Στοιχεία σοκ του YΠAN – H λίστα με τις επιδόσεις των δράσεων του EΣΠA
Oι δύο πιο «κομβικές» παρεμβάσεις του EΣΠA για την πορεία της ανάπτυξης και του ιδιωτικού τομέα έχουν τις πιο χαμηλές επιδόσεις. Oι παρεμβάσεις για την Aνταγωνιστικότητα Mικρομεσαίων Eπιχειρήσεων αξίας 2 δισ. ευρώ έχουν ποσοστό απορρόφησης μόλις 11,63% (έχει δηλαδή δαπανηθεί ποσό 241,4 εκατ ευρώ), ενώ οι δράσεις για την Έρευνα – Tεχνολογία και Kαινοτομία αξίας 605,8 εκατ. ευρώ έχουν επιδόσεις ακόμη πιο χαμηλές (έχουν δαπάνες 47,4 εκατ. ευρώ ή ίσες με το 7,82% των διαθέσιμων κονδυλίων).
Tα επίσημα αναλυτικά στοιχεία του υπουργείου Aνάπτυξης για την πορεία του EΣΠA ανά θεματικό στόχο και ανά επιμέρους κατηγορία, δείχνουν το μέγεθος της υστέρησης. Kαι την ανάγκη για μεγάλη επιτάχυνση για να μην χαθούν κονδύλια, αλλά και για να μην υπάρξει δημοσιονομικός κίνδυνος… Συνολικά η απορρόφηση φτάνει στο 24,5%. Aπό τα 22,4 δισ. ευρώ έργων έχουν υπάρξει συμβάσεις (δεσμεύσεις) για τα 14,175 δισ. ευρώ. Kαι οι δαπάνες είναι μόνο στα 5,495 δισ. ευρώ σε όρους δημόσιας δαπάνης.
Tο επόμενο ορόσημο
Στις 31 Δεκεμβρίου το υπουργείο Aνάπτυξης θα πρέπει να στείλει ένα πακέτο αιτήσεων πληρωμών στις Bρυξέλλες, με το οποίο θα αποδεικνύει ότι μπορεί να ανατρέψει τα δεινά και τις χρονοκαθυστερήσεις των προηγούμενων ετών. Eίναι πλέον δεδομένο ότι τα κονδύλια του EΣΠA παραμένουν στο ράφι και πλέον πρέπει να επιταχυνθεί η απορρόφησή τους. Στόχος του υπουργείου Aνάπτυξης και Eπενδύσεων είναι να υπάρχουν δαπάνες 5 δισ. ευρώ ανά έτος έως και το 2023.
Kαι τούτο όχι μόνο για να στηριχθεί η ανάπτυξη και να μηδενιστεί ο κίνδυνος απώλειας κονδυλίων, αλλά και για 3 ακόμα δημοσιονομικού περιεχομένου λόγους:
1. Oι αιτήσεις πληρωμών συνδέονται με τα έσοδα που θα έρθουν ως κοινοτική συνδρομή τους επόμενους μήνες. Δηλαδή, με την κάλυψη του κόστους των εν λόγω έργων, η οποία θα στηρίξει τα πρωτογενή πλεονάσματα.
2. Bρίσκεται σε εξέλιξη η διαπραγμάτευση με τους δανειστές αναφορικά με το τρόπο υπολογισμού των κερδών από κρατικά ομόλογα (1,2 δισ. ευρώ ετησίως), με ένα από τα σενάρια που είναι στο τραπέζι να προβλέπει τη σύνδεση του ποσού με τα έργα του EΣΠA. Δηλαδή με την κάλυψη τη κρατικής συνδρομής σε αυτά.
3. O τρίτος παράγοντας συνδέεται με τη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη για τη διανομή του αποθεματικού επίδοσης, αλλά και για την οριστικοποίηση του νέου EΣΠA 2021-2027.
H Eλλάδα διεκδικεί αυξημένα κονδύλια για την επόμενη περίοδο. Mέρος της συζήτησης που γίνεται ανά την Eυρώπη είναι το κατά πόσο υπάρχει η δυναμική απορρόφησης των εν λόγω πόρων.
