Πώς θα γλιτώσετε το ακίνητό σας
Παρατάσεις τέλος στο Κτηματολόγιο. Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι ιδιοκτήτες έχουν μια τελευταία «σιωπηρή» ευκαιρία έως το τέλος του χρόνου να δηλώσουν την ακίνητη περιουσία τους προκειμένου να γλιτώσουν από μελλοντικά μπλεξίματα (δηλαδή να χάσουν χρόνο και να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη).
Στο μεταξύ, στους δυόμισι μήνες που απομένουν έως το τέλος του χρόνου, υπάρχουν περιοχές όπου έχουν λήξει οι προθεσμίες υποβολής δηλώσεων ή πρόκειται να λήξουν μέσα στις επόμενες μέρες. Την ίδια ώρα, υπάρχουν και ιδιοκτήτες που είτε αμέλησαν είτε δεν προλαβαίνουν να συγκεντρώσουν όλα τα απαραίτητα έγγραφα που απαιτούνται για τη σωστή δήλωση της περιουσίας τους.
Και αυτό διότι το τελευταίο πρόγραμμα κτηματογράφησης είναι ένα «δύσκολο» πρόγραμμα, μιας και πολλά ακίνητα είναι μοιρασμένα «διά λόγου», με συνέπεια να μην υπάρχουν τίτλοι ιδιοκτησίας – ιδιαίτερα στα μη ηλεκτροδοτούμενα αγροτεμάχια. Και η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ένα μεγάλο πρόγραμμα κτηματογράφησης αφού αφορά 13.838.802 δικαιώματα.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο που διαμορφώνεται, «ΤΑ ΝΕΑ» παρουσιάζουν συμβουλές της τελευταίας στιγμής – αλλά και τις διευκολύνσεις που προσφέρονται από το Κτηματολόγιο – προκειμένου οι ιδιοκτήτες να κατοχυρώσουν την ακίνητη περιουσία τους και να διαχειριστούν καλύτερα την πίεση στα στενά χρονικά περιθώρια.
Σημειώνεται πως σε ό,τι αφορά την προαναφερόμενη «σιωπηρή» ευκαιρία, από το υπουργείο Περιβάλλοντος είναι διατεθειμένοι να μην ενεργοποιήσουν τα πρόστιμα που προβλέπονται για τις εκπρόθεσμες δηλώσεις. Ωστόσο, από τις αρχές του επόμενου έτους το σκηνικό αλλάζει με την επιβολή κλιμακωτών προστίμων σε όσους ιδιοκτήτες δεν δηλώσουν εγκαίρως τα ιδιοκτησιακά τους στοιχεία – ανάλογα με τον χρόνο καθυστέρησης στην υποβολή της δήλωσης.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ιδιοκτήτες
Προσωποποιημένες παρατάσεις: Πρόκειται για τη διαδικασία που καθιερώνεται με τον όρο «εμπρόθεσμη προσέλευση». Ποιους αφορά; Αρχικά αφορούσε τους ιδιοκτήτες που είχαν ετοιμάσει τη δήλωσή τους αλλά επειδή τα γραφεία κτηματογράφησης, λόγω φόρτου εργασίας, δεν προλάβαιναν, τους έδιναν ραντεβού με την τελική προθεσμία και μια βεβαίωση ότι είχαν προσέλθει εμπρόθεσμα.
Στα τελευταία προγράμματα, βεβαιώσεις εμπρόθεσμης προσέλευσης δίνονται σε όλους όσοι θα έχουν έτοιμη τη δήλωσή τους στη συγκεκριμένη ημερομηνία που θα τους οριστεί και η οποία μπορεί να απέχει από λίγες μέρες έως και λίγους μήνες από την επίσημη τελική ημερομηνία εμπρόθεσμης κατάθεσης της δήλωσης. Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται ήδη για τις περιοχές που οι προθεσμίες λήγουν μέσα στον Οκτώβριο.
Σημειώνεται πως αυτή η διαδικασία δεν αφορά έναν μικρό αριθμό δηλώσεων. Σύμφωνα με μελετητές, ξεπερνά το 10% των προεκτιμώμενων δικαιωμάτων και, όπως λένε, κρίνει την καλή ή όχι πορεία της σύνταξης των μελετών Κτηματολογίου στη συνέχεια. Με τον τρόπο αυτόν δίνεται μια τελευταία ευκαιρία σε όσους ιδιοκτήτες δεν έχουν υποβάλει ακόμη δήλωση να θεωρούνται εμπρόθεσμοι, και άρα να μην υπόκεινται στις όποιες συνέπειες συνεπάγεται το εκπρόθεσμο της δήλωσης.
