Kαι τα αναδρομικά
Μάχη με τον χρόνο, προκειμένου να νομοθετήσει και να αποφύγει τις όποιες νέες αναδρομικές διεκδικήσεις πρέπει να δώσει η ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας που οφείλει να νομοθετήσει άμεσα αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των επικουρικών συντάξεων, τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και τα ποσοστά αναπλήρωσης των νέων συντάξεων, σύμφωνα με τις 5 αποφάσεις του το Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ).
Όπως εξηγούν στο έγκριτοι νομικοί, μπορεί οι αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου να μην έχουν ακυρωτικό αποτέλεσμα, να μην εφαρμόζονται δηλαδή αναδρομικά, από την ψήφιση των διατάξεων που κρίθηκαν αντισυνταγματικές, όμως οι προθεσμίες τρέχουν από την ημέρα δημοσίευσης των αποφάσεων και μετά, ήτοι χθες Παρασκευή.
Όπως τρέχουν, σύμφωνα με τους νομικούς και όλες οι αναδρομικές διεκδικήσεις των συνταξιούχων, που στηρίζονται στην απόφαση του ΣτΕ του 2015. Βέβαια, το θέμα αυτό προκαλεί για μια ακόμη φορά διχογνωμία για το ποιες διεκδικήσεις του παρελθόντος είναι μαχητές, καθώς κυβερνητικές πηγές επεσήμαιναν χθες, ότι περιορίζονται δραστικά οι απαιτήσεις των συνταξιούχων για αναδρομικά.
Να σημειωθεί εδώ, ότι βάσει των νέων αποφάσεων, η δημοσιονομική επιβάρυνση είναι περιορισμένη, όχι σύμφωνα με τις δυνατότητες της οικονομίας, αλλά με τις πιθανές συνέπειες μιας απόφασης που θα είχε και ακυρωτικό χαρακτήρα (θα ίσχυε αναδρομικά). Έτσι, το μεγάλο δημοσιονομικό βάρος για το οικονομικό επιτελείο παραμένει στις αντισυνταγματικές περικοπές του παρελθόντος.
Οι αντισυνταγματικές περικοπές των επικουρικών, καθώς και οι αλλαγές που επιβάλλει το ΣτΕ σε εισφορές μη μισθωτών και ποσοστά αναπλήρωσης, δημιουργούν κόστος για τα δημόσια οικονομικά, από χθες, ημέρα δημοσίευσης των αποφάσεων και εφεξής. Το οποίο άλλωστε, θα υπολογιστεί ανάλογα με τις αλλαγές που θα προωθήσει το Υπουργείο Εργασίας.
Σύμφωνα με τον αρμόδιο Υπουργό Γιάννη Βρούτση, ήδη στην οδό Σταδίου προετοιμάζονται ώστε να οικοδομήσουν, πάνω στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης ένα νέο δίκαιο, βιώσιμο και ανταποδοτικό ασφαλιστικό σύστημα.
Οι αποφάσεις του ΣτΕ αφορούν 260.000 συνταξιούχους του ΕΤΕΑΕΠ που είδαν τις συντάξεις τους να μειώνονται ακόμη και κατά 48,24%, αλλά και άλλους περίπου 130.000 συνταξιούχους, που υπέβαλλαν αίτηση συνταξιοδότησης στο επικουρικό, από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου και μετά, αφού κρίθηκε αντισυνταγματικός τόσο ο επανυπολογισμός και η περικοπή των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων, όσο και ο νέος τρόπος υπολογισμού των συντάξεων από την 1/1/2015 και μετά. Το κόστος των περικοπών, ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ το μήνα, ήτοι 300 εκατ. ευρώ το έτος.
Αφορούν επίσης, 1,2 εκατ. ελεύθερους επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενους και αγρότες, των οποίων οι εισφορές κρίθηκαν αντισυνταγματικές, για λόγους ισότητας και ισονομίας. Ανάλογα με τις αλλαγές που θα προωθηθούν θα κριθεί εάν θα υπάρξει δημοσιονομικό κόστος ή όχι.
Οι νέοι συνταξιούχοι, των οποίων η σύνταξη υπολογίστηκε με βάση τα νέα, αντισυνταγματικά πλέον, ποσοστά αναπλήρωσης του νόμου Κατρούγκαλου, εκτιμώνται σε περίπου 110.000. Σε αυτούς, από την ημέρα δημοσίευσης την απόφασης, θα πρέπει να εφαρμοστούν νέα, αναλογικότερα και δικαιότερα ποσοστά αναπλήρωσης που θα οδηγήσει αυτόματα σε αύξηση της δημοσιονομικής δαπάνης.
Καθώς βέβαια, τα αντισυνταγματικά ποσοστά αναπλήρωσης χρησιμοποιήθηκαν και για τον επανυπολογισμό των νέων συντάξεων, υπάρχει ένα πρόσθετο κόστος, κυρίως τεχνικό, καθώς εκτιμάται ότι τα εκκαθαριστικά που θα εκδίδονται για τις συντάξεις από τον Οκτώβριο του 2019 και εφεξής, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τους τα όποια νέα ποσοστά αποφασιστούν από την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.
Τα αναδρομικά
Περίπου 2,5 εκατ. συνταξιούχοι που διεκδικούν αναδρομικά ποσά με βάση την απόφαση του ΣτΕ του 2015, σύμφωνα με τους νομικούς, δεν χάνουν τις αξιώσεις τους, όχι μόνο για το επίμαχο 10μηνο, έως την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016, αλλά και έως την εφαρμογή του επανυπολογισμού, δηλαδή έως τις 31/12/2018.
Το κόστος των αναδρομικών αυτών διεκδικήσεων είναι γνωστό, καθώς αγγίζει τα 20 δισ. Μόνο για το 10μηνο έως την εφαρμογή του νέου νόμου, η υποχρέωση του Δημοσίου εκτιμάται σε 4 δισ. ευρώ. Στο Υπουργείο Εργασίας πάντως, εκτιμούν ότι με τη νέα απόφαση, οι προσδοκίες των συνταξιούχων ”ψαλιδίζονται”, καθώς η διαδικασία του επανυπολογισμού των κύριων συντάξεων κρίθηκε συνταγματική.
Η αναφορά δε, ότι με το νέο ασφαλιστικό επωμίζονται και οι παλαιοί συνταξιούχοι το βάρος της μεταρρύθμισης, στο πλαίσιο της κοινωνικής αλληλεγγύης, οδηγεί κάποιους συνταγματολόγους στην άποψη ότι κλείνει κάθε πόρτα για διεκδίκηση αναδρομικών ποσών, ακόμη και για το διάστημα πριν από την ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου.
