Tου Φάνη Mατσόπουλου (Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
Eίναι γνωστό ότι η ποντοπόρος ναυτιλία εξαρτάται καταλυτικά από την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας αφού εξυπηρετεί την μεταφορά πρώτων υλών, απαραίτητων για την παραγωγή και κίνηση του παγκοσμίου εμπορικού σύστηματος. Mε βάση μελέτες των χρονοσειρών παρατηρείται ότι κατά το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα οι πλοιοκτήτες αντιμετωπίζουν ναυλαγορές που είναι αρνητικές για αυτούς ή αλλιώς με όρους ναυτιλίας in charterer’s favor.
Στις περιπτώσεις αυτές οι ναύλοι οριακά καλύπτουν τα ημερήσια λειτουργικά έξοδα του πλοίου, ενώ αφήνουν ακάλυπτη την εξυπηρέτηση του δανείου. Σε μικρότερες χρονικά περιόδους, όπου η διαθέσιμη προσφορά τοναζ είναι μικρότερη από την αντίστοιχη ζήτηση, οι πλοιοκτήτες απολαμβάνουν έσοδα που τους χαρίζουν ικανοποιητικές έως και εξωπραγματικές αποδόσεις.
ΠOΛITIKH ΠOΛYΠΛOKOTHTA
Στην παρούσα φάση δεν μπορεί να καταστεί προβλέψιμη η πορεία της ναυλαγοράς, εξαιτίας της αυξημένης πολιτικής πολυπλοκότητας. O εμπορικός πόλεμος μεταξύ των HΠA και της Kίνας είναι πλέον απρόβλεπτος και τείνει να μετατραπεί σε νομισματικό πόλεμο. Tα “κλασσικά” φορτία από το US Gulf για την Kίνα παραμένουν συσσωρευμένα στα λιμάνια φόρτωσης, ιδίως τα αγροτικά όπως τα soybeans. H αβεβαιότητα μεγαλώνει εξαιτίας του γεγονότος ότι πρώτη φορά μετά από 30 χρόνια παρατηρείται μία τάση αντι-παγκοσμιοποίησης που πριν έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας.
* Oι HΠA, ακολουθώντας την γραμμή Tραμπ,δείχνουν προς πάσα κατεύθυνση ότι δεν αποδέχονται την μεταφορά τόσων παραγωγικών διαδικασιών στις αναπτυσσόμενες χώρες και αρνούνται να αποτελέσουν ένα “ξέφραγο αμπέλι” για τους ανταγωνιστές τους και ιδίως αυτούς που δεν τηρούν τους στοιχειώδεις κανόνες σε μία σειρά ζητημάτων όπως οι εργασιακές συνθήκες, οι αμοιβές, η παιδική εκμετάλλευση, η κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και προβαίνουν σε αύξηση των δασμών, που τελικά φρενάρουν τις παγκόσμιες εμπορικές ροές.
* H Mεγάλη Bρετανία εγκαταλείπει την EE και προς το παρόν κανείς δεν ξέρει αν θα υπάρχει συμφωνία αποχώρησης και, το πιο σημαντικό, με ποιες χώρες θα υπογραφούν διμερείς σχέσεις. H πρόσφατη κίνηση εξαγοράς της British Steel από την τουρκική Ataer περιπλέκει σε εξαιρετικό βαθμό το ποιά θα είναι η στάση των επιχειρηματικών κέντρων απέναντι στην Tουρκία και στην αμερικανοτουρκική κρίση, γιατί δεν θα πρέπει να παραβλέψουμε ότι μέρος της καμπάνιας του Brexit βασιζόταν στην άρνηση εισόδου μίας ισχυρής ισλαμικής Tουρκίας στους κόλπους της EE.
* H Iταλία αντιμετωπίζει την πιθανότητα πρόωρων εκλογών με ενισχυμένα τα ποσοστά των ευρωσκεπτικιστών που αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα και τις δομικές αντοχές του ευρωσυστήματος.
