Σε 2.309 εκατ. ευρώ μειώθηκε τον Απρίλιο του 2011 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, από 2.898 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2010.
Όπως αναφέρει η Τράπεζα της Ελλάδος, η βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου κατά 266 εκατ. ευρώ αντικατοπτρίζει τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη των εισπράξεων από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 18,0% σε σύγκριση με τον Απρίλιο του 2010, τη μείωση των πληρωμών για αντίστοιχες εισαγωγές κατά 18,8% και τον περιορισμό των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 23,4%. Αντίθετα, οι καθαρές πληρωμές για αγορές καυσίμων αυξήθηκαν σημαντικά (κατά 67,3%).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών αυξήθηκε κατά 113 εκατ. ευρώ κυρίως λόγω του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για “λοιπές” υπηρεσίες και δευτερευόντως επειδή οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες εμφάνισαν μικρή αύξηση. Όσον αφορά τις υπηρεσίες μεταφορών, οι ακαθάριστες εισπράξεις (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) περιορίστηκαν κατά 11,8%, ενώ οι αντίστοιχες πληρωμές μειώθηκαν κατά 17,2%, με αποτέλεσμα μείωση των καθαρών εισπράξεων κατά 4,2%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου εισοδημάτων περιορίστηκε κατά 36 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη κατά 42 εκατ. ευρώ.
Τέλος, το ισοζύγιο τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα μόνο 8,5 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 182 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2010, κυρίως επειδή καταγράφηκαν καθαρές εισπράξεις του τομέα της γενικής κυβέρνησης ύψους 14,6 εκατ. ευρώ, έναντι καθαρών πληρωμών ύψους 147,6 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο 2010. (Υπενθυμίζεται ότι οι ακαθάριστες τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ) καθώς και τις καταβολές από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο, ενώ οι τρέχουσες μεταβιβάσεις προς την ΕΕ περιλαμβάνουν τις αποδόσεις-πληρωμές της Ελλάδος στον Κοινοτικό Προϋπολογισμό.)
Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε κατά 2,9 δισεκ. ευρώ ή κατά 23,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010 και διαμορφώθηκε σε 9,7 δισεκ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή αντανακλά πρωτίστως τη μεγάλη άνοδο των καθαρών τρεχουσών μεταβιβαστικών εισπράξεων του τομέα της γενικής κυβέρνησης (κυρίως από την ΕΕ) κατά 2,3 δισεκ. ευρώ, τη μείωση των πληρωμών για εισαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων κατά 1,3 δισεκ. ευρώ και την αύξηση των εισπράξεων από εξαγωγές (συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων) κατά 1,1 δισεκ. ευρώ, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν κυρίως την αύξηση των ακαθάριστων πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1,5 δισεκ. ευρώ.
Ειδικότερα, το συνολικό έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου περιορίστηκε κατά 878 εκατ. ευρώ λόγω της μείωσης του εμπορικού ελλείμματος εκτός πλοίων και καυσίμων κατά 1.670 εκατ. ευρώ και του περιορισμού των καθαρών πληρωμών για αγορές πλοίων κατά 265 εκατ. ευρώ, δηλαδή εξελίξεων που υπεραντιστάθμισαν την αύξηση των καθαρών πληρωμών για εισαγωγές καυσίμων κατά 1.056 εκατ. ευρώ. Ιδιαίτερη σημασία έχει ότι οι εισπράξεις από εξαγωγές αγαθών εκτός καυσίμων και πλοίων αυξήθηκαν κατά 16,6%, ενώ οι πληρωμές για αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 11,3%.
Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών κατά 65 εκατ. ευρώ αντανακλά τη μείωση των καθαρών πληρωμών για “λοιπές” υπηρεσίες και τη μικρή άνοδο των καθαρών εισπράξεων από ταξιδιωτικές υπηρεσίες, οι οποίες υπεραντιστάθμισαν τη μείωση των καθαρών εισπράξεων από υπηρεσίες μεταφορών. Τόσο οι ακαθάριστες εισπράξεις από υπηρεσίες μεταφορών (κυρίως από την εμπορική ναυτιλία) όσο και οι αντίστοιχες πληρωμές παρουσίασαν μείωση, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις να περιοριστούν κατά 137 εκατ. ευρώ. Επίσης, οι ταξιδιωτικές δαπάνες στην Ελλάδα από μη κατοίκους αυξήθηκαν κατά 5,4% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, ενώ οι αντίστοιχες δαπάνες στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος αυξήθηκαν κατά 4,7%, με αποτέλεσμα οι καθαρές εισπράξεις από ταξιδιωτικές υπηρεσίες να αυξηθούν κατά 11 εκατ. ευρώ. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 15,2% την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου των εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 146 εκατ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, σχεδόν αποκλειστικά επειδή οι καθαρές πληρωμές για τόκους, μερίσματα και κέρδη αυξήθηκαν κατά 5,0%.
Τέλος, το ισοζύγιο των τρεχουσών μεταβιβάσεων παρουσίασε πλεόνασμα 1.227 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 920 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, κυρίως λόγω της αύξησης των μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης, οι οποίες αφορούν άμεσες ενισχύσεις και επιδοτήσεις στο πλαίσιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής Όπως είχε αναφερθεί και σε προηγούμενα δελτία τύπου, το πρώτο δίμηνο του τρέχοντος έτους, λόγω της ταχείας διεκπεραίωσης των σχετικών διαδικασιών, εισέρευσε ήδη το μεγαλύτερο μέρος των κονδυλίων που αφορούν τις τρέχουσες μεταβιβάσεις από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης για ολόκληρο το 2011.
Ισοζύγιο Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Τον Απρίλιο του 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων παρουσίασε έλλειμμα 7 εκατ. ευρώ, έναντι πλεονάσματος 11 εκατ. ευρώ τον Απρίλιο του 2010. (Οι κεφαλαιακές μεταβιβάσεις από την ΕΕ περιλαμβάνουν κυρίως τις καταβολές από τα Διαρθρωτικά Ταμεία – πλην του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Ταμείου – και το Ταμείο Συνοχής, βάσει του Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης ).
Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 το ισοζύγιο κεφαλαιακών μεταβιβάσεων εμφάνισε πλεόνασμα 305 εκατ. ευρώ, έναντι 159 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο το 2010. Η αύξηση αυτή αντανακλά κυρίως την άνοδο των καθαρών κεφαλαιακών μεταβιβάσεων από την ΕΕ προς τον τομέα της γενικής κυβέρνησης κατά 152 εκατ. ευρώ. Το συνολικό ισοζύγιο μεταβιβάσεων (τρεχουσών και κεφαλαιακών) παρουσίασε πλεόνασμα 1.532 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος 761 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, γεγονός που αντανακλά την προαναφερθείσα εξέλιξη των τρεχουσών μεταβιβάσεων από την ΕΕ.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαιακών Μεταβιβάσεων
Το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαιακών μεταβιβάσεων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) διαμορφώθηκε σε 2,3 δισεκ. ευρώ τον Απρίλιο του 2011, έναντι 2,9 δισεκ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2010. Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 το έλλειμμα αυτό διαμορφώθηκε σε 9,4 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,4 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010, δηλαδή μειώθηκε κατά 24,8%.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Απρίλιο του 2011 οι άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα από μη κατοίκους εμφάνισαν καθαρή εισροή 16 εκατ. ευρώ χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές, ενώ οι άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό από κατοίκους Ελλάδος εμφάνισαν καθαρή εκροή 46 εκατ. ευρώ, επίσης χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 633 εκατ. ευρώ, η οποία οφείλεται στη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 1,5 δισεκ. ευρώ (εισροή). Η κίνηση αυτή αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 711 εκατ. ευρώ, τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων κατά 96 εκατ. ευρώ (εκροή), καθώς και την αύξηση των τοποθετήσεων κατοίκων σε χρηματοοικονομικά παράγωγα του εξωτερικού κατά 136 εκατ. ευρώ (εκροή).
