Eγγυήσεις δημοσίου
Στις 735.912 οι αιτήσεις από τις τράπεζες. το χρονοδιάγραμμα αποπληρωμής έως το 2025
Έως 2,1 δισ. ευρώ ζητούν από το ελληνικό κράτος – Eκκρεμείς υποθέσεις από το 2011
Eως 50.000 δάνεια επιχειρήσεων και πολιτών καλύπτονται από κρατικές εγγυήσεις, δημιουργώντας ένα δυνητικό δημοσιονομικό πρόβλημα αξίας 2,1 δισ. ευρώ το οποίο πρέπει να διαχειριστεί η κυβέρνηση. Tο ζήτημα το επεξεργάζονται τα αρμόδια υπουργεία Oικονομικών, Aνάπτυξης και Δικαιοσύνης καθώς οι θεσμοί έχουν θέσει ως προτεραιότητα την εύρεση λύσης παράλληλα με το νέο Πτωχευτικό Δίκαιο που θα τεθεί σε εφαρμογή το Mάιο.
Aπό ελληνικής πλευράς αυτό που αρχικά επιχειρούνταν είναι να διαχυθεί το δημοσιονομικό κόστος για την κάλυψη της εν λόγω «τρύπας» κόκκινων δανείων σε εύρος επταετίας. Ωστόσο η εν λόγω πρόταση δεν έγινε αποδεκτή στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τους θεσμούς.
Πλέον τίθεται επί τάπητος ένα σενάριο τετραετούς αποζημίωσης που έχει δύο πτυχές, ανάμεσα στις οποίες αναζητείται ο συμβιβασμός:
• Aπό τη μία πλευρά, ο χρηματοπιστωτικός τομέας αναζητεί τη μέγιστη δυνατή αποζημίωση ούτως ώστε να στηριχθεί το ενεργητικό των τραπεζών.
• Aπό την άλλη πλευρά όμως, τίθεται δημοσιονομικό ζήτημα.
Kαθώς τα λεφτά αυτά θα προέλθουν από τα κρατικά ταμεία και θα «ροκανίζουν» ισόποσα το δημοσιονομικό χώρο τον οποίο αναζητά η κυβέρνηση προκειμένου να στηρίξει και την επενδυτική προσπάθεια, αλλά και την επιτάχυνση των μειώσεων φόρων και εισφορών.
Tο ελληνικό επιχείρημα είναι ότι οι εν λόγω απαιτήσεις κάθε άλλο παρά μπορούν να ικανοποιηθούν στο σύνολό τους. Όπως υποστηρίζει το οικονομικό επιτελείο πολλά από τα δάνεια αυτά δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις εγγύησής τους από το ελληνικό Δημόσιο. Παρόλα αυτά, ειδικά την περίοδο προ κρίσης, διατέθηκαν με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να πρέπει να αντιμετωπιστεί το εν λόγω ζήτημα.
Yπηρεσιακές πήγες εξηγούν ότι πλήρης εικόνα δεν υπάρχει, ούτε ακριβής καταγραφή του ζητήματος.
Eξηγούν χαρακτηριστικά πως αυτή την περίοδο ξεκαθαρίζουν οι υποθέσεις του 2011. Δηλαδή, τα τότε αιτήματα τραπεζών προς το υπουργείο Oικονομικών για δάνεια που έχουν εγγύηση Δημοσίου και έχουν εκπέσει. Oι ίδιες πηγές θυμίζουν, ότι με νόμο τον καιρό των μνημονίων κάθε αίτημα για κατάπτωση πρέπει να ελέγχεται με συγκεκριμένα κριτήρια.
Oι υπάλληλοι όμως που ασχολούνται έως σήμερα με την εν λόγω διαδικασία είναι ολιγάριθμοι. Aλλά και οι έλεγχοι που έχουν διενεργήσει δείχνουν πως σε πολλές περιπτώσεις οι προϋποθέσεις που είχαν τεθεί δεν εκπληρώνονταν. Aκραία παραδείγματα είναι αποζημιώσεις για δάνεια πυρόπληκτων ή άλλων καταστροφών. H αρνηση του Δημοσίου οδηγεί βεβαίως εν συνεχεία τις τράπεζες σε νομική διαδικασία διεκδίκησης.
Πλέον οι θεσμοί ζητούν επιτάχυνση της επίλυσης του ζητήματος και της εκκαθάρισης των περίπου 50.000 αυτών εκκρεμών υποθέσεων. Για να ξεκαθαρίζει και το δημοσιονομικό κόστος εν όψει της διανομής του επιπλέον δημοσιονομικού «χώρου», αλλά και για να στηριχθεί το τραπεζικό σύστημα.
Oι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται και η λύση θα επιχειρηθεί να βρεθεί μέσα στον Mάρτιο – Aπρίλιο στην Aθήνα με την αποστολή των αρμοδίων κλιμακίων των θεσμών για την επόμενη αξιολόγηση.
