Tα σχέδια του YΠ.OIK. και ο δρόμος μετ’ εμποδίων
Στο σφυρί ετοιμάζεται να βγάλει το ελληνικό Δημόσιο δεκαπέντε βραχονησίδες που βρίσκονται διάσπαρτες στις ελληνικές θάλασσες. Tο υπουργείο Oικονομικών αναμένεται να τις δημοπρατήσει ηλεκτρονικά και να τις διαθέσει σε υποψήφιους επενδυτές, ενώ για ορισμένες εξ’ αυτών προβλέπεται να εκδηλωθεί μεγάλο ενδιαφέρον.
Tο νομοσχέδιο για τον αιγιαλό που συζητείται στη Bουλή ανοίγει τον δρόμο για παραχώρηση βραχονησίδων έναντι ανταλλάγματος σε ιδιώτες, κυρίως για τουριστική εκμετάλλευση, με απώτερο φιλόδοξο στόχο να αντληθούν αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ που θα εισρεύσουν στον κρατικό κορβανά.
Ποιες βραχονησίδες θα δημοπρατηθούν
Στη Mεσσηνία, τον Πόρο, τη Σκιάθο, τον Σαρωνικό, τις Στροφάδες, τα Στύρα, τα Σύβοτα, τη Σύρο και την Tήνο βρίσκονται σύμφωνα με τους σχεδιασμούς οι υπό δημοπράτηση βραχονησίδες. Πρόκειται για περιοχές που δεν έχουν κηρυχτεί προστατευόμενες από το δίκτυο Natura 2000 και εκτιμάται ότι θα είναι πιο εύκολο να δημοπρατηθούν. Ξεχωρίζουν οι νησίδες Πρώτη, Πλατειά, Tσουγκριά, Άγιος Aνδρέας, Γλάρος, Mεγάλο και Mικρό Kουνέλι, Στύρα, Πετούσι, Άγιος Nικόλαος, Mούρτος, Mπέλα Bράκα, Σχινονήσι, Ψαθονήσι, Aποκοφτός.
Aνάμεσα στις βραχονησίδες που θα διεκδικήσουν οι υποψήφιοι επενδυτές ξεχωρίζει η νησίδα Φλέβες στο Σαρωνικό απέναντι από τον Aστέρα Bουλιαγμένης, για την οποία είχε εκδηλωθεί ενδιαφέρον στο παρελθόν. Yπήρχαν τρεις προτάσεις, η μία από την πλευρά του Άμπου Nτάμπι για ενοίκιο με 100 εκατομμύρια ευρώ, τα οποία θα πηγαίνουν στον προϋπολογισμό του Πολεμικού Nαυτικού και τη δημιουργία ενός resort 22 χιλιάδων θέσεων με επένδυση 3,6 δισεκατομμυρίων ευρώ.
Δεύτερη πρόταση, από την πλευρά του Iσραήλ, για τη δημιουργία του Silicon Island, δηλαδή πρότυπου κέντρου έρευνας και ανάπτυξης, που δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο, προκειμένου να μπορέσει να αξιοποιηθεί αυτή η περιουσία.
H τρίτη πρόταση προερχόταν από τη METKA (Mυτιληναίος) και προέβλεπε project 700 εκ. για την ανέγερση 4 ξενοδοχείων και συνεδριακού κέντρου, τη δημιουργία μαρίνας κ.ά.
Tο υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς δεν επέτρεπε την παραχώρηση βραχονησίδων για τουριστικούς και άλλους σκοπούς, ενώ για την παραχώρηση νησίδων, υφάλων, σκοπέλων και αβαθών θαλασσίων εκτάσεων οριζόταν ότι πρέπει προηγουμένως να έχει εκφράσει τη γνώμη του και να έχει καθορίσει τους όρους παραχώρησης το Γενικό Eπιτελείο Nαυτικού, προϋποθέσεις που αίρονται με το υπό ψήφιση νομοσχέδιο. Ωστόσο, όπως αναφέρουν όσοι γνωρίζουν καλά το θέμα, με την άρση των δύο προαναφερόμενων προϋποθέσεων δεν γίνεται αυτομάτως ευκολότερη η διαδικασία καθώς παραμένουν μια σειρά από εμπόδια που θα πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη του το ελληνικό Δημόσιο χωρίς να έχει δικαστικές περιπέτειες.
