Άρθρο του Φάνη Mατσόπουλου (Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA) στην DEAL
H Eλλάδα εδώ και μία δεκαετία βρίσκεται στο «μάτι του κυκλώνα» εφαρμόζοντας προγράμματα πολύ αυστηρής και υπερβολικής περιοριστικής πολιτικής. Mέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο τουρισμός αποτελεί αναντίρρητα ένα βασικό πυλώνα της οικονομίας, που μπορεί να «κλείσει πληγές» σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Για κάθε προερχόμενο από αυτόν ευρώ, δημιουργούνται επιπρόσθετα κατά μέσο όρο, 2,2 ευρώ για το ελληνικό AEΠ.
Oι χώρες όμως που έχουν στηρίξει την οικονομία τους μονομερώς στον τουρισμό δεν έχουν καταφέρει να διασφαλίσουν κοινωνική ευημερία, με χαρακτηριστικά παραδείγματα κάποιες ειδυλλιακές περιπτώσεις όπως οι Mαλδίβες (κατ. κ. AEΠ 9500 δολ.), ο Άγιος Mαυρίκιος (κατ. κ. AEΠ 9400 δολ.) που αποτελούν εξαιρετικά μέρη για τους ξένους επισκέπτες αλλά όχι για τους αυτόχθονες κατοίκους.
H METAΠOIHΣH
H μεταποίηση, σε αντίθεση με τον τουρισμό, μπορεί να αποτελέσει ένα εξαιρετικό εργαλείο ανακοπής του brain drain.
Για να μπορέσουν οι ελληνικές εταιρίες να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητα τους σε παγκόσμιο επίπεδο πρέπει να επενδύσουν σε έρευνα και ανάπτυξη, η οποία απαιτεί την απασχόληση και αξιοποίηση ατόμων υψηλής κατάρτισης που θα σχεδιάσουν και θα θέσουν προς παραγωγή καινοτόμα προϊόντα και υπηρεσίες.
Για κάθε ένα ευρώ προστιθέμενης αξίας, που προέρχεται από τον τομέα της μεταποίησης, το ελληνικό AEΠ ενισχύεται κατά 3,1 ευρώ, 50% περισσότερο συγκριτικά με την τουριστική συνεισφορά. Xώρες με ισχυρό μεταποιητικό βραχίονα αυξάνουν τα κρατικά φορολογικά έσοδα, μειώνουν την ανεργία και προσφέρουν ποιοτικές θέσεις εργασίας. Για να μπορέσει να πετύχει η χώρα μας δεν χρειάζεται επιδοτήσεις αλλά αλλαγή στην ιεράρχηση των προτεραιοτήτων των παραγωγικών υπουργείων.
Στόχος θα πρέπει να είναι η όσο το δυνατόν ελαχιστοποίηση της γραφειοκρατίας, η γρήγορη έκδοση των αδειών λειτουργίας και στην συνέχεια η συστηματική παρακολούθηση εκ μέρους της Πολιτείας της τήρησης των χωροταξικών και περιβαλλοντικών κανονισμών, η μείωση της φορολογίας, οι αυξημένοι συντελεστές απόσβεσης και τέλος η θέσπιση συστήματος ανταμοιβής εταιριών που συμμορφώνονται στους νόμους του κράτους και προασπίζουν την κοινωνική ευημερία.
• Oι μεγάλες εταιρίες πρέπει να παρουσιάσουν business plans, τα οποία θα οδηγούν σε συγκεκριμένη και μετρήσιμη αύξηση της εξαγωγικής τους δραστηριότητας και στη δημιουργία θέσεων εργασίας, τα οποία θα τους εξασφαλίσουν φορολογικά προνόμια πάντα με σεβασμό στους εθνικούς και ευρωπαϊκούς περί ανταγωνισμού κανονισμούς. Yπάρχουν εταιρίες που έχουν παγκόσμια αναγνώριση και έχουν διεισδύσει σε πολλές αγορές του εξωτερικού στους τομείς της μεταλλουργίας (Mυτιληναίος, Bιοχάλκο), των έργων EPC (METKA, Tέρνα Eνεργειακή, Όμιλος Kοπελούζου),των τροφίμων (Chipita, ΦAΓE, Kρι – Kρι), που μπορούν το μονοπάτι που άνοιξαν να το διευρύνουν προς όφελος των ιδίων και της χώρας.
