Από σαφέστατη μείωση της απαισιοδοξίας των προηγούμενων χρόνων διαπνέονται οι εκτιμήσεις των επιχειρηματιών της Θεσσαλονίκης για το 2018, ενώ παράλληλα διαφαίνονται σημάδια αισιοδοξίας για ανάκαμψη του κύκλου εργασιών και ενίσχυση της απασχόλησης. Τα παραπάνω προκύπτουν από τα ευρήματα έρευνας, που διεξήγε στο διάστημα 3-9 Ιανουαρίου το Εμποροβιομηχανικό Επιμελητήριο Θεσσαλονίκης (ΕΒΕΘ) σε δείγμα 166 επιχειρήσεων-μελών του, με χρήση του συστήματος ηλεκτρονικών ερευνών και δημοσκοπήσεων PrimoQ, σε συνεργασία με την Palmos Analysis. Σε σχέση με τα κυριότερα προβλήματα, που βίωσαν οι ερωτηθέντες επιχειρηματίες το 2017, οι φορολογικές υποχρεώσεις φαίνεται πως αποτελούν τον κυριότερο “βραχνά” τους.
Συγκεκριμένα, το 36% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι το 2018 θα είναι μια χρονιά καλύτερη για την επιχείρηση, έναντι 20% που θεωρούν ότι το νέο έτος θα είναι χειρότερο από το 2017. Τα αντίστοιχα ποσοστά για το 2016 ήταν 15% και 46% αντίστοιχα. Σε σχέση με το άμεσο μέλλον και συγκεκριμένα για το επόμενο τρίμηνο, οι τάσεις που είναι σαφώς βελτιωμένες σε σχέση με την αντίστοιχη καταγραφή του 2016: το 29% των επιχειρήσεων εκτιμούν ότι κατά το επόμενο τρίμηνο οι πωλήσεις προϊόντων/ υπηρεσιών τους θα αυξηθούν. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο που έχει καταγραφεί από τον Μάρτιο του 2011 που ξεκίνησε η διεξαγωγή αντίστοιχων ερευνών με ηλεκτρονικό ερωτηματολόγιο στις επιχειρήσεις – μέλη του ΕΒΕΘ, ενώ το ποσοστό όσων προβλέπουν μείωση (20%) είναι το μικρότερο από το Μάρτιο του 2011.
Το 11% όσων συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι η συνολική απασχόληση στην επιχείρησή τους θα αυξηθεί το επόμενο τρίμηνο (περίπου στο υψηλότερο επίπεδο της επταετίας, όπως και τον Φεβρουάριο του 2015 αμέσως μετά τις εθνικές εκλογές), ενώ το ποσοστό όσων προβλέπουν μείωση βρίσκεται στο 15%, στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2011. Στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας επταετίας βρίσκεται και το ποσοστό όσων προβλέπουν ότι η ρευστότητα της επιχείρησης θα αυξηθεί το επόμενο τρίμηνο (17%), παρότι το 35% εξακολουθεί να δηλώνει ότι αναμένει μείωσή της (πρόκειται ωστόσο για το χαμηλότερο σχετικό ποσοστό από τον Μάρτιο του 2011). Παραμένει πολύ υψηλό (49%), αλλά περιορίζεται στο χαμηλότερο σχεδόν επίπεδο της επταετίας το ποσοστό όσων προβλέπουν για το επόμενο τρίμηνο δυσμενέστερη κατάσταση για τον κλάδο τους και συναφείς κλάδους.
Η σύγκριση με το 2015
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα ευρήματα σχετικά με την αποτίμηση του 2017, εμφανίζεται σαφής βελτίωση των ιδιαίτερα αρνητικών αξιολογήσεων, που είχαν καταγραφεί για το 2015 στο πλαίσιο αντίστοιχης έρευνας, που είχε διενεργηθεί με την ίδια μεθοδολογική προσέγγιση και με σχεδόν ίδιο αριθμό συμμετεχόντων (165 τότε). Όπως εξηγεί ο διευθυντής Ερευνών της Palmos Analysis, Πασχάλης – Αλέξανδρος Τεμεκενίδης, ενώ στην παλαιότερη έρευνα, το 51% των επιχειρήσεων που συμμετείχαν δήλωσαν ότι ο κύκλος εργασιών τους είχε μειωθεί το 2015, το αντίστοιχο ποσοστό για το 2017 βρίσκεται στο 33%. Παράλληλα, το ποσοστό όσων δηλώνουν ότι ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε το 2017 είναι 29% (έναντι 22% που είχαν δηλώσει κάτι τέτοιο για το 2015). Το 28% δε των επιχειρήσεων που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν ότι αύξησαν τις θέσεις εργασίας το 2017, έναντι 16% που δηλώνουν ότι τις μείωσαν, ενώ για το 2015 τα αντίστοιχα ποσοστά ήταν 12% και 27%.
