Τις προοπτικές και τις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η Ευρώπη και ο Αραβικός κόσμος στον τομέα της ενέργειας, ανέλυσαν οι ομιλητές του πάνελ «Energy security prospects and challenges: Developing a positive cooperation agenda», το οποίο συντόνισε ο Αλέξανδρος Λαγκάκος, κατά τη δεύτερη ημέρα της 4ης Ευρω-Αραβικής Διάσκεψης που γίνεται στην Αθήνα.
Ο Γεράσιμος Θωμάς, υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τόνισε ότι στις ταραχώδεις εποχές που ζούμε, η Ελλάδα είναι ένας φάρος σταθερότητας σε οικονομικό και πολιτικό επίπεδο προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση είναι σταθερή, η κατάσταση σήμερα είναι πολύ καλύτερη σε σχέση με πέρυσι και εφαρμόζεται μία πολιτική προσέλκυσης επενδύσεων.
Ο υπουργός υπογράμμισε ότι η χώρα μας εστιάζεται στην ενεργειακή μεταρρύθμιση, εκτιμώντας ότι «η ενεργειακή μετάβαση θα καθορίσει τα επόμενα 20 χρόνια την Ευρώπη και τις σχέσεις μας με τον Αραβικό κόσμο», ο οποίος εμπλέκεται επίσης στην ενεργειακή μετάβαση. Όπως είπε, η Ελλάδα επιδιώκει να έχει κυρίαρχο ρόλο στην ενεργειακή μετάβαση, η κυβέρνηση υποστηρίζει την από-ανθρακοποίηση έως το 2030, ενώ έχει επιταχύνει και βελτιώσει τους στόχους, οι οποίοι θα παρουσιαστούν συνολικά το Δεκέμβριο. Και αναφέρθηκε στη συνεργασία με την Κύπρο, την Αίγυπτο, την Ιορδανία και άλλες χώρες στο πλαίσιο της προώθησης των καλών σχέσεων μεταξύ των χωρών.
Ο Χρήστος Φώλιας, πρώην υπουργός Ανάπτυξης και πρώην Πρόεδρος του Αραβο-Ελληνικού Εμπορικού Επιμελητηρίου, υπογράμμισε ότι κατά τη διάρκεια του μεγαλύτερου μέρους του 20ου αιώνα, η Ελλάδα ήταν εξαρτημένη από το λιγνίτη, όμως τα τελευταία 30 χρόνια συντελείται μία επανάσταση με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας κ.ά. Όπως ανέφερε, στόχος της κάθε κυβέρνησης είναι να παρέχει μη-διακοπτόμενη ηλεκτρική ενέργεια για τους πολίτες, ενώ απαρίθμησε διάφορες εναλλακτικές μορφές ενέργειας, στις οποίες θα μπορούσε η χώρα μας να επικεντρωθεί όπως την ανακύκλωση και τη μετατροπή απορριμμάτων σε ενέργεια.
Τόνισε δε ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να γίνει κόμβος μεταφοράς του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, με τη συμμετοχή σε αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου. «Ήμουν ο υπουργός που υπέγραψε τις συμφωνίες για τους αγωγούς, οι οποίοι τελικά δεν έγιναν (Southstream και Μπουργκάς – Αλεξανδρούπολη)», είπε ο κ. Φώλιας, προσθέτοντας ότι αυτά τα έργα για κάποιο λόγο δεν προχώρησαν.
Ενώ αναφέρθηκε και στην Τουρκία τονίζοντας ότι η γειτονική χώρα αμφισβητεί την Ευρωπαϊκή Ένωση στέλνοντας το μισό στόλο της να βοηθήσει το γεωτρύπανο στη Νοτιο-ανατολική Μεσόγειο, με την «Ευρώπη ατενίζει από μακριά σα να μη γίνονται όλα αυτά στη γειτονιά της».
Ο Deividas Marulionis, Αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών της Λιθουανίας, υπογράμμισε ότι η ενεργειακή ασφάλεια είναι στην κορυφή της ατζέντας της Λιθουανίας. Η χώρα του, είπε, δεν έχει πολλούς πόρους, θεωρείται χώρα – καταναλώτρια, ωστόσο είναι λιγότερο ευάλωτη ενεργειακά σε σχέση με πριν από μία δεκαετία χάρη στις νέες επενδύσεις. Η Λιθουανία έχει τον πρώτο τερματικό σταθμό LNG που μπορεί να παρέχει στην Εσθονία και άλλες χώρες φυσικό αέριο, τόνισε και πρόσθεσε ότι ο στόχος έως το 2030 είναι το 45% της κατανάλωσης ηλεκτρισμού και το 90% της θερμικής ενέργειας να παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Mohamed Shoeib, Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, East Gas της Αιγύπτου, έδωσε επίσης ιδιαίτερη έμφαση στο θέμα της ασφάλειας της ενέργειας, καθώς «χωρίς ενέργεια δεν υπάρχει ζωή». Πρόσθεσε ότι δε χρειάζεται ανταγωνισμός μεταξύ των Ευρωπαϊκών και των Αραβικών χωρών, τονίζοντας ότι η συνεργασία μπορεί να φέρει πολύ καλά αποτελέσματα. Μάλιστα, ανέφερε το παράδειγμα του οικοπέδου Αφροδίτη της Κύπρου, που είχε σημαντικά αποθέματα, τα οποία δε θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν αν δεν υπήρχαν συμφωνίες με τις γειτονικές χώρες και, κυρίως, με την Αίγυπτο. Τέλος, τόνισε ότι «πιστεύω ότι δεν έχουμε πάρει στα σοβαρά το θέμα της κλιματικής αλλαγής. Έχουν αλλάξει οι συνθήκες, στις οποίες είχαμε συνηθίσει».
