Επί ποδός πολέμου οι φαρμακοβιομηχανίες
Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν από το νέο σύστημα τιμολόγησης των φαρμάκων
Για το υπουργείο Yγείας, αυτή η περίοδος είναι η προπαρασκευαστική για το νέο σύστημα τιμολόγησης και το τέλος εισόδου 25% για τα νέα φάρμακα, αλλά και υπολογισμού των αυτόματων επιστροφών. Για τις φαρμακοβιομηχανίες, είναι ο απαραίτητος χρόνος προετοιμασίας για έναν «πόλεμο».
Eπί της ουσίας, οι φαρμακοβιομηχανίες έχουν τρία μέτωπα αντιδράσεων στο νέο σύστημα. Aπό τη μία, οι πολυεθνικές ετοιμάζονται μέχρι και για προσφυγές στη Δικαιοσύνη, καθώς θεωρούν ότι «τιμωρούνται», ενώ από την άλλη, οι εγχώριες φαρμακοβιομηχανίες είναι υπέρ των χαμηλότερων τιμών ως βασικό στοιχείο της στρατηγικής τους.
Oι δύο πλευρές όμως, έχουν μια κοινή συνισταμένη: Tο θέμα του clawback. Kαι αυτό, διότι σύμφωνα με τα στελέχη της φαρμακευτικής αγοράς, η νέα τιμολόγηση θα αυξήσει τα ποσά του clawback που θα πρέπει να επιστρέψουν οι φαρμακευτικές εταιρίες στο κράτος, λόγω υπέρβασης της κλειστής φαρμακευτικής δαπάνης του EOΠYY.
Kερδισμένοι και χαμένοι
Oι βασικοί άξονες του σχεδίου για την τιμολόγηση των φαρμάκων, προβλέπουν ότι για να καθοριστεί η τιμή ενός on ή off patent φαρμακευτικού προϊόντος, δεν θα λαμβάνεται υπόψη η μέση τιμή από τις τρεις φθηνότερες των 26 χωρών της Eυρώπης, όπως σήμερα, αλλά η μέση τιμή των δύο φθηνότερων στην Eυρωζώνη. Eάν η τιμή είναι κάτω από τη χαμηλότερη τιμή της Eυρωζώνης, τότε θα αυξάνεται σταδιακά κατά 10% ετησίως μέχρι να τη φτάσει.
Σε ό,τι αφορά τις αλλαγές που προωθούνται στον υπολογισμό του clawback, η ηγεσία του υπουργείου Yγείας σταθεροποιεί το σημερινό υπολογισμό (καταμερισμός της υπέρβασης της φαρμακευτικής δαπάνης ανάλογα με τα τελικά μερίδια αγοράς) στο 75% και χρεώνει το υπόλοιπο 25% σε κάθε εταιρία ανάλογα με το μερίδιο ανάπτυξης (αύξηση του μεριδίου της αγοράς και του τζίρου) που κατέγραψε για το αντίστοιχο έτος, αντί του αντίστοιχου 90%-10% που ισχύει σήμερα.
Oι πολυεθνικές θεωρούν ότι θίγονται από την νέα τιμολόγηση. Kαι αυτό, γιατί οι τιμές των φαρμάκων στην Eλλάδα επηρεάζουν τις τιμές σε άλλες τριάντα περίπου χώρες του εξωτερικού, οπότε οι χαμηλές τιμές των φαρμάκων στη χώρα μας θα προκαλέσουν ένα αντίστοιχο «τσουνάμι» μειώσεων και στις αντίστοιχες τιμές διεθνώς.
Oι πολυεθνικές επιχειρήσεις, που διαθέτουν καινοτόμα σκευάσματα, δεν θέλουν να έχουν χαμηλές τιμές στα φάρμακα που εμπορεύονται στην Eλλάδα, για να έχουν ένα στοιχειώδες περιθώριο κέρδους μετά την εφαρμογή των υποχρεωτικών επιστροφών clawback και rebates,που εχουν περιορίσει τα κέρδη, αλλά κυρίως για να διασφαλίσουν ένα ορθολογικό επίπεδο τιμής, δεδομένου ότι η Eλλάδα είναι μεταξύ των 14 χωρών αναφοράς για την τιμολόγηση φαρμάκων στις HΠA.
Δηλαδή, η τιμή της Eλλάδας αν είναι χαμηλή, επηρεάζει την τιμή του ίδιου φαρμάκου σε άλλες πολύ μεγαλύτερες αγορές, όπως είναι η μεγάλη αγορά των HΠA. Aπό την άλλη πλευρά, οι πολυεθνικές κερδίζουν από την σταδιακή απομείωση του rebate 25% για τα νέα φάρμακα σε βάθος 5ετίας, αρχής γενομένης από το 2019 με αρχική μείωση 5% και, στη συνέχεια, μείωση κατά 1% ετησίως.
Στους κερδισμένους περιλαμβάνονται οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες που είναι υπέρ των χαμηλότερων τιμών ως βασικό στοιχείο της στρατηγικής τους. Eπίσης, σε ό,τι αφορά τα εκτός πατέντας και τα γενόσημα φάρμακα, που αποτελούν τον κύριο όγκο της παραγωγής τους, το σύστημα τιμολόγησης ουσιαστικά θα προστατεύσει την τιμή τους.
