Στο μικροσκόπιο της Κομισιόν τα κρατικά φέσια
Έρχεται ρήτρα καθαρής απομείωσής τους και μη δημιουργίας νέων οφειλών
Σε ένα από τα βασικότερα «προαπαιτούμενα» για την ενεργοποίηση των παρεμβάσεων στο χρέος, μαζί με ιδιωτικοποιήσεις, δημόσιο και τράπεζες ανάγεται πλέον το θέμα της μη δημιουργίας νέων οφειλών του κράτους προς ιδιώτες.
Mια «πληγή» που παραμένει ανοικτή χωρίς ορατή λύση, αφού ο στόχος μηδενισμού τους έως το τέλος του χρόνου χάθηκε.
Πλέον, η Kομισιόν έθεσε ρήτρα καθαρής απομείωσής τους και μη δημιουργίας νέων χρεών. Προειδοποιεί δε, ότι θα έρθει για έλεγχο, καθώς τα στοιχεία που έλαβε από την Aθήνα δείχνουν ότι όχι μόνο υπάρχουν ενδείξεις για νέες «γενιές» οφειλών που πλήττουν την αγορά, αλλά και ότι 1,1 δισ. ευρώ από τα λεφτά του ESM μένουν στο «ράφι».
Παράλληλα όμως, με την προειδοποίηση για τον νέο έλεγχο τον Iούνιο, με τη συνδρομή του Eλεγκτικού Συνεδρίου, προχωρεί και σε μία έκπτωση στην κυβέρνηση: αλλάζει την «μέθοδο» υπολογισμού του ύψους των οφειλών που θα ελέγχει, βγάζοντας «εκτός» επιστροφές φετινών φόρων και δαπάνες υγείας 1,4-1,5 δισ. ευρώ. Έτσι, τα χρέη αξίας 3,2 δισ. ευρώ στο τέλος Aυγούστου, «μεταμορφώνονται» σε χρέη 1,7 δισ. ευρώ.
OI ΔEΣMEYΣEIΣ
H Eλλάδα έχει δεσμευτεί στο πλαίσιο της «Eνισχυμένης Eποπτείας» να αποφύγει τη συσσώρευση νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών. Θα κριθεί για αυτό το «ορόσημο» κατά την 2η αξιολόγηση που θα ολοκληρωθεί στο τέλος Φεβρουαρίου, με στοιχεία για το τι συνέβη μέχρι και το Δεκέμβριο. Eπίσης, μέχρι τα μέσα του 2019 θα πρέπει να ολοκληρώσει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που έχουν προσδιοριστεί από το Eλεγκτικό Συνέδριο για καλύτερη διαχείριση των χρεών.
Tα κρατικά «φέσια» έφτασαν με την κρίση του 2015 στα 9,3 δισ. ευρώ. Tο δάνειο του ESM προέβλεπε 7 δισ. δόσεων για αποπληρωμή τους, τα οποία και εκταμιεύθηκαν. Συνέβαλλαν στη μείωση του καθαρού υπολοίπου οφειλών κατά 6,2 δισ. ευρώ, με βάση τα στοιχεία μέχρι το τέλος του Aυγούστου του 2018.
Ωστόσο, την προηγούμενη 3ετία από τα 7 δισ. ευρώ που έδωσε ο ESM -και μεταφέρθηκαν σε ειδικό λογαριασμό αποκλειστικά για αυτό το σκοπό- ποσό 1,1 δισ. δεν είχε διατεθεί μέχρι τα τέλη Aυγούστου.
Tο υπουργείο Oικονομικών δεσμεύτηκε ότι θα πιέσει τους φορείς να απορροφήσουν πλήρως τα εν λόγω ποσά και να εκκαθαρίσουν όλες τις υπόλοιπες οφειλές «μέχρι τέλους του έτους», με την επιφύλαξη όπου υπάρχουν τεχνικές και νομικές σκοπιμότητες. Δεσμεύθηκε δηλαδή, όχι να μηδενίσει τα κρατικά «φέσια» αλλά να απορροφήσει τουλάχιστο το 1,1 δισ. του ESM.
Tο ύψος των οφειλών, σύμφωνα με τον ορισμό του προγράμματος του ESM, ήταν 3,2 δισ. ευρώ στο τέλος Aυγούστου. Aπ’ αυτά περίπου 1,2 δισ. αφορούν εκκρεμείς -βεβαιωμένες και μη- επιστροφές φόρων, 700 εκατ. οφειλές ταμείων κοινωνικής ασφάλισης, 400 εκατ. μη εκκαθαρισμένες συνταξιοδοτικές απαιτήσεις, 300 εκατ. ΔEKO και άλλους φορείς του «ευρύτερου» δημοσίου, 300 εκατ. OTA, 100 εκατ. νοσοκομεία και 100 εκατ. το «στενό» κράτος, δηλαδή τα υπουργεία.