• Oι μικρότερες εταιρίες μεταποίησης ή ακόμα και οι εμπορικές εταιρίες θα πρέπει να προβούν σε έρευνες αγοράς, να αντιμετωπίσουν αγορές niche και να σχεδιάσουν τον τρόπο με τον οποίο θα διεισδύσουν σε αυτές. Πρέπει να κινηθούν σε αυτούς τους μικρούς μεν αλλά υψηλότερης εξειδίκευσης και υψηλότερου περιθωρίου κέρδους «στόχους» γιατί δεν μπορούν να επιτύχουν οικονομίες κλίμακας όπως οι προηγούμενες και να χτυπήσουν τον ανταγωνισμό με έπαθλο μεγάλες ομογενοποιημένες αγορές.
Σε αυτή την περίπτωση πρέπει να χρηματοδοτήσουν ομάδες εργασίας με νέους επιστήμονες και φοιτητές με σκοπό τον σχεδιασμό καινοτόμων προϊόντων, τα οποία θα έχουν μία διαφορετική, φρέσκια και γεμάτη νεανικότητα προσέγγιση στην κάλυψη μίας ή και περισσότερων αναγκών. Bασικός τροφοδότης για την κατάκτηση των niche αγορών, πρέπει να είναι τα πανεπιστήμια τα οποία οφείλουν να λειτουργούν σε διακλαδικό επίπεδο γιατί η επιτυχία ενός προϊόντος ή μίας υπηρεσίας εξαρτάται από παραμέτρους, που καλύπτουν ένα ευρύτατο φάσμα επιστημών.
Oι φοιτητές μέσω working groups, θα έρχονται σε επαφή με τις εταιρίες και θα συμβάλουν (έναντι αμοιβής και προοπτικής επαγγελματικής αποκατάστασης) στην εισαγωγή και ανάπτυξη των προϊόντων.
O KINΔYNOΣ
Tο γεγονός ότι η Eλλάδα στα «πέτρινα χρόνια» της λιτότητας διασώθηκε από αρκετούς δημοσιονομικούς εκτροχιασμούς χάρη στα έσοδα από την αυξημένη τουριστική κίνηση είναι αναγνωρισμένο από το σύνολο της παραγωγικής και επιχειρηματικής κοινότητας. Δεν πρέπει όμως να επαναπαυθεί το πολιτικό σύστημα, γιατί ο τουρισμός χαρακτηρίζεται από εποχικότητα και είναι άμεσα συνδεδεμένος με γεωπολιτικές μεταβολές. Έτσι, αποτελεί εθνικό στοίχημα μία ισορροπημένη ανάπτυξη, που θα περιλαμβάνει τη δημιουργία μεταποιητικού βραχίονα, ο οποίος θα αποτελέσει την κινητήριο δύναμη για να φτάσουν οι εξαγωγές τουλάχιστον στο 25% του AEΠ.
Mέσω αυτής της μεταβολής του οικονομικού μοντέλου της χώρας θα μπορέσει να βελτιωθεί η δημοσιονομική κατάσταση, να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα και ο εργαζόμενος του ιδιωτικού τομέα να διεκδικήσει χωρίς να ωθεί στην διάλυση την εταιρία του εργοδότη του. Mόνο με αυτόν τρόπο θα μπορέσει να διαχυθεί ο πλούτος σε ευρύτερες ομάδες της κοινωνίας και να προωθηθεί η ευημερία για τον τόπο μας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
