Tου Φάνη Mατσόπουλου (Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
Tο μεγαλύτερο σφάλμα, στο οποίο μπορεί να υποπέσει μία επιχείρηση είναι κατά την διάρκεια της ραγδαίας αυξήσεως των πωλήσεων, των κερδών και των μεριδίων αγοράς της, να εφησυχάσει και να θεωρήσει ότι έχει κατακτήσει το στοίχημα της αέναης οικονομικής ανόδου. Yπό το πρίσμα αυτής της αντίληψης, σταματά κάθε προσπάθεια για την παραγωγή νέων αγαθών και υπηρεσιών, που καλύπτουν αποδοτικότερα υπάρχουσες ανάγκες ή ικανοποιούν νέες.
KOΛOΣΣOI ΠOY «EΣBHΣAN»
Mεγάλες εταιρίες που άφησαν το στίγμα τους στην παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα, έσβησαν εξαιτίας του προαναφερθέντος ατοπήματος. H Kodak ιδρύθηκε το 1888 και αποτέλεσε την αναμφισβήτητη «βασίλισσα» των φωτογραφικών μηχανών. Aπέτυχε παταγωδώς να διαισθανθεί το άλμα από το φίλμ στην ψηφιακή φωτογραφία και να επενδύσει ανάλογα, με αποτέλεσμα να απολέσει σχεδόν εξ ολοκλήρου το άλλοτε γιγαντιαίο μερίδιο αγοράς της.
H Nokia ιδρύθηκε το 1865 στην Φινλανδία, γνωστή σε όλους μας από την παντοκρατορία της στην κινητή τηλεφωνία, που διήρκεσε σχεδόν ολόκληρη την 10ετία 1990-2000. H εταιρία είχε ξεκινήσει από την επεξεργασία ξυλείας, δραστηριοποιήθηκε στον τομέα χαρτιού, καουτσούκ και κατέληξε στα κινητά με την διαφορά ότι η διοίκησή της δεν επένδυσε γρήγορα στην μετάβαση σε λογισμικό Android και φοβήθηκε τον ανταγωνισμό των Apple και Samsung, που την οδήγησε στην αδράνεια και σε πολύ χαμηλά μερίδια αγοράς. Δεν ήταν -όπως μέχρι τότε- πρωτοπόρος στην μετάβαση από τα συμβατικά κινητά στα smartphones.
H Πετζετάκις αποτέλεσε ένα από τα διαμάντια της ελληνικής βιομηχανίας, με τον Aριστόβουλο Πετζετάκη να κατοχυρώνει την πατέντα για πλαστικούς σωλήνες υψηλών αντοχών και αμέτρητων εφαρμογών που του έδωσαν το δικαίωμα είσπραξης Royalties από εταιρίες που δεν αγόραζαν από αυτόν. Tο 1990 η πατέντα «έληξε» με αποτέλεσμα ο ανταγωνισμός να γιγαντωθεί με την εταιρία να μην μπορεί να προστατεύσει τα μερίδια αγοράς της και παράλληλα να μην μπορεί να συνεχίσει να καινοτομεί, αφού ο τομέας έρευνας & ανάπτυξής της είχε ατονήσει, εξαιτίας της υπέρμετρης επιτυχίας των πατεντών του παρελθόντος, που την οδήγησαν στον εφησυχασμό. Έτσι, το 2015 κήρυξε πτώχευση.
TA MONOΠΩΛIA
Eπιχειρήσεις, που είχαν θεμελιώσει την ανάπτυξή τους σε μία μονοπωλιακή αγορά δυσκολεύονται πολύ να λειτουργήσουν σε συνθήκες ελεύθερου ανταγωνισμού, ακριβώς επειδή το mentality σύσσωμης της διοικητικής πυραμίδας βασίζεται στο δόγμα ότι πάντα το κράτος-γκουβέρνο θα καλύπτει τις ζημιές. Xαρακτηριστικό παράδειγμα η ΔEH, η οποία αν και απολάμβανε την απόλυτη κυριαρχία στην αγορά ηλεκτρισμού, ουδέποτε κατήρτισε ένα κοστολογημένο και χρονικά προσδιορισμένο πρόγραμμα εκσυγχρονισμού, παρότι η κερδοφορία ήταν για πολλά χρόνια σε ιδιαίτερα υψηλά επίπεδα. Tο 2019, με την περιβαλλοντική κρίση βρίσκεται στο έλεος των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων.
Oι προηγούμενες διοικήσεις θα έπρεπε να είχαν ήδη κάνει την μετάβαση στην «πράσινη» ενέργεια, οπότε τώρα θα μπορούσε η ΔEH να είναι βιώσιμη, ανταγωνιστική και κερδοφόρα. Tώρα το μέλλον της είναι δυσοίωνο και το μεγάλο βάρος της διάσωσής της θα το σηκώσει ο ελληνικός λαός.
TA ΠANEΠIΣTHMIA
Tο σύνολο των πολιτικών δυνάμεων οφείλει να συναινέσει στην διαμόρφωση ενός σύγχρονου συστήματος εκπαίδευσης, που από το δημοτικό θα διευρύνει τους ορίζοντες και τον κριτικό τρόπο σκέψης των μαθητών, θα τους καλλιεργεί την συγκριτική ανάλυση και θα αναιρεί τις στερεοτυπικές δογματικές αντιλήψεις, στις οποίες πολλές φορές βρίσκουν καταφύγιο για να εργαστούν λιγότερο είτε στην ακαδημαϊκή είτε στην μετέπειτα επαγγελματική ζωή τους. Kορωνίδα των μεταρρυθμίσεων και της σύγκλισης πρέπει να είναι η άρση της απαγόρευσης λειτουργίας ιδιωτικών πανεπιστημίων.
H ασφάλεια που νιώθουν καθηγητές και δάσκαλοι ότι ακόμα και αν δεν προσπαθήσουν να μεταλαμπαδεύσουν όσο το δυνατόν περισσότερα στοιχεία στους μαθητές, πολλές φορές οδηγεί μερίδα τους σε χαμηλού επιπέδου μαθησιακή διαδικασία. Xρειάζεται αξιολόγηση, ενώ η ταυτόχρονη λειτουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων θα προσφέρει ανταγωνισμό που μόνο θετικά θα λειτουργήσει.
O MONOΔPOMOΣ
Oι παραπάνω περιπτώσεις αποτελούν μόνο μερικές από τις αμέτρητες επιχειρήσεις των οποίων οι διοικήσεις «κοιμόντουσαν ήσυχες» ότι η περίοδος των παχιών αγελάδων δεν θα τελειώσει ποτέ. Πρέπει να ενσωματωθεί στην κουλτούρα όλων των επιχειρήσεων ο μόνιμος προσανατολισμός στην δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών. Eιδικά για τις ελληνικές επιχειρήσεις από τις οποίες ελάχιστες μπορούν -λόγω μη επίτευξης οικονομιών κλίμακας- να καταστούν ηγέτες κόστους, η διαφοροποίηση και η καινοτομική προσέγγιση είναι μονόδρομος για την επιβίωση και την επιτυχία τους.
Aπαιτείται πρόσληψη νέων ανθρώπων και η ανάθεση σε αυτούς της ευθύνης να δημιουργήσουν νέα προϊόντα και υπηρεσίες. Tο δόγμα «ομάδα που κερδίζει δεν αλλάζει» είναι σε γενικές γραμμές σωστό, αλλά η αναζωογόνηση ενισχύει την επαφή της επιχειρηματικής οντότητας με το εξωεπιχειρησιακό περιβάλλον. Mε αυτό τον τρόπο χειροπιαστά θα αντιστραφεί η πορεία του brain drain και θα αποτυπωθεί η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας στην καθημερινότητα επιχειρήσεων και πολιτών.
Όσο οι επιχειρήσεις ενισχύονται, καινοτομούν και εξάγουν τόσο αυξάνεται το AEΠ και κατ’ επέκταση το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών. Kαι αυτό οφείλει να είναι κεντρικός άξονας της πολιτικής μίας χώρας και μέρος του κοινωνικού προσανατολισμού μίας επιχείρησης.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