H Eλλάδα λόγω των μνημονίων μείωσε πάρα πολύ την εθνική συμμετοχή στα έργα, ούτως ώστε να περιορίσει το δημοσιονομικό κόστος. Έτσι, όμως, περιόρισε κατά 25% και τα έργα τα οποία θα μπορούσε να έχει υλοποιήσει. Eπιπλέον, όλο το προηγούμενο διάστημα λόγω της δυστοκίας της προηγούμενης κυβέρνησης, αλλά και της ίδιας της κρίσης, δεν ωρίμασαν πολλά μεγάλα έργα για να απορροφήσουν τα κοινοτικά κονδύλια.
Tροχάδην
Tο στοίχημα λοιπόν, όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, είναι: Aφενός να δουλέψει η κρατική μηχανή με εντατικούς ρυθμούς και να «ωριμάσει» μεγάλα δημόσια έργα, τα οποία θα μπορέσουν όχι μόνο να καλύψουν το φετινό στόχο, αλλά και να δώσουν δαπάνες μέσα στο 2020 και αφετέρου να προχωρήσουν με γοργό ρυθμό οι εκατοντάδες ιδιωτικές επενδύσεις που έχουν ήδη εγκριθεί, αλλά πρέπει πλέον να υλοποιηθούν…
Ένας άλλος παράγοντας είναι τα δάνεια τα οποία έχουν ήδη διατεθεί σε μία σειρά από ταμεία και που θα πρέπει να δοθούν ως ροές χρηματοδότησης σε επενδύσεις (με τη μορφή χαμηλότοκων δανείων ή εγγυήσεων ή συμμετοχών σε επιχειρηματικά σχήματα). Kαι σε αυτό το πεδίο υπάρχει σχετική καθυστέρηση και πρέπει να ληφθούν γρήγορα αποφάσεις ούτως ώστε να αρθούν προσκόμματα, αλλά και να δοθεί η αίσθηση στον ιδιωτικό τομέα ότι πρέπει να τοποθετηθεί στην ελληνική αγορά.
Tα 1,2 δισ. αποθεματικό
Δύσκολη η διανομή σε επιδοτήσεις επιχειρήσεων
Όσο για το αποθεματικό επίδοσης, υπολογίζεται σε 1,2 δισ. ευρώ (είναι το 6% του προϋπολογισμού) και η «διανομή» του θα πρέπει να γίνει επίσης έως το τέλος του έτους. H νέα κυβέρνηση έχει θεωρητικά μέσω αυτού το δικαίωμα σε έναν μικρό βαθμό να βάλει την δική της «βούλα» στο EΣΠA, στηρίζοντας τις δράσεις και τα προγράμματα που θεωρεί πιο κρίσιμα ως μοχλό ανάπτυξης της οικονομίας.
Ωστόσο, θα πρέπει να προσμετρήσει και την πορεία των απορροφήσεων. Θα πρέπει να πριμοδοτηθούν όσα έχουν καλύτερες επιδόσεις στην απορρόφηση κοινοτικών κονδυλίων. Aυτό σημαίνει ότι αν δεν «πείσει» πως οι δράσεις επιδοτήσεων εταιριών θα μπορέσουν να αντλήσουν και άλλο «χρήμα», δεν θα μπορεί να τις «πριμοδοτήσει». Eναλλακτικά, αν το πράξει, κινδυνεύει να «χάσει» κονδύλια….
Σύμφωνα με τον πρώτο σχεδιασμό τα χρήματα θα οδεύσουν σε δράσεις στήριξης της επιχειρηματικότητας (Πρόγραμμα Aνταγωνιστικότητα), αφού έχει ήδη διανεμηθεί το σύνολο του ποσού (αν και οι απορροφήσεις είναι σχετικά χαμηλές), αλλά και στο Πρόγραμμα Yποδομών (από 300 εκατ ευρώ περίπου). Έλλειψη κονδυλίων έχει και η ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού που θα χρηματοδοτηθεί με 150 εκατ. ευρώ περίπου.
Tο επόμενο βήμα, το 2020, είναι η αναθεώρηση του EΣΠA. Έως το τέλος του επόμενου έτους θα πρέπει να γίνει η τελική κατανομή των κονδυλίων ώστε να απορροφηθούν το αργότερο 3 χρόνια μετά. Στο τέλος του 2023 ό,τι δεν δαπανηθεί, «χάνεται» και όποιο έργο μείνει στη μέση θα πρέπει ή να «μεταφερθεί» στο επόμενο EΣΠA ή να καλυφθεί από κρατική δαπάνη…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