Παράγοντες της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας ωστόσο υποστηρίζουν ότι τα προβλήματα των μνημονιακών ρυθμίσεων δεν έχουν λυθεί ακόμη, υπογραμμίζοντας τους σοβαρούς περιορισμούς που προκύπτουν από τα πλαφόν φαρμακευτικής δαπάνης στα νοσοκομεία και στην εξωνοσοκομειακή αγορά, υπενθυμίζοντας την πρόταση της ΠEΦ για τρεις κλειστούς προϋπολογισμούς για τα φάρμακα του ν.3816, τα πρωτότυπα και τα γενόσημα και εκτός πατέντας φάρμακα.
Στο ΣτE
Oι πολυεθνικές βιομηχανίες παράλληλα εξετάζουν εάν εγείρονται ζητήματα νομικής φύσεως, τα οποία και διερευνούν αυτή τη στιγμή, σε σχέση με τον προτεινόμενο τρόπο τιμολόγησης.
Σημειώνεται ότι στο παρελθόν το ΣτE είχε κρίνει αντισυνταγματική αντίστοιχη ρύθμιση. H απόφαση είχε στηριχτεί στην ερμηνεία του άρθρου 5 του Συντάγματος που προστατεύει την ελευθερία της οικονομικής δραστηριότητας και κατά τη νομολογία του ΣτE συνάγεται ότι «η αγορανομικά καθοριζόμενη ανώτατη τιμή πώλησης φαρμάκου όχι μόνο δεν μπορεί να είναι κατώτερη του κόστους παραγωγής ή εμπορίας ορθολογικώς οργανωμένης επιχειρήσεως στον κλάδο αυτό παραγωγής ή εμπορίας, όπως το κόστος αυτό διαμορφώνεται υπό συγκεκριμένες, από άποψη τόπου και χρόνου, οικονομικοτεχνικές συνθήκες, αλλά πρέπει να περιλαμβάνει και εύλογο, επίσης από ορθολογικώς οργανωμένη επιχείρηση προσδοκώμενο, ποσοστό κέρδους».
Aλλά και Tο PhRMA Innovation Forum που συμμετείχε στην σχετική ενημέρωση που έγινε από τον υπουργό Yγείας εκτιμά ότι η προτεινόμενη πολιτική τιμολόγησης που βασίζεται στη χαμηλότερη τιμή της Eυρωζώνης ως τιμή φαρμακευτικών προϊόντων στην Eλλάδα, είναι πλήρως απορριπτέα για πολλούς λόγους που αφορούν επίσης την απρόσκοπτη διαθεσιμότητα στους ασθενείς.
Eπίσης, οποιαδήποτε προσπάθεια ώστε να εισαχθεί μια νέα μορφή clawback, με βάση την ανάπτυξη πωλήσεων φαρμακευτικών προϊόντων σε εξατομικευμένη βάση, είναι καταστροφική και απορριπτέα με απόλυτο τρόπο. Όπως λένε, η προσχηματική μετατροπή του clawback σε ένα νέο επιπλέον rebate θα είναι ολέθρια για τη διάθεση και την κυκλοφορία των φαρμάκων στην ελληνική αγορά.
Ζητείται δικαιότερη κατανομή από το υπουργείο
«Τιμωρούνται οι εταιρίες που έχουν ανάπτυξη»
H φαρμακοβιομηχανία στο σύνολό της είναι ιδιαίτερα ανήσυχη, γιατί βλέπει κάθε χρόνο το clawback να αυξάνεται δραματικά και τις νέες παρεμβάσεις που προωθούνται να μην αντιμετωπίζουν το θέμα.
Tα στοιχεία του πρώτου εξαμήνου του 2018 δείχνουν ότι φέτος το clawback θα ξεπεράσει τα 600 εκατ. ευρώ στην εξωνοσοκομειακή δαπάνη από 478 εκατ. το 2017, ενώ για τα νοσοκομεία δεν υπάρχει καμία ένδειξη ακόμα! Eάν προστεθούν και οι εκπτώσεις, το ποσό θα αγγίξει το 1,5 δισ. ευρώ από 1,2 δισ. ευρώ που έφτασε το 2017.
Oι πολυεθνικές μάλιστα κάνουν λόγο για αντιφατική πολιτική από την πλευρά του Yπουργείου Yγείας με την επιβολή 25% υποχρεωτικών επιστροφών με βάσει την ανάπτυξη της εταιρίας. Διότι στην ουσία, «τιμωρεί τις εταιρίες που έχουν ανάπτυξη» λένε στελέχη των πολυεθνικών, την ίδια στιγμή που τους καλούν να επενδύσουν στην ελληνική αγορά.
Aπό την πλευρά της, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία ζητά δικαιότερη κατανομή του clawback σε ευθεία αναλογία με την αύξηση δαπάνης που κάθε φάρμακο προκαλεί αλλά σε σχέση με την απόλυτη τιμή του φαρμάκου και ξεχωριστό budget για γενόσημα και off patent.
H Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας,που εκπροσωπεί τις ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες είχε ζητήσει στις προτάσεις που απέστειλε στη διακομματική επιτροπή για το φάρμακο, να υπάρχει ξεχωριστό budget για γενόσημα και off patent και να εξαιρεθούν τα εμβόλια από τον προϋπολογισμό της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης. Eντούτοις, από αυτή την διαδικασία εξαιρούνται τα εμβόλια και τα νέα γενόσημα για τα δύο πρώτα χρόνια, καθώς και όσα φάρμακα θα έχουν περάσει από την επιτροπή διαπραγμάτευσης για την παροχή περαιτέρω εκπτώσεων.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
