Και κάνει λόγο για ανεπάρκειες στον Νόμο Κατσέλη
Ευπρόσδεκτη χαρακτηρίζει ο πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι την πρόοδο που έχει σημειωθεί από τις ελληνικές Αρχές τις τελευταίες εβδομάδες για τη θέσπιση ενός νέου συστήματος ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Σημειώνει ωστόσο ότι χρειάζονται «περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης γεωγραφική κάλυψη της Ελλάδας».
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση του ευρωβουλευτή της Λαϊκής Ενότητας Νίκου Χουντή, ο Μάριο Ντράγκι τονίζει ακόμη ότι η ελληνική κυβέρνηση έχει αναλάβει τη δέσμευση να αντιμετωπίσει τις ανεπάρκειες του νόμου περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών στο πλαίσιο της τέταρτης αξιολόγησης του προγράμματος, ώστε να μην αντιβαίνει στον στόχο της ταχείας διευθέτησης των μη εξυπηρετούμενων δανείων,
Αναφερόμενος στο νόμο περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών, ο επικεφαλής της ΕΚΤ τόνισε πως αυτός αποβλέπει στο να καθησυχάσει τις ανησυχίες για την προστασία των ευάλωτων ελληνικών οικογενειών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τα ενυπόθηκα δάνειά τους.
Ωστόσο, η εφαρμογή του νόμου αυτού, έχει προκαλέσει σημαντικές ανεπάρκειες στην πράξη, που αντιβαίνει στον στόχο της ταχείας διευθέτησης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, για παράδειγμα με τη μη επαρκή αποτροπή των στρατηγικών κακοπληρωτών από την υποβολή αίτησης υπαγωγής τους σε προστασία ή με τον προγραμματισμό ακροαματικών διαδικασιών στο απώτερο μέλλον εξαιτίας του μεγάλου αριθμού αιτήσεων που έχουν κατακλύσει το ελληνικό δικαστικό σύστημα.
«Παρά τις βελτιώσεις που σημειώθηκαν στον ελληνικό τραπεζικό τομέα το τελευταίο έτος, οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να παρουσιάζουν ένα πολύ υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τα οποία ανέρχονταν σε περίπου 45% των συνολικών τους ανοιγμάτων τον Ιούνιο του 2017» σημειώνει επίσης ο Ντράγκι, υποστηρίζοντας ότι η διενέργεια πλειστηριασμών αναμένεται να δημιουργήσει τα κατάλληλα κίνητρα για τους δανειολήπτες και τους δανειστές προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία αναδιάρθρωσης δανείων.
Αναλυτικά η απαντητική επιστολή του κ. Ντράγκι προς τον κ. Χουντή
Με την πάροδο του χρόνου, η Ελλάδα έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο προς τη βελτίωση της διακυβέρνησης των τραπεζών της. Εν προκειμένω, η εφαρμογή του νόμου περί ιδρύσεως Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) στη συγκρότηση των συμβουλίων των τραπεζών συμβάλλει με καθοριστικό τρόπο στην επίτευξη των στόχων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων και στην εφαρμογή συνετών κριτηρίων χορήγησης δανείων.
Ωστόσο, παρά τις βελτιώσεις που σημειώθηκαν στον ελληνικό τραπεζικό τομέα το τελευταίο έτος, οι ελληνικές τράπεζες εξακολουθούν να παρουσιάζουν ένα πολύ υψηλό επίπεδο μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τα οποία ανέρχονταν σε περίπου 45% των συνολικών τους ανοιγμάτων τον Ιούνιο του 2017. Πρόκειται για ένα από τα υψηλότερα επίπεδα σε όλες τις χώρες της τραπεζικής ένωσης. Όπως έχει επισημάνει επανειλημμένως η ΕΚΤ, έχει καίρια σημασία για την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας και τη μελλοντική κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών να σημειωθεί ταχεία πρόοδος προς τη διευθέτηση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, σύμφωνα με τους στόχους που γνωστοποιήθηκαν από τις τράπεζες στην Τραπεζική Εποπτεία της ΕΚΤ.
Οι ελληνικές τράπεζες ανέπτυξαν στρατηγικές με σκοπό τη μείωση των επιπέδων των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων τους έως τα τέλη του 2019, με βάση διάφορα διαθέσιμα εργαλεία, όπως μεταξύ άλλων η αναδιάρθρωση χρέους, οι πωλήσεις δανείων, οι διαγραφές και οι ρευστοποιήσεις. Ένα αποτελεσματικό σύστημα πλειστηριασμών αποτελεί σημαντικό κομμάτι των εργασιών προς τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, παρόλο που σύμφωνα με τις προβολές των τραπεζών η ανάκτηση κυριότητας ή η ρευστοποίηση εξασφαλίσεων δεν αποτελούν βασικό παράγοντα μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων. Η διενέργεια πλειστηριασμών αναμένεται να δημιουργήσει τα κατάλληλα κίνητρα για τους δανειολήπτες και τους δανειστές προκειμένου να επιταχυνθεί η διαδικασία αναδιάρθρωσης δανείων.
Καθώς τα τελευταία χρόνια σημειώνονταν συχνά διακοπές ή ακυρώσεις πλειστηριασμών, οι ελληνικές αρχές έλαβαν μέτρα προκειμένου να θεσπίσουν ένα νέο σύστημα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών και να διασφαλίσουν την απρόσκοπτη διενέργεια τόσο των ηλεκτρονικών πλειστηριασμών όσο και των παραδοσιακών πλειστηριασμών στα δικαστήρια. Η πρόοδος που έχουν σημειώσει οι αρχές τις τελευταίες εβδομάδες είναι ευπρόσδεκτη. Απαιτούνται ωστόσο περαιτέρω προσπάθειες προκειμένου να διασφαλιστεί η πλήρης γεωγραφική κάλυψη της Ελλάδας.
Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της κοινωνικής προστασίας, θα ήθελα να αναφέρω ότι το επίπεδο προστασίας των ιδιωτών δανειοληπτών που εφαρμόζεται στην Ελλάδα σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο και ιδίως τον νόμο περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών (Ν.3869/2010) αποβλέπει στο να καθησυχάσει τις ανησυχίες για την προστασία των ευάλωτων ελληνικών οικογενειών που αδυνατούν να αποπληρώσουν τα ενυπόθηκα δάνειά τους.
Ταυτόχρονα, η εφαρμογή του νόμου περί αφερεγγυότητας των νοικοκυριών έχει προκαλέσει σημαντικές ανεπάρκειες στην πράξη. Αυτό αντιβαίνει στον στόχο της ταχείας διευθέτησης μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, για παράδειγμα, με τη μη επαρκή αποτροπή των στρατηγικών κακοπληρωτών από την υποβολή αίτησης υπαγωγής τους σε προστασία ή με τον προγραμματισμό ακροαματικών διαδικασιών στο απώτερο μέλλον εξαιτίας του μεγάλου αριθμού αιτήσεων που έχουν κατακλύσει το ελληνικό δικαστικό σύστημα.
Οι ελληνικές αρχές ανέλαβαν επομένως τη δέσμευση να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανεπάρκειες στο πλαίσιο της τέταρτης αξιολόγησης του προγράμματος του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας.