Συζητήθηκε, σήμερα, στη Διαρκή Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής νομοσχέδιο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ), το οποίο κατατέθηκε την περασμένη Παρασκευή και περιλαμβάνει διατάξεις για ενεργειακά, χωροταξικά και πολεοδομικά θέματα.
Το νομοσχέδιο έγινε δεκτό από την πλειοψηφία των μελών της Επιτροπής, κατ΄ αρχήν, κατά άρθρο και στο σύνολο, σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργείου.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, ξεκίνησε την παρουσίαση του νομοσχεδίου αιτιολογώντας τον χαρακτήρα του κατ’ επείγοντος: Υπήρχαν μία σειρά από ρυθμίσεις, είτε χωροταξικού είτε ενεργειακού ενδιαφέροντος, τις οποίες το ΥΠΕΝ απέφυγε να εντάξει σε νομοσχέδια άλλων Υπουργείων, στο πλαίσιο της κυβερνητικής πρακτικής να μην κατατίθενται άσχετες τροπολογίες. Ο σχεδιασμός ήταν οι ρυθμίσεις αυτές να περιληφθούν σε νομοσχέδιο του ΥΠΕΝ με κορμό τις παρεμβάσεις στη γεωθερμία και σε σχέση με το Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ). Πλην όμως, λόγω του αυξημένου κοινοβουλευτικού έργου, η συζήτηση του συγκεκριμένου νομοσχεδίου μεταφέρθηκε στον Ιανουάριο. Υπήρχαν, όμως, ρυθμίσεις που έπρεπε να ψηφιστούν άμεσα, π.χ. για να διευκολυνθεί η διαδικασία της αποεπένδυσης της ΔΕΗ εντός των συμφωνημένων χρονοδιαγραμμάτων. Σε κάθε περίπτωση, «τα περισσότερα από τα θέματα που ρυθμίζονται με το παρόν νομοσχέδιο έχουν εξαγγελθεί εδώ και καιρό και αποτελούν αντικείμενο του δημόσιου λόγου», σημείωσε ο Υπουργός.
Παρουσιάζοντας τις διατάξεις του νομοσχεδίου ο κ. Σταθάκης αναφέρθηκε:
1. Στην κατάργηση, από 1/1/2019, της Χρέωσης Προμηθευτή (ΠΧΕΦΕΛ), επισημαίνοντας ότι αυτή κατέστη δυνατή καθώς, πλέον, έχει εξυγιανθεί ο Ειδικός Λογαριασμός ΑΠΕ (ΕΛΑΠΕ). «Υπενθυμίζω», είπε ο Υπουργός, «ότι το 2015, η προηγούμενη κυβέρνηση μάς κληροδότησε έναν ελλειμματικό Ειδικό Λογαριασμό ΑΠΕ κατά περίπου 800 εκατ. ευρώ, ο οποίος έπρεπε να εξισορροπηθεί. Η τακτική, μέχρι τότε, ήταν τα ελλείμματα να φορτώνονται στα νοικοκυριά, μέσω διαδοχικών αυξήσεων του ΕΤΜΕΑΡ. Εμείς, επιλέξαμε τη Χρέωση Προμηθευτή προκειμένου να μην επιβαρύνουμε τους καταναλωτές αλλά να στραφούμε στους προμηθευτές». Η επιβολή της Χρέωσης Προμηθευτή δικαιώθηκε με το πέρας του χρόνου, καθώς το 2017, ο ΕΛΑΠΕ ισοσκελίστηκε, κλείνοντας με πλεόνασμα άνω των 40 εκατ. ευρώ. Πλέον η κατάργηση του ΠΧΕΦΕΛ είναι εφικτή, δεδομένης και της αύξησης των τιμών Δικαιωμάτων Εκπομπής Αερίων Θερμοκηπίου που συνεπάγεται αυξημένα έσοδα για τον ΕΛΑΠΕ. Αναμένεται, δε, να προκύψουν σημαντικά οφέλη για τους προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας και πρωτίστως για τη ΔΕΗ, η οποία θα ενισχυθεί με επιπρόσθετη ρευστότητα.
2. Στην κατάργηση, από 1/1/2019, του Τέλους Λιγνίτη, ως έσοδο του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ. Εκτιμάται ότι το όφελος για τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, από την κατάργηση του Τέλους Λιγνίτη, που θεσπίστηκε το 2012 και αντιστοιχεί σε 2 ευρώ ανά MWh παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας από λιγνίτη, είναι της τάξεως των 25-30 εκατ. ευρώ κατ΄ έτος. Ταυτόχρονα, ο κ. Σταθάκης υπογράμμισε ότι προωθούνται νομοθετικές ρυθμίσεις για το νέο σχήμα μειωμένων χρεώσεων ΕΤΜΕΑΡ, που θα φέρει μειώσεις στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Όπως επισήμανε, αυτή τη εβδομάδα αναμένεται η σχετική έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ώστε το νέο σχήμα μειωμένων μειωμένων χρεώσεων ΕΤΜΕΑΡ να τεθεί σε ισχύ από 1/1/2019.
Ακόμη, με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν στη στήριξη των λιγνιτικών περιοχών και την ομαλή λειτουργία των διαγωνισμών για επενδύσεις στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ):
• Διατίθεται ποσοστό των εσόδων από τον εκπλειστηριασμό δικαιωμάτων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (CO2) για τη στήριξη των λιγνιτικών περιοχών. Ο υπουργός εκτίμησε ότι το ποσοστό αυτό υπολογίζεται σε 6% ετησίως (20 εκατ. ευρώ), με αποτέλεσμα να εξασφαλίζονται πόροι ύψους 60 εκατ. ευρώ για την επόμενη τριετία. Στόχος είναι η ενίσχυση και σταδιακή διαφοροποίηση των τοπικών οικονομιών και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στις Περιφερειακές Ενότητες Κοζάνης, Φλώρινας και στο Δήμο Μεγαλόπολης.
• Ρυθμίζεται το ζήτημα της άσκοπης μεσολάβησης της ΑΔΜΗΕ μεταξύ: α) της Διαχειρίστριας του Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ ΔΑΠΕΕΠ και β) των υπόχρεων καταβολής των ρυθμιζόμενων εσόδων του στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. «Εξορθολογίζουμε το σύστημα. Αυτό δεν είναι δουλειά του διαχειριστή του συστήματος αλλά του λειτουργού του συστήματος», επισήμανε ο Υπουργός. Δημιουργούνται, έτσι, ευνοϊκότερες συνθήκες, ώστε να επιταχύνονται οι διαδικασίες εκκαθάρισης συναλλαγών και να πληρώνονται πιο εύκολα και γρήγορα οι παραγωγοί ΑΠΕ. Επιπλέον αποσαφηνίζεται ότι ο ΑΔΜΗΕ, ως Εθνικός Διαχειριστής του Συστήματος, μπορεί να επιχορηγείται από εθνικούς και κοινοτικούς πόρους για διαχείριση υπηρεσιών γενικού δημοσίου συμφέροντος μέσω του ΠΔΕ. Με την ευκαιρία αυτή ο Υπουργός αναφέρθηκε συνοπτικά στο έργο του ΑΔΜΗΕ και ειδικότερα στην ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική: «Για την Ελληνική Κυβέρνηση η μόνη συμφωνία είναι αυτή που συνυπέγραψε ο ΑΔΜΗΕ με τον Euroasia τον Οκτώβρη του 2017. Εκεί προβλέπεται κοινή εταιρεία (51% ΑΔΜΗΕ,39% Euroasia), με αρχικό κεφάλαιο, ύστερα από πρόταση του Euroasia, 200 εκατ. ευρώ. Αυτά εφαρμόζουμε, δεν κάνουμε οποιαδήποτε παρέκκλιση και νομίζω αυτός είναι ο μόνος τρόπος και να γίνει το PCI».
• Απλοποιείται το αδειοδοτικό πλαίσιο των ΑΠΕ ώστε να είναι συμβατό με τις νέες διαγωνιστικές διαδικασίες. «Θυμίζω ότι τώρα έχουμε μόνο διαγωνιστική διαδικασία με εξαιρετικά αποτελέσματα. Στην τελευταία δημοπρασία οι τιμές υποχώρησαν περίπου 30%-40%. Κάτι που δείχνει ότι οι ΑΠΕ δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά ωφέλιμες αλλά και οικονομικά συμφέρουσες από όσο φαίνεται», σημείωσε.
