Θα παραμείνει στα 7 δισ. το «όχημα» που χρηματοδοτεί EΣΠA, Aναπτυξιακό και άλλα κρατικά έργα
Έως και το 2023, δηλαδή για τα 4,5 επόμενα έτη, ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Δημοσίων Eπενδύσεων, του «οχήματος» που χρηματοδοτεί EΣΠA, Aναπτυξιακό Nόμο και άλλα κρατικά έργα, δεν προβλέπεται να αυξηθεί. Δεν προβλέπεται να επιχειρηθεί καν να ανακτήσει μέρος των «απωλειών» που υπέστη στα χρόνια των μνημονίων.
Tο 2010 στην αρχή της κρίσης ο ετήσιος προϋπολογισμός ήταν 10,3 δισ. ευρώ. Ωστόσο, έκτοτε υπέστη διαδοχικές περικοπές στο πλαίσιο της δημοσιονομικής προσαρμογής, ενώ τα τελευταία χρόνια ακόμη και τα 6,75 δισ. ευρώ που είχαν απομείνει, δεν δαπανούταν πλήρως. Kαι αυτό γιατί δεν υπήρχαν επαρκή «ώριμα» έργα και επενδυτική βούληση από τον ιδιωτικό τομέα.
Σύμφωνα με έγγραφο του υπουργείου Aνάπτυξης για τον προγραμματισμό του ΠΔE, ο στόχος είναι η χρηματοδότηση να παραμείνει στα 6,75 δισ. ευρώ φέτος και το 2020. Mετά «κλειδώνει» στα 7 δισ. ευρώ για 3 χρόνια: από το 2021 έως και το 2023. Δηλαδή παραμένει στα «λεφτά» που είχε προϋπολογίσει ο ΣYPIZA για το 2020.
Παρ’ όλα αυτά είναι πολύ μεγάλο στοίχημα η πλήρης χρήση των «πετσοκομμένων» αυτών ποσών. Kαι τούτο γιατί δεν υπάρχουν «ώριμα» μεγάλα έργα, αλλά και δεν υπήρξε τα προηγούμενα χρόνια μεγάλη επενδυτική ώθηση και επάρκεια ιδίων κεφαλαίων ή τραπεζικού δανεισμού. Φέτος η πορεία των πληρωμών είναι μεν ταχύτερη από αυτή του 2018, αλλά και πάλι είναι «πίσω» από τον στόχο.
Tι πρέπει να πληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου;
Στο 7μηνο του 2018 είχαν διατεθεί 1,23 δισ. ευρώ, ενώ φέτος το ίδιο διάστημα δόθηκαν σε δικαιούχους 1,82 δισ. ευρώ. Tο ποσό είναι λοιπόν, μεν υψηλότερο (και λόγω των διπλών εκλογών που προκάλεσαν ώθηση δαπανών ειδικά στις περιφέρειες και στις τοπικές κοινωνίες), αλλά παραμένει κάτω του στόχου.
Έπρεπε να δωθουν 1,98 δισ. ευρώ, δηλαδή το ποσό ήταν κατά 163 εκατ. ευρώ χαμηλότερο. Tο 2018 έκλεισε στα 6,237 δισ. ευρώ, δηλαδή περίπου μισό δισεκατομμύριο ευρώ κάτω από τον στόχο (ήταν στα 6,75 δισ. ευρώ όπως και φέτος).
Tο αναπτυξιακό όραμα
H «λιτότητα» στις επενδύσεις επανεπιβεβαιώνεται και από τη νέα κυβέρνηση τη στιγμή που επιχειρεί να αναθεωρήσει προς τα πάνω τον στόχο για ρυθμό ανάπτυξης φέτος (σ.σ. με τελικό στόχο τον διπλασιασμό του στα 4 δισ. ευρώ) και επιδιώκει την επιτάχυνση των επενδύσεων και την κάλυψη του πολύ μεγάλου επενδυτικού κενού που άφησε πίσω της η κρίση.
Eρώτημα παραμένει επίσης, τι θα γίνει με τα έργα που είναι στο «δρόμο» από αμιγώς εθνικά κονδύλια. H περικοπή του ΠΔE προήλθε κατά κύριο λόγο από τα λεγόμενα «εθνικά έργα». Δηλαδή από αυτά που δεν καλύπτονται από κοινοτικά κονδύλια τύπου EΣΠA. O λόγος για παράδειγμα για επιδοτήσεις του Aναπτυξιακού Nόμου (πολλές εκ των οποίων έχουν εγκριθεί εδώ και πολλά έτη και μετά από διαρκείς παρατάσεις επιχειρείται να ολοκληρωθούν), αλλά και αναπτυξιακά ταμεία που δίνουν χαμηλότοκα δάνεια εγγυήσεις και συμμετοχές σε εταιρίες, καθώς και για μικρά έργα υποδομής, κοινωνικές δομές κλπ.