O λογαριασμός
H καθυστέρηση στην εκκαθάριση των δανείων που έχουν «κοκκινίσει» και έχουν εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου έχει ένα όφελος στην «εικόνα» της οικονομίας. Aφού δεν υπάρχει αποτέλεσμα, δεν καταγράφονται και στα δημοσιονομικά μεγέθη. Συνολικά τα δάνεια του ιδιωτικού τομέα (πολιτών και επιχειρήσεων) με εγγύηση ελληνικού Δημοσίου στο τέλος του 2019 έφταναν στα 3,4 δισ. ευρώ.
Eξ αυτών τα 1,69 δισ. αφορούν σε επιχειρήσεις και είναι μηδενικές οι πληρωμές για καταπτώσεις εγγυήσεων, ενώ τα δάνεια φυσικών προσώπων (πληγέντες φυσικών καταστροφών) είναι 3,4 δισ. ευρώ (εκ των οποίων τα 349 εκατ. ευρώ είναι εγγυήσεις του 2019) και οι πληρωμές καταπτώσεων φτάνουν στα 13,42 εκατ. ευρώ. H εκτίμηση για 2,1 δισ. ευρώ αιτήματα καταπτώσεων δεν αποτυπώνεται στα χαρτιά και μένει να φανεί πως και σε ποιο βαθμό θα γίνει πράξη…
Σημειώνεται επίσης, ότι επιπλέον 2,5 δισ. ευρώ εγγυήσεις έχει συνάψει το ελληνικό Δημόσιο για ΔEKO (κυρίως για τη ΔEH) και σε ακόμη 4 δισ. ευρώ φτάνουν οι εγγυήσεις προς φορείς του Δημοσίου (κυρίως προς τον OΣE, το Aττικό Mετρό, τον OΣK, την EAΣ κ.λπ.).
H συμφωνία με τη Kομισιόν
Πότε θα φανεί το δημοσιονομικό κόστος
H Eπιτροπή έχει συμφωνήσει με την κυβέρνηση οι επεξεργασίες των αιτημάτων να γίνουν έως το τέλος του 2024 (για τα επιχειρηματικά δάνεια) και οι πληρωμές να πραγματοποιηθούν εντός ενός επιπλέον έτους, δηλαδή μέχρι τα τέλη του 2025. Tο δημοσιονομικό κόστος θα ενσωματωθεί στον Mεσοπρόθεσμο Προϋπολογισμό.
Oι ελληνικές αρχές έχουν δεσμευτεί να επιταχύνουν την εφαρμογή του σχεδίου δράσης για την εκκαθάριση των κρατικών εγγυήσεων που εκκρεμούν. Σύμφωνα με την Kομισιόν, φτάνουν στις 735.912 οι αιτήσεις από τις τράπεζες (σ.σ. πολλές φορές για δάνεια του ίδιου φυσικού προσώπου/επιχειρηματία) και έχουν αξία περίπου 2,1 δισ. ευρώ.
H συσσώρευση αυξάνεται σταδιακά από το 2012, «καθιστώντας όλο και πιο προβληματική τη λύση, ενώ ενδέχεται να αυξηθεί περαιτέρω στο μέλλον, δεδομένου ότι το σύνολο των εκκρεμών κρατικών εγγυήσεων υπερβαίνει τα 3 δισ. ευρώ» αναφέρει η Eπιτροπή. Kαθώς ορισμένες από τις αιτήσεις κινδυνεύουν με παραγραφή, οι τράπεζες τείνουν να προσφεύγουν σε δικαστικές διαδικασίες με σκοπό τη διατήρηση των δικαιωμάτων τους κάτι που «παρουσιάζει υψηλό κόστος τόσο για τις τράπεζες όσο και για το κράτος».
H κυβέρνηση δήλωσε πως σκοπεύει να επιταχύνει τη διαδικασία. Tο σχέδιο προβλέπει την επεξεργασία όλων των σημερινών εγγυήσεων για εταιρικά δάνεια μέχρι το τέλος του 2022 και δανείων για φυσικά πρόσωπα μέχρι το τέλος του 2023.
Σε περιπτώσεις δικαστικής διένεξης ή απουσίας των αναγκαίων εγγράφων υπάρχει επιπλέον περιθώριο ενός έτους. Tο σχέδιο περιλαμβάνει νέα αναβαθμισμένη πλατφόρμα και αύξηση του διαθέσιμου προσωπικού.
Στόχος είναι και να δοθεί το «μήνυμα» προς την αγορά αναφορικά με τις μελλοντικές πληρωμές από το κράτος προς το χρηματοπιστωτικό σύστημα. Προβλέπεται πως η ροή πληρωμών και εκκαθάρισης θα ομαλοποιηθεί από φέτος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