Όσον αφορά τις ”λοιπές” επενδύσεις, καταγράφηκε καθαρή εισροή ύψους 1,9 δισεκ. ευρώ, η οποία οφείλεται κυρίως στην αύξηση κατά 2,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα καθώς και στην αύξηση κατά 228 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους (εισροή). Οι ανωτέρω κινήσεις αντισταθμίστηκαν από την αύξηση των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos του εξωτερικού κατά 1 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Το τετράμηνο Ιανουαρίου-Απριλίου 2011 οι άμεσες επενδύσεις εμφάνισαν καθαρή εκροή ύψους 342 εκατ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 635 εκατ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010). Ειδικότερα, η καθαρή εκροή κεφαλαίων κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στο εξωτερικό ανήλθε σε 364 εκατ. ευρώ, ενώ η καθαρή εισροή κεφαλαίων μη κατοίκων για άμεσες επενδύσεις στην Ελλάδα ήταν οριακή (μόνο 22 εκατ. ευρώ).
Στην κατηγορία των επενδύσεων χαρτοφυλακίου σημειώθηκε καθαρή εκροή ύψους 5,4 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εκροής 2,9 δισεκ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2010). Ειδικότερα, καταγράφηκε εκροή κεφαλαίων κυρίως λόγω μείωσης των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του Ελληνικού Δημοσίου κατά 8,0 δισεκ. ευρώ και δευτερευόντως λόγω της αύξησης των τοποθετήσεων κατοίκων σε παράγωγα εξωτερικού κατά 528 εκατ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν μόνο εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων των εγχώριων θεσμικών επενδυτών σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού κατά 2,8 δισεκ. ευρώ και τη μείωση των τοποθετήσεων κατοίκων σε μετοχές αλλοδαπών επιχειρήσεων κατά 278 εκατ. ευρώ.
Στην κατηγορία των “λοιπών” επενδύσεων η καθαρή εισροή ύψους 15,4 δισεκ. ευρώ (έναντι καθαρής εισροής 14,8 δισεκ. ευρώ το αντίστοιχο τετράμηνο του 2010) οφείλεται κυρίως στην αύξηση των καθαρών δανειακών υποχρεώσεων του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα προς μη κατοίκους κατά 21,3 δισεκ. ευρώ (εκ των οποίων 21,1 δισεκ. ευρώ αφορούν τον καθαρό δανεισμό του τομέα της γενικής κυβέρνησης, ο οποίος αντανακλά ακαθάριστο δανεισμό ύψους 21,4 δισεκ. ευρώ βάσει του μηχανισμού στήριξης της ελληνικής οικονομίας). Εισροή σημειώθηκε επίσης λόγω μείωσης των τοποθετήσεων των εγχώριων πιστωτικών ιδρυμάτων και θεσμικών επενδυτών σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό κατά 4,0 δισεκ. ευρώ. Οι εξελίξεις αυτές αντισταθμίστηκαν εν μέρει από τη μείωση των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα κατά 9,8 δισεκ. ευρώ (εκροή).
Στο τέλος Απριλίου 2011 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 4,6 δισεκ. ευρώ. (Υπενθυμίζεται ότι από την ένταξη της Ελλάδος στη ζώνη του ευρώ τον Ιανουάριο του 2001 τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, σύμφωνα με τον ορισμό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, περιλαμβάνουν μόνο το νομισματικό χρυσό, τη “συναλλαγματική θέση” στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο τα “ειδικά τραβηκτικά δικαιώματα” και τις απαιτήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος σε ξένο νόμισμα έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ. Αντίθετα, δεν περιλαμβάνουν τις απαιτήσεις σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών εκτός της ζώνης του ευρώ, τις απαιτήσεις σε συνάλλαγμα και σε ευρώ έναντι κατοίκων χωρών της ζώνης του ευρώ, και τη συμμετοχή της Τράπεζας της Ελλάδος στο κεφάλαιο και στα συναλλαγματικά διαθέσιμα της ΕΚΤ.)