Ο Συμεών Κασσιανίδης, Πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΦΑ της Κύπρου, μίλησε για τη χώρα του και τον τρόπο που καλυπτόταν ενεργειακά τα τελευταία χρόνια. Η Κύπρος είναι απομονωμένη ενεργειακά και εξαρτάται από το πετρέλαιο, εξήγησε όμως «τα τελευταία χρόνια αποφασίσαμε να εισαγάγουμε το φυσικό αέριο και πλέον χρησιμοποιείται σε ποσοστό 80% για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών». Σήμερα, βέβαια, υπάρχουν ανακαλύψεις φυσικού αερίου όπως στο οικόπεδο Αφροδίτη και υπάρχουν ελπίδες για νέες ανακαλύψεις, οι οποίες, όπως τόνισε, δίνουν πολλές ευκαιρίες στην περιοχή για να ωφεληθεί οικονομικά, αλλά και πολιτικά λόγω των συνεργασιών, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε σταθερότητα και ασφάλεια στην περιοχή.
Ο Hisham Ayoub, Διευθυντής της Eurotex του Μπαχρέιν, μίλησε για τα τεράστια αποθέματα πετρελαίου των χωρών του Αραβικού κόσμου και τόνισε ότι «η Ευρώπη εξαρτάται από τις εισαγωγές από τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή για την κάλυψη των ενεργειακών της αναγκών». Αναφερόμενος στις γεωπολιτικές ισορροπίες εξήγησε ότι οι χώρες της Μέσης Ανατολής παράγουν φυσικό αέριο και για τις χώρες της Ασίας, ενώ και η Ρωσία ενισχύει τις προσπάθειές της μέσω της Gazprom για να επηρεάσει τα σχέδια της Ευρώπης για την ενεργειακή της κάλυψη. Κατέληξε λέγοντας ότι θα πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες για την απεξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές.
Ο Roudi Baroudi, Διευθύνων Σύμβουλος της Energy & Environment Holding του Κατάρ, είπε ότι όλα τα ενεργειακά έργα χρειάζονται κράτος δικαίου έτσι ώστε να πραγματοποιηθούν οι απαραίτητες επενδύσεις και κάλεσε τα κράτη να συνεργαστούν για να αποκομίσουν τα οφέλη της γαλάζιας οικονομίας (υδρογονάνθρακες, ΑΠΕ, ηλιακή ενέργεια). Κάλεσε επίσης τις χώρες να τηρήσουν τον καταστατικό χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και να υπάρξει πολιτική βούληση και συνεχής διάλογος για να λυθούν τα όποια διαδικαστικά προβλήματα έτσι ώστε να προχωρήσουν τα ενεργειακά projects που βρίσκονται σε εξέλιξη. Απευθυνόμενος προς την ΕΕ, είπε ότι πρέπει να οριοθετήσει τα θαλάσσια σύνορα για να μην υπάρχουν διενέξεις και να υπάρχει ένας σαφές επενδυτικό τοπίο.
Ο Κώστας Ανδριοσόπουλος, Καθηγητής Οικονομικών και Ενέργειας στο ESCP Europe Business School και Αντιπρόεδρος της ΔΕΠΑ, χαρακτήρισε το EastMed «ένα πολύ φιλόδοξο σχέδιο» και κάλεσε την Ελλάδα ενισχύει τις ενεργειακές της σχέσεις με αρκετές χώρες όπως ο αγωγός IBG με την Βουλγαρία. Την τελευταία δεκαετία, είπε, υπάρχει μια ενεργειακή επανάσταση στον τομέα των υδρογονανθράκων, ενώ έχουμε όλο και περισσότερους παραγωγούς φυσικού αερίου.
Ο Ντίνος Αρκουμάνης, πρώην Πρεσβευτής της Ελλάδας για την Ενεργειακή πολιτική, μίλησε για το LNG, το οποίο είναι ένα καύσιμο με χαμηλή περιεκτικότητα άνθρακα, όχι όμως μηδενική, και εστίασε στην ΕΕ και συγκεκριμένα στην Ελλάδα και τη μεταφορά υγροποιημένου φυσικού αερίου. Αναφέρθηκε επίσης στη σπουδαιότητα του ελληνικού στόλου, καθώς οι Άραβες παράγουν πετρέλαιο και αέριο και μετά η ΕΕ – μέσω του ελληνικού στόλου – μεταφέρει αυτό το αέριο και το πετρέλαιο. Όπως, είπε, οι Έλληνες εφοπλιστές μεταφέρουν περίπου το 50% του πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς έχουν καταφέρει να εκμεταλλευτούν με επιτυχία την εμπειρία τους στον τομέα και να κυριαρχήσουν στην αγορά. Τέλος, είπε ότι οι επενδύσεις αυξάνονται διαρκώς.
