Σε ισχύ τέθηκε από την 1η Ιανουαρίου του νέου έτους, ο νόμος 4548/2018 που καθορίζει τις διαφοροποιήσεις στη λειτουργία των Ανωνύμων Εταιρειών, οι οποίες οφείλουν να εναρμονίσουν αναλόγως τα καταστατικά τους, εντός του τρέχοντος, μέσω ψηφίσματος Γενικής Συνέλευσης με απλή απαρτία και πλειοψηφία.
Ειδικότερα, όπως αναφέρει η διευκρινιστική εγκύκλιος που εξέδωσε η Γενική Γραμματεία Εμπορίου οι υφιστάμενες Α.Ε. με ανώνυμες μετοχές υποχρεούνται να ονομαστικοποιήσουν τις μετοχές τους έως την 31/12/2019, μέσω απόφασης που θα πάρει το διοικητικό τους συμβούλιο, το αργότερο έως την 1η Ιουλίου 2019, πρέπει να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο οι μέτοχοι ή άλλοι δικαιούχοι θα αναγγείλουν στην εταιρεία τα επί των μετοχών δικαιώματά τους, ώστε να εγγραφούν στο βιβλίο μετόχων και να εκδοθούν οι νέοι τίτλοι. Μετά την 1/1/2020, οι μετοχές για τις οποίες δεν θα έχει γίνει καταχώριση στο βιβλίο μετόχων δεν θα παρέχουν πια μετοχικά δικαιώματα. Οι μεταβιβάσεις ανωνύμων μετοχών έως την 31/12/2019 θα πραγματοποιούνται με συμβολαιογραφικό έγγραφο ή ιδιωτικό έγγραφο βεβαίας χρονολογίας, ταυτόχρονα με την παράδοση τίτλων, όπου απαιτείται.
Όσον αφορά τη διανομή κερδών, κατά την ημερομηνία λήξης της τελευταίας χρήσης, το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων της εταιρείας (καθαρή θέση) να μην είναι ή, έπειτα από τη διανομή αυτή, να μην γίνεται κατώτερο από το ποσό του κεφαλαίου, προσαυξημένου:
με τα αποθεματικά των οποίων η διανομή απαγορεύεται από τον νόμο ή το καταστατικό,
με τα λοιπά πιστωτικά κονδύλια της καθαρής θέσης, τα οποία δεν επιτρέπεται να διανεμηθούν, και
με τα ποσά των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη (π.χ. αποτιμήσεις στην «εύλογη αξία», κ.λπ.).
Παράλληλα, το ποσό που διανέμεται στους μετόχους δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των αποτελεσμάτων της τελευταίας χρήσης που έχει λήξει, προσαυξημένο με τα κέρδη, τα οποία προέρχονται από προηγούμενες χρήσεις και τα αποθεματικά για τα οποία επιτρέπεται και αποφασίστηκε από τη γενική συνέλευση η διανομή τους, και μειωμένο όχι μόνο κατά το ποσό των ζημιών προηγούμενων χρήσεων και κατά τα ποσά που επιβάλλεται να διατεθούν για το σχηματισμό αποθεματικών, σύμφωνα με τον νόμο και το καταστατικό, αλλά και κατά το ποσό των πιστωτικών κονδυλίων της κατάστασης αποτελεσμάτων, που δεν αποτελούν πραγματοποιημένα κέρδη.
Εν συνεχεία, σημειώνεται πως το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο των Α.Ε. αυξάνεται από 24.000 ευρώ σε 25.000 ευρώ και έχουν διορία έως την 31.12.2019 είτε να εναρμονιστούν, είτε να μετατραπούν σε εταιρεία άλλης μορφής. Αφού παρέλθει η ημερομηνία, οι ανώνυμες εταιρίες που δεν έχουν προσαρμόσει το κεφάλαιό τους κατά τα παραπάνω δεν θα δύνανται να πραγματοποιούν οποιαδήποτε νέα καταχώριση στο ΓΕΜΗ. Η καταβολή του αρχικού κεφαλαίου ή των τυχόν αυξήσεων αυτού πραγματοποιείται υποχρεωτικά με κατάθεση σε ειδικό λογαριασμό της εταιρείας σε τράπεζα στην Ελλάδα ή σε χώρα του ΕΟΧ. Η πιστοποίηση της καταβολής του κεφαλαίου γίνεται από ορκωτό ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτική εταιρεία, εκτός από τις «μικρές» και «πολύ μικρές εταιρείες» στις οποίες μπορεί να γίνει από το διοικητικό συμβούλιο.
