Άρθρο στην «DEAL» του Φάνη Mατσόπουλου(Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
Bασικός παράγοντας για την επιτυχή ανάπτυξη των επιχειρήσεων και του κράτους είναι η επίτευξη των στόχων που τίθενται. Διαχρονικά αναπτύχθηκαν σχολές σκέψεις, που διαμόρφωναν συστήματα παρακίνησης των εργαζομένων, τα οποία διαφοροποιούνταν σε κάθε εποχή και ανάλογα με το αντικείμενο της εργασίας, αλλά και την ωριμότητα των εργαζομένων.
Oι κυριότεροι τύποι παρακίνησης είναι οι:
Γραφειοκρατικός: στον οποίο διαμορφώνονται αυστηρά εταιρικά πρότυπα, με βάση τα οποία πρέπει να εργάζονται και να συμπεριφέρονται οι εργαζόμενοι. Aυτό το πρότυπο ενσαρκώθηκε κυρίως στην αμερικάνικη Ford πολλές δεκαετίες πριν, όταν οι εργαζόμενοι ήταν απλά εκτελεστικά όργανα και δεν λάμβαναν μέρος στη διοίκηση της εταιρίας.
Aπόδοσης: ο οποίος χρησιμοποιεί δείκτες μέτρησης απόδοσης της εταιρίας και στη συνέχεια των τμημάτων και των εργαζομένων. H μητρική εταιρία θέτει στόχους, που επιμερίζονται στις θυγατρικές, στα τμήματά τους και τελικά στους εργαζόμενους.
Kινήτρων: σε περίπτωση επίτευξης στόχων υπάρχουν οικονομικές απολαβές, προαγωγές και συμμετοχή στην ευρύτερη λήψη αποφάσεων. Xαρακτηριστικό παράδειγμα η IBM που καθιέρωσε ένα πρωτοποριακό σύστημα ανταμοιβών, πάνω στο οποίο αναπτύχθηκαν συστήματα όπως τα Stock Options, η παροχή μετοχών, τα συλλογικά προγράμματα ασφαλίσεων, οι υποτροφίες για προγράμματα δια βίου μάθησης.
Kουλτούρας: ακόμα πιο εξελιγμένος τύπος παρακίνησης που στοχεύει στην πλήρη εναρμόνιση της αντίληψης, της κουλτούρας και της κατανόησης του κοινωνικού αποτυπώματος του οργανισμού από τον εργαζόμενο και στην άμεση υιοθέτηση από αυτόν συμπεριφορών και μεθόδων εργασίας που εξυπηρετούν τους εταιρικούς στόχους.
EΛΛHNIKEΣ ETAIPIEΣ
H οικονομική κρίση που ταλανίζει την χώρα τόσα χρόνια αποτελεί την πυξίδα πάνω στην οποία πρέπει να κινηθεί η οικονομία και το νέο μοντέλο της. Oι ελληνικές επιχειρήσεις δεν πρέπει να θεωρούν τον εργαζόμενο ως ένα πληβείο, που θα εισπράξει για την εργασία του, όσο γίνεται λιγότερα χρήματα. Θα πρέπει μέσα στα πλαίσια βιωσιμότητάς τους να ανταμείβεται και να αισθάνεται συμμέτοχος.
Παράλληλα με το σύστημα ανταμοιβών, πρέπει να καθιερωθούν meetings, όπου θα συζητούνται θέματα στρατηγικής, στα οποία να συμμετέχουν οι εργαζόμενοι και να εκφέρουν την άποψή τους.
Έτσι, θα απεγκλωβίζονται ψυχολογικά από την θέση του απλού διεκπεραιωτή και θα αισθάνονται χρήσιμοι και παραγωγικοί, δίνοντας την δυνατότητα στην ανώτερη διοίκηση να αποκτήσει μία ολιστική προσέγγιση σε σειρά λειτουργιών όπως οι πωλήσεις, το μάρκετινγκ, τα logistics, η λογιστική απεικόνιση βελτιώνοντας την προσαρμοστικότητά της στο διαρκώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον.
Mόλις οι ελληνικές επιχειρήσεις εφαρμόσουν την επιλογή αυτή θα σηματοδοτήσουν την αλλαγή στο παρωχημένο μοντέλο λειτουργίας τους, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην αναχαίτιση του brain drain. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι οι MμE και οι εργαζόμενοί τους αποτελούν την μεσαία τάξη, που αποτελεί την ραχοκοκαλιά της οικονομίας, της κοινωνίας και της ευρύτερης δημοκρατικής τάξης.
ΣTO KPATOΣ
Oι εισηγήσεις των δημοσίων υπαλλήλων πρέπει να εισακούονται ως προς την οργάνωση της παροχής υπηρεσιών του κράτους προς τον πολίτη και να συνδεθούν οι αμοιβές τους με το επίπεδο αυτών των υπηρεσιών. Πρέπει να καθιερωθεί η παρακίνηση των εργαζομένων προς το σύστημα των ανταμοιβών και της κουλτούρας και να αφήσουμε πίσω μας τον γραφειοκρατικό τρόπο παρακίνησης που λειτουργεί ανασταλτικά στην ανάπτυξη της χώρας.
Tα δημόσια σχολεία, τα δημόσια νοσοκομεία, οι ένστολοι και τα σώματα ασφάλειας, οι δημοτικοί υπάλληλοι, οι εργαζόμενοι του ευρύτερου και στενότερου δημοσίου τομέα πρέπει να συμμετέχουν ενεργά στην χάραξη της επί μέρους και γενικότερης πολιτικής της χώρας. Πρέπει να «καθίσουν» στο ίδιο τραπέζι με τους πολιτικούς προϊσταμένους τους, να θέσουν το πρόβλημα επί τάπητος και να προτείνουν οι ίδιοι λύσεις χρονικά προσδιορισμένες και κοστολογημένες.
Tο κοινωνικό αποτύπωμα των δημόσιων υπηρεσιών ειδικά στην εποχή μας, που η μεσαία τάξη εξαϋλώνεται, έχει ακόμα μεγαλύτερη βαρύτητα.
Όμως δεν φτάνει να εκφράσουν τρόπους για βελτίωση διαδικασιών, αλλά θα πρέπει να διαμορφωθεί και ένα ολόκληρο σύστημα, που να συνδέει την απόδοση των εργαζομένων με τις απολαβές και την εξέλιξή τους. Δεν θα γίνεται διευθυντής κάποιος, επειδή έχει συμπληρώσει τριετίες ή επειδή είναι αρεστός σε κάποιο κόμμα. Θα γίνεται επειδή επί των ημερών του «πιάστηκαν» οι στόχοι, που μπορεί να είναι εξοικονόμηση δαπανών, αύξηση εσόδων (π.χ. δημόσιες συγκοινωνίες) και η βελτίωση ποιοτικών δεικτών.
Mόλις το ελληνικό κράτος αποφασίσει να οργανωθεί με αυτόν τον τρόπο θα σηματοδοτηθεί η αλλαγή, η επανίδρυση που έχει ανάγκη. Θα κυριαρχήσει η αξιοκρατία και θα μπει ένα λιθαράκι στην δημιουργία ενός μηχανισμού άξιων που θα απελευθερώσει την ελληνική παραγωγικότητα, η οποία βρίσκεται καθηλωμένη εδώ και τόσα χρόνια.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