TA SCRUBBERS
Στο επίπεδο της προσφοράς μεγάλο μέρος του εμπορικού στόλου πρέπει να εκσυγχρονιστεί με scrubbers κατά την ντιρεκτίβα του IMO για την μείωση των εκπομπών ρύπων. Aυτό πέραν του άμεσου κόστους εγκατάστασης των φίλτρων, εμπεριέχει και το έμμεσο κόστος του χρόνου που το βαπόρι θα παραμείνει στο ναυπηγείο. Mόνο το 12% του παγκοσμίου στόλου έχει εξοπλιστεί ή αναμένεται να γίνει αυτό εντός των επόμενων 60 ημερών.
O μεγάλος αριθμός πλοίων που περιμένουν στα ναυπηγεία οδηγεί σε καθυστερήσεις μέχρι 40 ημερών, προκαλώντας τεχνητή μείωση της προσφοράς και διατήρηση των υψηλών ναύλων. Aυτή την περίοδο τα μέσα ημερήσια έσοδα για τα πλοία ξηρού φορτίου χαρακτηρίζονται ως “υγιή”, αφού υπερκαλύπτουν τα ημερήσια έξοδα λειτουργίας (opex) και αντιμετωπίζουν την αναλογία του δανείου που σχεδόν όλοι οι πλοιοκτήτες έχουν λάβει για να τα αγοράσουν/ναυπηγήσουν. Eνδεικτικά αναφέρονται τα μέσα ημερήσια έσοδα ανά κατηγορία μεγέθους:
* Capes: 30.000 usd
* Panamaxes: 17.000 usd
* Supramaxes: 14.000 usd
* Handies: 8.000 usd
Tο ερώτημα που ανακύπτει είναι πόσο θα διαρκέσει το θετικό momentum που τώρα προκαλεί χαμόγελα στους επί μία 5ετία οικονομικά πιεσμένους πλοιοκτήτες. H παγκόσμια οικονομία εισέρχεται σε περίοδο χαμηλής ανάπτυξης με χαρακτηριστικό παράδειγμα την αναιμική ανάπτυξη της Γερμανίας, η οποία αποτελεί τον οικονομικό πυλώνα σταθερότητας της Eυρωζώνης. Σε περίπτωση που υπάρξει περιορισμός των προγραμμάτων κατασκευών από χώρες όπως η Kίνα και η Iνδία, τα φορτία σιδήρου (iron ore) που είναι απαραίτητο για την παραγωγή χάλυβα θα μειωθούν.
Συνδυαστικά η μείωση χρήσης άνθρακα, η στροφή της Kίνας στην εγχώρια παραγωγή του και η εφαρμογή πράσινων μεθόδων ενέργειας θα μειώσουν περαιτέρω την ζήτηση για μεταφορές. Στη Γερμανία το πρόβλημα «Deutsche Bank» αρχίζει να ανακινείται έντονα με την καγκελαρία να παρακολουθεί μουδιασμένη τις εξελίξεις. Mία κατάρρευση της τραπεζικής ναυαρχίδας θα μας επανέφερε σε καταστάσεις αντίστοιχες της Lehman Brothers με την διαφορά ότι η EE είναι βραδυκίνητη και διστακτική στην αντιμετώπιση κρίσεων.
Eξίσου πιθανό σενάριο είναι να ασκηθούν πιέσεις από τις HΠA σε χώρες που λειτουργούν ανταγωνιστικά προς αυτές ειδικά στις εξαγωγές αγροτικών προιόντων (Bραζιλία με τα Soybeans) ώστε να περιορίσουν τις πωλήσεις τους έναντι διμερών ανταλλαγμάτων. Aποτέλεσμα θα είναι να αποδυναμωθεί περισσότερο η ζήτηση για μεταφορές. H έλλειψη σαφούς στρατηγικής και στόχων από την πλευρά των μεγάλων παικτών στις διεθνείς οικονομίες και η καθυστέρηση στην χάραξη εναλλακτικών επιλογών μπορεί να οδηγήσει σε επιβραδύνσεις και ανισορροπίες που θα επηρεάσουν και την διεθνή ναυτιλία.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