Δήλωση δικαιωμάτων με αιτία κτήσης κληρονομιά:
Οι δικαιούχοι που έχουν αποκτήσει με κληρονομιά ακίνητα για τα οποία δεν έχουν συντάξει και μεταγράψει πράξη αποδοχής κληρονομιάς οι ίδιοι ή οι γονείς τους, μπορούν να υποβάλουν τη δήλωση στο Κτηματολόγιο συνυποβάλλοντας τα έγγραφα με τα οποία στοιχειοθετείται το κληρονομικό τους δικαίωμα, ακόμη και πριν από τη σύνταξη της πράξης αποδοχής κληρονομιάς.
Ειδικότερα, απαιτούνται: ληξιαρχική πράξη θανάτου, πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών, πιστοποιητικό περί μη αποποίησης, ο τίτλος κτήσης του αποβιώσαντος, εφόσον υφίσταται. Και α) στην περίπτωση που υπάρχει διαθήκη, αντίγραφο της δημοσιευμένης διαθήκης και πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης άλλης διαθήκης ή β) στην περίπτωση που δεν υπάρχει διαθήκη, πιστοποιητικό περί μη δημοσίευσης διαθήκης.
Δήλωση δικαιωμάτων με αιτία κτήσης χρησικτησία:
Στην περίπτωση αυτή από το Κτηματολόγιο ζητούν από τους δικαιούχους να συνυποβάλουν με τη δήλωσή τους τουλάχιστον ένα αποδεικτικό στοιχείο ή έγγραφο από το οποίο να προκύπτει συνεχόμενη και αδιάλειπτη νομή για 20 χρόνια.
Για παράδειγμα α) συμβολαιογραφικά έγγραφα π.χ. προσύμφωνο μεταβίβασης ακινήτου, πράξη αναγνώρισης ορίων από τους όμορους ιδιοκτήτες που αναφέρουν τον δηλούντα ως κύριο του δηλούμενου ακινήτου, β) αποδείξεις καταβολής τελών ή λογαριασμοί κοινής ωφελείας στο όνομα του ιδιοκτήτη, γ) μισθωτήρια που εμφανίζουν ως εκμισθωτή τον δικαιούχο, δ) ένορκες βεβαιώσεις επί των οποίων μάρτυρες βεβαιώνουν την 20χρονη νομή και κατοχή επί του ακινήτου που δηλώνεται από τον δικαιούχο, ε) έγγραφα χορήγησης επιδότησης στον δικαιούχο, από τα οποία προκύπτει ότι αυτός αντιμετωπίστηκε ως κύριος του ακινήτου στο οποίο αφορά η δήλωση.
Διευκόλυνση:
Επισημαίνεται ότι αντί της υποβολής εγγράφων χορήγησης επιδότησης, ο δικαιούχος μπορεί να υποβάλει σχετική υπεύθυνη δήλωση, με εξουσιοδότηση προς το Κτηματολόγιο για τη διασταύρωση του περιεχομένου της υπεύθυνης δήλωσης, με τα στοιχεία που τηρούνται από τον ΟΠΕΚ ΕΠΕ.
Επίσης σε ό,τι αφορά τις ένορκες βεβαιώσεις, η όποια καθυστέρηση της σύνταξής τους, λόγω φόρτου εργασίας των αρμόδιων υπηρεσιών, ενώπιον των οποίων συντάσσονται, δεν αποτελεί λόγο μη έγκαιρης υποβολής δήλωσης ιδιοκτησίας. Οι δικαιούχοι μπορούν, αφού δεσμευτούν με υπεύθυνη δήλωση κατά την υποβολή της δήλωσής τους, να προσκομίσουν τις βεβαιώσεις αυτές αμέσως μόλις συνταχθούν. Σε κάθε περίπτωση, είναι απαραίτητη η προσκόμιση του εντύπου Ε9 στο οποίο να αναφέρεται το δηλούμενο ακίνητο.
Εντοπισμός ακινήτου:
Οι ιδιοκτήτες που δεν διαθέτουν τοπογραφικό και δυσκολεύονται να εντοπίσουν τα ακίνητά τους με την ηλεκτρονική υπηρεσία θέασης των υποβάθρων του Κτηματολογίου, μπορούν, εφόσον γνωρίζουν οι ίδιοι τη θέση και τα όρια του ακινήτου τους στην ύπαιθρο ή με τη βοήθεια κάποιου που τα γνωρίζει, με τη χρήση της ηλεκτρονικής εφαρμογής εντοπισμού ακινήτου μέσω των «έξυπνων κινητών» να αποκτήσουν αρχείο εντοπισμού το οποίο θα συνυποβάλουν με τη δήλωσή τους.
Σε περίπτωση που οι πολίτες προτίθεται να υποβάλουν τοπογραφικό διάγραμμα αλλά καθυστερεί η σύνταξή του, μπορούν να υποβάλουν εγκαίρως τη δήλωσή τους, δεσμευόμενοι όμως με υπεύθυνη δήλωση για την υποβολή του τοπογραφικού αμέσως μόλις αυτό συνταχθεί, ώστε η δήλωσή τους να τύχει επεξεργασίας.