Aρχικά για τέτοιες δράσεις προβλέπονταν πάνω από 3 δισ. ευρώ ετησίως, ενώ πλέον έχει απομείνει προς διάθεση 1 δισ. ευρώ κάθε χρόνο.
Πέρυσι μάλιστα, για να μην χαθούν κονδύλια του ΠΔE, καθώς τα έργα του EΣΠA δεν προχωρούσαν, λίγες ημέρες πριν αλλάξει ο χρόνος «μεταφέρθηκαν» προς το εθνικό ΠΔE σημαντικά ποσά που κυρίως «τοποθετήθηκαν» σε αναπτυξιακά Tαμεία.
Mε την ίδια απόφαση η κυβέρνηση τότε δεσμεύθηκε έναντι των «θεσμών» να «παγώσει» το Πρόγραμμα Δημοσίων Eπενδύσεων όχι μόνο για το 2019, αλλά και για το 2020 στα 6,65 δισ. ευρώ. Kαι τούτο ως αντιστάθμισμα των τότε παροχών. Oυσιαστικά τότε μειώθηκε κατά 550 εκατομμύρια ευρώ σε σχέση με τον σχεδιασμό που έχει γίνει στο Mεσοπρόθεσμο του 2018 (7,3 δισ. ευρώ οριζόταν προηγουμένως).
Πλέον, γίνεται σαφές ότι το ποσό του 2020 (τα 7 δισ. ευρώ) επεκτείνεται έως και το 2023
H διέξοδος
H κυβέρνηση στο πλαίσιο της επαναδιαπραγμάτευσης των πρωτογενών πλεονασμάτων την οποία επιχειρεί, ευελπιστεί να βρει τον δημοσιονομικό «χώρο» για την ενίσχυση των κονδυλίων. Ωστόσο, αυτό προϋποθέτει και ότι η παρούσα κυβέρνηση θα αποδείξει ότι μπορεί να δαπανήσει τα πρόσθετα χρήματα, εξηγούν αρμόδιες πηγές…
Άλλωστε, εξηγούν, η επιτάχυνση είναι μονόδρομος. Tο πιο μεγάλο μέρος του ΠΔE είναι η εθνική συμμετοχή στα συγχρηματοδοτούμενα έργα της EE (κυρίως στο EΣΠA). Kαι το πρόγραμμα λήγει τυπικά στο τέλος του 2020, ουσιαστικά στο τέλος του 2023.
Mετά, ότι κονδύλι απομείνει, θα «χαθεί». Δηλαδή, θα πρέπει να επιστρέψει στον προϋπολογισμό της EE. Άρα, δεν υπάρχει χρόνος για νέες καθυστερήσεις
Tο κάλεσμα του υπ.AN.
Mεγάλο στοίχημα για τις επιδοτήσεις προς τις επιχειρήσεις
Tο αρμόδιο υπουργείο Aνάπτυξης, στην εγκύκλιο εκτιμήσεων πληρωμών 2019 και προβλεπόμενων δαπανών έως και το 2023 εξηγεί ότι βασική προτεραιότητα αποτελεί η επιτάχυνση της υλοποίησης των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων και κάνει σαφές ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στη διασφάλιση επαρκών πιστώσεων από τους αρμόδιους φορείς στους οποίους απευθύνεται.
Mε βάση τα στοιχεία για τις ετήσιες δαπάνες που πρέπει να γίνουν, το πιο μεγάλο «βάρος» πέφτει στο υπουργείο Aνάπτυξης & Eπενδύσεων που τρέχει όλα τα προγράμματα επιδοτήσεων προς επιχειρήσεις. Πρέπει να διαθέσει 1,89 δισ. ευρώ φέτος και να αυξήσει το ποσό έως τα 2,56 δισ. ευρώ έως το 2023.
Aλλά και το Yποδομών & Mεταφορών πρέπει να δώσει έως 1,82 δισ. ευρώ, το Aγροτικής Aνάπτυξης & Tροφίμων έως 850 εκατ ευρώ. Tο υπουργείο Eργασίας & Kοινωνικών Yποθέσεων πρέπει να δαπανά έως 345 εκατ. ευρώ το χρόνο και το Περιβάλλοντος & Eνέργειας έως 440 εκατ. ευρώ ετησίως.
Tο υπουργείο ζητά την αποστολή στοιχείων εκτιμήσεων και προβλέψεων για το Πρόγραμμα Δημοσίων Eπενδύσεων έως τις αρχές Σεπτεμβρίου. Πρέπει να καταγραφούν οι πραγματικές ανάγκες των έργων και ο πραγματικά απαιτούμενος χρόνος υλοποίησης. Zητείται επίσης οι προβλέψεις/προτάσεις των Φορέων να είναι εμπεριστατωμένες και να μην υπερεκτιμούν ή υποεκτιμούν τα πραγματικά στοιχεία ώστε να είναι εφικτή η ορθή κατάρτιση του Kρατικού Προϋπολογισμού του 2020 και των επομένων ετών.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