Στον τομέα των εξαγωγών, εμφανίζεται επίσης, σαφής βελτίωση σε σχέση με το 2015, καθώς το 27% των επιχειρήσεων με εξαγωγική δραστηριότητα δηλώνουν ότι το 2017 ήταν μια χρονιά καλύτερη για τις εξαγωγές, σε σχέση με το 2016, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό (όσες δηλαδή επιχειρήσεις δήλωναν ότι το 2015 ήταν μια χρονιά καλύτερη για τις εξαγωγές από το 2014) ήταν 19%.
Περί φορολογικών υποχρεώσεων και capital controls
Σε σχέση με τα κύρια προβλήματα για το 2017, οι φορολογικές υποχρεώσεις φαίνεται ότι πλέον αποτελούν ξεκάθαρα τον βασικό “πονοκέφαλο” για τις επιχειρήσεις- μέλη του ΕΒΕΘ: η αναφορά των φορολογικών υποχρεώσεων ως το κύριο πρόβλημα που αντιμετώπισαν τη χρονιά που πέρασε βρίσκεται στο 42% (έναντι 22% το 2015), εκτοπίζοντας από την πρώτη θέση τη μείωση του κύκλου εργασιών που βρίσκεται στο 20% (έναντι 26% το 2015), ενώ σαφής υποχώρηση καταγράφεται και στην αναφορά των capital controls ως βασικότερο πρόβλημα (από το 22% το 2015 στο 10% σήμερα). “Συμπερασματικά διαφαίνεται μια σαφής βελτίωση της αξιολόγησης για το 2017 σε σχέση με το 2015, κάτι όμως αναμενόμενο καθώς το 2015 ήταν η χρονιά επιβολής των capital controls. Σημαντικό “αγκάθι” για τις επιχειρήσεις κατά την χρονιά που πέρασε αποτελούν οι φορολογικές υποχρεώσεις” σχολιάζει ο κ. Τεμεκενίδης.
Σε ό,τι αφορά το θέμα των capital controls, δυόμισι σχεδόν χρόνια μετά την επιβολή τους, οι οκτώ στις δέκα επιχειρήσεις δηλώνουν ότι η λειτουργία τους επηρεάστηκε “Πολύ” (43%) ή “Αρκετά” (37%) από τους σχετικούς περιορισμούς, ενώ εμφανίζεται πλέον σαφής συνειδητοποίηση ότι οι περιορισμοί αυτοί δεν αίρονται εύκολα ή γρήγορα: το 52% όσων συμμετείχαν στην έρευνα εκτιμούν ότι οι τραπεζικοί περιορισμοί στη διακίνηση κεφαλαίων θα αρθούν μετά το 2019 ή εντός του 2019 (23%), ενώ μόνο το 9% αναμένει άρση των capital controls εντός του 2018.
Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι στην αντίστοιχη ερώτηση στην έρευνα του 2016, το 29% εκτιμούσε ότι η άρση των περιορισμών θα πραγματοποιούνταν εντός του 2016 και το 42% εντός του 2017, ενώ μόνο το 20% προέβλεπε άρση των περιορισμών μετά το 2017. Το 28% των επιχειρήσεων – μελών του ΕΒΕΘ που συμμετείχαν στην έρευνα δηλώνουν πως έχουν ληξιπρόθεσμες οφειλές σε δημόσιους φορείς (έναντι 33% στην αντίστοιχη έρευνα του 2016), με την πλειονότητα να αναφέρονται σε οφειλές στην Εφορία (61% ΦΠΑ, 74% διάφορους άλλους φόρους) και στον ΕΦΚΑ-ΟΑΕΕ (72%), ενώ ακολουθεί το ΙΚΑ (43%).