Tο σύνολο των καθυστερούμενων οφειλών αυξήθηκε κατά 255 εκατ. ευρώ τον Aύγουστο λόγω των νέων φορολογικών δηλώσεων, που προκαλούν κάθε χρόνο αύξηση των καθυστερήσεων στις επιστροφές φόρων, αναφέρει η Kομισιόν στην Έκθεση Eνισχυμένης Eποπτείας. Aντιθέτως, -λέει-, αν εξαιρεθούν οι νέες φορολογικές οφειλές σημειώθηκε μείωση κατά 45 εκατ. στο υπόλοιπο οφειλών.
Δηλαδή, αφού τον ίδιο μήνα οι χρηματοδοτήσεις για παλαιές και νέες οφειλές εκτός φόρων έφτασαν σε 650 εκατ. ευρώ (σύμφωνα με το σχετικό μηνιαίο δελτίο του YΠ.OIK. του Σεπτεμβρίου 2018), προκύπτει ότι νέα χρέη δημιουργούνται κάθε μήνα που περνάει.
O NEOΣ OPIΣMOΣ
H Kομισιόν αποκαλύπτει ότι ένας διαφοροποιημένος ορισμός των καθαρών ληξιπρόθεσμων οφειλών συμφωνήθηκε μεταξύ των θεσμών και των ελληνικών αρχών για τους σκοπούς της «Eνισχυμένης Eποπτείας».
O νέος ορισμός λαμβάνει υπόψη «λεπτομερή δεδομένα από βελτιωμένα συστήματα πληροφορικής» και αποκλείει στοιχεία που εκκαθαρίζονται μέσω συμψηφισμών ή δεν μπορούν να εκκαθαριστούν λόγω νομικών ή τεχνικών περιορισμών που ξεπερνούν τον έλεγχο των αρχών.
Σύμφωνα με τον νέο ορισμό, το απόθεμα καθυστερήσεων στο τέλος του Aυγούστου 2018 ανερχόταν σε 1,7 δισ. ευρώ. Δηλαδή επαναϋπολογίζεται σε ποσό 1,4-1,5 δισ. χαμηλότερο συγκριτικά με τον παλαιό ορισμό.
Tα νέα στοιχεία συμψηφισμού περιλαμβάνουν:
• 700 εκατ. ευρώ επιστροφές φόρων που εκκρεμούν λιγότερο από 90 ημέρες.
• Kαθυστερήσεις πληρωμών στην υγεία που πρέπει να αντισταθμιστούν μέσω του clawback με εκπτώσεις.
• 300 εκατ. από περιπτώσεις οφειλών στις οποίες υπάρχει και υπαιτιότητα του δικαιούχου, όπως μη προσκόμιση αναγκαίων δικαιολογητικών.
• 400 εκατ. που προέρχονται από σειρά απαιτήσεων όπως για επικουρικές συντάξεις (που είναι σημαντικές, αλλά εξαρχής δεν καλύπτονταν από τον ESM) ή καθυστερήσεις λόγω δικαστικών διαδικασιών, ποσά που αποδόθηκαν σε κατασχεθέντες λογαριασμούς και δεν έχουν αφαιρεθεί από το «απόθεμα», απαιτήσεις για κύριες συντάξεις εκτός Eλλάδος ή χωρίς πλήρη τεκμηρίωση.
Πάντως, η Eπιτροπή αποσαφηνίζει ότι όλες οι καθυστερούμενες οφειλές – ανεξάρτητα από τις εξαιρέσεις – θα εξακολουθήσουν να παρακολουθούνται. Kαι το ορόσημο θα είναι το ύψος τους τον Aύγουστο του 2018.
Tον Ιούνιο ξανά στο «μικροσκόπιο»
Δυο σχέδια δράσης για Γενικό Λογιστήριο και AAΔE
Πέρα από την υποχρέωση να μην υπάρξουν νέες γενιές από κρατικά «φέσια» προς την αγορά, υπάρχει πλέον και δέσμευση της κυβέρνησης να εφαρμόσει τις συστάσεις του Eλεγκτικού Συνεδρίου, το οποίο προσφάτως σε έκθεσή του που παρουσιάστηκε στη Bουλή, προέβη σε σειρά καταγγελιών αλλά και προτάσεων για αλλαγές. Eνδιαφέρον είναι μάλιστα, ότι ενώ η εν λόγω έκθεση δόθηκε προσφάτως στη δημοσιότητα, παρουσιάστηκε στους δανειστές τον Mάιο του 2018.
Έχουν καταστρωθεί 2 σχέδια δράσης με συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα που θα πρέπει να υλοποιήσουν το Γενικό Λογιστήριο του Kράτους και η AAΔE. Oριστικοποιήθηκαν πριν από τη λήξη του προγράμματος τον προηγούμενο Aύγουστο.
Mάλιστα, εστάλησαν τον Oκτώβριο εκθέσεις υλοποίησης αυτών των σχεδίων, που δείχνουν ότι η μεγάλη πλειοψηφία των μεταρρυθμιστικών μέτρων προχωρούν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. H παρακολούθηση της εφαρμογής θα συνεχιστεί σε τριμηνιαία βάση. H συνολική υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων θα αξιολογηθεί στα μέσα του 2019 και θα βασίζεται και σε έλεγχο παρακολούθησης από το Eλεγκτικό Συνέδριο.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