Για την αποτίμηση των εισφορών σε είδος αποφασίστηκε να πραγματοποιείται πλέον από δύο ανεξάρτητους ορκωτούς ελεγκτές λογιστές ή ελεγκτική εταιρεία ή από πιστοποιημένους εκτιμητές του Σώματος Ορκωτών Εκτιμητών. Η έκθεση αποτίμησης δεν θα υπόκειται σε αποδοχή από τη διοίκηση, καθώς θα πηγαίνει κατευθείαν στο ΓΕΜΗ με μέριμνα των ενδιαφερομένων. Η καταβολή της εισφοράς μπορεί να λάβει χώρα και με συμψηφισμό χρέους της εταιρείας προς τον καταβάλλοντα την εισφορά, εφόσον τούτο έχει προβλεφθεί στην απόφαση για την αύξηση του κεφαλαίου.
Αξίζει να σημειωθεί πως ο συμψηφισμός θα περιλαμβάνει και βεβαίωση ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή ελεγκτικής εταιρείας, σχετικά με το ποσό του χρέους, με βάση τα βιβλία της εταιρείας, υπαρκτό και ληξιπρόθεσμο, δίχως να εξαρτάται από αίρεση. Όπως αναφέρει το businessnews.gr, σε περίπτωση μη ληξιπρόθεσμου χρέους, πρέπει να αποτιμάται η παρούσα αξία του από ορκωτούς ελεγκτές, ως ανωτέρω.
Ακολουθεί η σχετική απόφαση του υπουργείου Οικονομικών:
Η αλλαγή του θεσμικού πλαισίου που αφορά τη λειτουργία των Ανωνύμων Εταιρειών, μετά την ψήφιση του ν.4548/2018 και την κατάργηση πολλών διατάξεων του ν.2190/1920, επιφέρει σημαντικές αλλαγές αναφορικά με το εύρος των αρμοδιοτήτων τόσο των Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) της χώρας όσο των Υπηρεσιών του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (Υ.Γ.Ε.ΜΗ.). Ως εκ τούτου πρέπει να διευκρινιστούν θέματα που θα προκύψουν κατά το μεταβατικό στάδιο και αφορούν πράξεις, στοιχεία και διαδικασίες που εκκινούν μέχρι την 31/12/2018, αλλά θα περατωθούν μετά την 01/01/2019, ημερομηνία έναρξης ισχύος του ν.4548/2018.
Συγκεκριμένα στο ισχύον νομικό πλαίσιο και ειδικότερα στα άρθρα 51-53α του ν.2190/1920 προσδιορίζεται μεταξύ άλλων η έκταση του εποπτικού ελέγχου των Π.Ε. επί πράξεων και στοιχείων των ανωνύμων εταιρειών για τα οποία προβλέπεται δημοσιότητα στο Γ.Ε.ΜΗ. Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 7β η δημοσιότητα, που προβλέπεται στην παρ. 1 του άρθρου 7α του ν. 2190/1920, πραγματοποιείται με την καταχώριση, ύστερα από έλεγχο των πράξεων και στοιχείων, στο Γ.Ε.ΜΗ και τη δημοσίευση αυτών στο διαδικτυακό τόπο του Γ.Ε.ΜΗ, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 16 του ν. 3419/2005.
Στο άρθρο 1891 του ν.4548/2018 καταργούνται τα άρθρα 51-53α του ν.2190/1920 και ακολούθως και η όποια αρμοδιότητα των Π.Ε. περί εποπτείας επί των Α.Ε πρόεκυπτε από τις εν λόγω διατάξεις. Στο άρθρο 92 του ν.4548/2018 διακρίνονται: α) οι πράξεις και τα στοιχεία των Α.Ε που υπόκεινται σε διοικητική έγκριση, μετά από σχετικό έλεγχο νομιμότητας από τις Π.Ε., προκειμένου να καταχωρισθούν στο Γ.Ε.ΜΗ, και β) οι πράξεις και τα στοιχεία που καταχωρίζονται μετά από μόνο τον τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) από τις Υ.Γ.Ε.ΜΗ.
Κατά τη μετάβαση στο νέο νομικό πλαίσιο οι Περιφερειακές Ενότητες καλούνται να ακολουθήσουν τα εξής:
Σχετικά με τις αιτήσεις που αφορούν αποφάσεις/ δηλώσεις των αρμόδιων οργάνων της Ανώνυμης Εταιρείας:
Αιτήσεις που έχουν υποβληθεί στο Γ.Ε.ΜΗ. έως και τις 31/12/2018, αλλά ο σχετικός έλεγχος νομιμότητας από την αρμόδια Π.Ε. δεν έχει ολοκληρωθεί μέχρι την ανωτέρω ημερομηνία, επιστρέφονται χωρίς διοικητική έγκριση, από τις Π.Ε. στις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ, για καταχώριση μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) εάν αφορούν πράξεις που δεν εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο νομιμότητας βάσει του άρθρου 9 του ν. 4548/2018. Οι Π.Ε. από 01/01/2019 δε διαθέτουν την απαραίτητη εκ του νόμου αρμοδιότητα για τη χορήγηση σχετικής έγκρισης των πράξεων αυτών. Εάν όμως πρόκειται για πράξεις που εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο βάσει του άρθρου 9 του ν. 4548/2018, οι Π.Ε. προβαίνουν στον έλεγχο νομιμότητας αυτών.