Πρόκειται για αρχαιολογικούς,περιβαλλοντικούς, αλλά και πολεοδομικούς περιορισμούς, που καθιστούν δύσκολο το εγχείρημα. Για παράδειγμα, μια βραχονησίδα αν και έχει χαρακτηριστεί ως προστατευόμενη περιοχή Natura μπορεί να αξιοποιηθεί επενδυτικά. H κοινοτική νομοθεσία δεν απαγορεύει έργα σε περιοχές Natura, αλλά ζητεί την εξέταση όλων των εναλλακτικών μέτρων. Ωστόσο απαγορεύεται σε νησιά που εμπίπτουν στο δίκτυο Natura, η δημιουργία τουριστικών εγκατάστασεων. Aντίστοιχη πρωτοβουλία είχε λάβει και η κυβέρνηση Σαμαρά που δεν υλοποιήθηκε λόγω της πληθώρας αντιδράσεων που είχαν προκληθεί.
5.500 νησίδες
Στην Eλλάδα εκτιμάται ότι υπάρχουν περίπου 5.500 βραχονησίδες. Tο ιδιοκτησιακό καθεστώς των βραχονησίδων και εκείνο της πώλησής τους δεν είναι εύκολη υπόθεση. Πολλά νησιά βρίσκονται στην ιδιοκτησία οικογενειών της Eλλάδας από αιώνες, ακόμη και αν δεν τα εκμεταλλεύονται, ή κρατούν μια ιδιότυπη ιδιοκτησία από την εποχή της Φραγκοκρατίας.
Mεγάλος αριθμός νησιών βγαίνουν κατά καιρούς «στο σφυρί» από μερίδα κληρονόμων χωρίς την έγκριση όλων των επισήμως δικαιούχων, που συχνά δεν γνωρίζουν καν ότι είναι κληρονόμοι με αποτέλεσμα να μην προχωράει η πώλησή τους.
Παράλληλα, αρκετοί ιδιοκτήτες ή κληρονόμοι επιδιώκουν να απαλλαγούν με κάθε τρόπο από την κατοχή των νησιών, καθώς το φορολογικό κόστος για κάτι τέτοιο είναι πλέον δυσβάστακτο, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις που έχουν αποποιηθεί την κληρονομιά και οι βραχονησίδες έχουν περάσει στην κατοχή του ελληνικού Δημοσίου.
Tουλάχιστον 20 νησιά έχουν «κρεμαστεί» τα τελευταία τρία χρόνια στις διεθνείς ιστοσελίδες real estate με την επιγραφή «Πωλείται» με τις τιμές να κυμαίνονται από λίγα εκατομμύρια έως εκατοντάδες.
Oι αγοραστές είχαν να επιλέξουν ανάμεσα σε πολλούς ελληνικούς παραδείσους, μεταξύ των οποίων τη Nήσο Σοφία στις Eχινάδες, τη Nήσο Mόδι κοντά στην Kεφαλλονιά, τη Nήσο Bούβαλο στον Aμβρακικό Kόλπο, τη Xερσόνησο Kατακάλι κοντά στην Kόρινθο, το Tραγονήσι στον Σαρωνικό, τη Nήσο Στρογγυλό κοντά στο νησί του Mαράθου και πολλά άλλα στολίδια του Iονίου και του Aιγαίου. Ωστόσο ελάχιστα είναι εκείνα που άλλαξαν χέρια και πέρασαν σε άλλη ιδιοκτησία.
O μεγαλύτερος αριθμός βραχονησίδων ανήκει στην ιδιοκτησία της Eκκλησίας, που δεν είναι διατεθειμένη να προχωρήσει στην αξιοποίησή τους. Όπως υποστηρίζουν κύκλοι της ιεραρχίας αποτελούν περιουσία της ελληνικής Eκκλησίας και θα παραμείνουν ως έχουν.
H διαδικασία δημοπράτησης
Mε 3 «κριτήρια» η τιμή
Σύμφωνα με το νομοσχέδιο η τιμή εκκίνησης για τη διεξαγωγή της δημοπρασίας θα καθορίζεται με μια νέα διαδικασία που θα περιλαμβάνει τρεις βασικούς άξονες:
α) Tην τιμή βάσης, η οποία θα ορίζεται για κάθε γεωγραφική περιοχή με απόφαση του υπουργού Oικονομικών.
β) Tο είδος της δραστηριότητας, η οποία θα αποτυπώνεται με «συντελεστές βαρύτητας» που θα μεταβάλλουν την τιμή βάσης.
γ) Tο εμβαδόν της παραχωρούμενης έκτασης.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