• Αίρεται η απαλλαγή από την καταβολή του ειδικού τέλους που βαρύνει τους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ για τους μεγάλους φωτοβολταϊκούς σταθμούς. Με την ενιαία εφαρμογή του εν λόγω τέλους και στις δύο τεχνολογίες ΑΠΕ, καθίσταται δυνατή η διενέργεια των ανταγωνιστικών διαδικασιών υποβολής προσφορών επί ίσοις όροις και επιπλέον, εξασφαλίζονται πρόσθετοι πόροι προς διανομή στους οικιακούς καταναλωτές των δήμων, στους οποίους λειτουργούν σταθμοί ΑΠΕ.
• Για λόγους ισοτιμίας, συνεχίζεται να αποδίδεται το ειδικό τέλος προς τους οικιακούς καταναλωτές των δημοτικών ή τοπικών κοινοτήτων στις οποίες εγκαθίστανται σταθμοί ΑΠΕ. «Επιστρέφουμε σε μια κανονικότητα. Σημειώνεται ότι δεν είχαν αποδοθεί ποτέ τα ποσά στους δικαιούχους, για την περίοδο 2010-2014. Μετά από ενέργειες του ΥΠΕΝ, τα ποσά αυτά άρχισαν, για πρώτη φορά να αποδίδονται στους δικαιούχους τον Ιούνιο του 2017. Με αυτό τον τρόπο, δώσαμε λύση σε ένα χρονοβόρο ζήτημα, από το οποίο επωφελούνται περίπου σε 376.000 καταναλωτές με έκπτωση στο ηλεκτρικό ρεύμα ύψους 17,6 εκατ. ευρώ», υπογράμμισε ο Υπουργός.
Ταυτόχρονα, με το νομοσχέδιο ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν σε μεγάλες μεταρρυθμίσεις στον τομέα της χωροταξίας, με έκτακτες ρυθμίσεις για τις σεισμόπληκτες και πυρόπληκτες περιοχές.
Αυτές περιλαμβάνουν:
o Πρωτόκολλο συμμόρφωσης: Στις περιπτώσεις που οι ιδιοκτήτες προβαίνουν σε κατεδάφιση των αυθαίρετων κτισμάτων τους, συντάσσεται πρωτόκολλο συμμόρφωσης το οποίο κοινοποιείται στις αρμόδιες Υπηρεσίες Δόμησης για να εφαρμοστεί η διαδικασία διαγραφής προστίμων.
o Σεισμόπληκτες και πυρόπληκτες περιοχές: Προκειμένου οι πληγέντες από φυσικές καταστροφές να ολοκληρώσουν σύμφωνα με τις εκδοθείσες άδειες, την επισκευή των κτισμάτων τους, η ισχύς των αδειών παρατείνεται έως το τέλος του 2019.
o Οικοδομικές άδειες για δημόσια κτήρια: Πρόκειται για μια ευνοϊκή ρύθμιση για νοσοκομεία, κέντρα υγείας και σχολεία, σε σχέση με τις χρήσεις και όχι τους όρους δόμησης. Πρόκειται για μια θεμιτή παρέκκλιση, που διευκολύνει κατά τι περισσότερο από ό,τι προβλέπεται στο πολεοδομικό σχέδιο.
Κλείνοντας ο Υπουργός ανακοίνωσε ότι με πρωτοβουλία της κυβέρνησης επιλύεται το θέμα που ταλανίζει το ΙΓΜΕ σχεδόν επί μια 20ετία και αφορά στις απαιτήσεις των εργαζομένων και των συνταξιούχων του ΙΓΜΕ, που απορρέουν από το συμβόλαιο ομαδικής ασφάλισης με την Εθνική Ασφαλιστική. Όπως σημείωσε ο κ. Σταθάκης, στην εξωδικαστική ρύθμιση που αφορά στην καταβολή του 60% του κεφαλαίου των απαιτήσεων προσέτρεξε το 100% των εργαζομένων και των συνταξιούχων.
«Και οι εργαζόμενοι και οι συνταξιούχοι θεωρούν τις λύσεις που βρήκαμε δικαιωμένες και νομίζω ότι και στο θέμα αυτό βρέθηκε η καλύτερη δυνατή λύση».