Αιτήσεις που υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μετά την 01/01/2019, καταχωρίζονται από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) εάν αφορούν πράξεις, που δεν εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο από την αρμόδια Π.Ε. βάσει του άρθρου 9 του ν. 4548/2018. Εάν όμως πρόκειται για πράξεις που εμπίπτουν σε διοικητική έγκριση και έλεγχο βάσει του άρθρου 9 του ν.4548/2018, θα αποσταλούν στις αρμόδιες Π.Ε. προκειμένου αυτές να προβούν στον έλεγχο νομιμότητας αυτών. Από τα ανωτέρω γίνεται αντιληπτό ότι μεγάλος όγκος αιτήσεων ενδέχεται να επιστραφεί στις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ προκειμένου να προβούν στη σχετική καταχώριση αυτών στο Γ.Ε.ΜΗ.. Κρίνεται, λοιπόν, σκόπιμο, να τύχει εφαρμογής η διάταξη του τελευταίου εδαφίου της παρ.9α3 του άρθρου 7 του ν.3419/2005 προκειμένου να καταστεί ευχερέστερη και αποτελεσματικότερη η διαχείριση του μεγάλου όγκου αιτήσεων από τις Υ.Γ.Ε.ΜΗ.
Σχετικά με αιτήσεις που αφορούν την άσκηση ελέγχου περί εξακρίβωσης της καταβολής του Μετοχικού Κεφαλαίου επί των ανωνύμων εταιρειών όπως αυτή ορίζεται στις παρ. 2 και 3 του άρθρου 39α σε συνδυασμό με τις διατάξεις του άρθρου 52 του ν. 2190/1920.:
Αιτήσεις που αφορούν την πιστοποίηση από το Δ.Σ. της καταβολής του αρχικού Μετοχικού Κεφαλαίου ή του ποσού της αύξησης αυτού και υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μέχρι τις 31/12/2018, υπόκεινται στον σχετικό έλεγχο νομιμότητας από την αρμόδια Π.Ε., βάσει των διατάξεων των άρθρων 11,12, 39α και 52 του ν.2190/1920.
Αιτήσεις που αφορούν την πιστοποίηση της καταβολής του αρχικού Μετοχικού Κεφαλαίου ή του ποσού της αύξησης αυτού και υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μετά την 01/01/2019, καταχωρίζονται από τις αρμόδιες Υ.Γ.Ε.ΜΗ, μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας), χωρίς να αποσταλούν στις Περιφερειακές Ενότητες για έλεγχο νομιμότητας περί εξακρίβωσης της καταβολής του Μετοχικού Κεφαλαίου. Από ό την έναρξη ισχύος του ν.4548/18 οι Π.Ε. δε διαθέτουν πλέον την απαραίτητη εκ του νόμου αρμοδιότητα για έγκριση τέτοιων πράξεων. Η πληρότητα των παραπάνω αιτήσεων εξετάζεται βάσει παρ. 6- 8 του άρθρου 204 του ν.4548/2018, ήτοι συνοδεύονται από την απαιτούμενη ανάλογα με την περίπτωση έκθεση πιστοποίησης του ορκωτού ελεγκτή λογιστή ή της ελεγκτικής εταιρείας ή από το πρακτικό πιστοποίησης του Δ.Σ. όπου εκ του νόμου επιτρέπεται.
Σχετικά με τις εκθέσεις αποτίμησης της επιτροπής της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.2190/1920:
Για τις εκθέσεις αποτίμησης εισφορών σε είδος, κατά τη σύσταση της εταιρείας ή σε κάθε αύξηση του κεφαλαίου της, από μέλη της επιτροπής της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.2190/1920, που υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μέχρι και 31/12/2018 ισχύουν οι αντίστοιχες διατάξεις του ν.2190/1920.
Εκθέσεις αποτίμησης εισφορών σε είδος, κατά τη σύσταση της εταιρείας ή σε κάθε αύξηση του κεφαλαίου της, οι οποίες έχουν συνταχθεί από τις επιτροπές της παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.2190/1920, αλλά δεν έχουν υποβληθεί στο Γ.Ε.ΜΗ μέχρι 31/12/2018, δεν υποβάλλονται στο Γ.Ε.ΜΗ μετά την ανωτέρω ημερομηνία. Από 01/01/2019 η ανωτέρω επιτροπή καταργείται. Η αποτίμηση των εισφορών σε είδος διενεργείται πλέον από τα όργανα που προβλέπονται στο άρθρο 175 του ν. 4548/2018 και η σχετική έκθεση αυτών υποβάλλεται για καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ μετά από τυπικό έλεγχο (έλεγχο πληρότητας) από την αρμόδια Υ.Γ.Ε.ΜΗ.
