Οι επενδύσεις αποτελούν τον κρίσιμο “κρίκο” της ελληνική οικονομίας, που λείπει σύμφωνα την HSBC, καθώς αποτελούν μόλις το 12% του ΑΕΠ, μισό από τον μέσο όρο της ευρωζώνης. Τα πράγματα όμως δείχνουν καλύτερα: το 2008 η χώρα έκανε ρεκόρ ξένων επενδύσεων, στα 3,4 δισ. ευρώ, ενώ το 2019 το ποσό ανέβηκε στα 4,1 δισ. ευρώ.
Ο οίκος επισημαίνει ότι έχει ήδη αναθεωρήσει προς τα επάνω το στόχο για την ανάπτυξη στη χώρα μας στο 2,3% του ΑΕΠ και επισημαίνει ότι βασικοί δείκτες της οικονομίας παραμένουν ισχυροί.
Η κυβέρνηση έχει μια ισχυρή δέσμευση για εμπροσθοβαρείς μεταρρυθμίσεις και ανάληψη της ιδιοκτησίας τους, επισημαίνεται στην έκθεση που καταγράφει τις φοροελαφρύνσεις που ανακοινώθηκαν.
Ο σχεδιασμός είναι να αξιοποιηθεί όποιος επιπρόσθετος δημοσιονομικός χώρος για μειώσεις φόρων (80%) και δαπάνες (20%). Προτεραιότητες είναι η μείωση και εν συνεχεία εξάλειψη της εισφοράς αλληλεγγύης, του ΕΝΦΙΑ και του φόρου στα εταιρικά κέρδη (στο 20% από το 24%).
Σε ότι αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις καταγράφονται οι κινήσεις στο αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος», το Ελληνικό, την ΔΕΠΑ, την Εγνατία και μικρότερες κινήσεις που αφορούν σε μαρίνες, περιφερειακά λιμάνια και real estate.
Η HSBC στέκεται και στο θέμα της αξιοποίησης των κοινοτικών κονδυλίων, επισημαίνοντας ότι η χώρα μπορεί να αξιοποιήσεις περί τα 40 δισ. ευρώ την επόμενη δεκαετία, τα οποία μάλιστα είναι σχεδόν δωρεάν (σ.σ. η χώρα πληρώνει μόνο 5% συμμετοχή στα Διαρθρωτικά Ταμεία).
Σε ότι αφορά τον έξτρα δημοσιονομικό χώρο επισημαίνεται ότι η Ελλάδα αναμένεται και το 2019 να υπερβεί τον στόχο του 3,5% και αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει περιθώρια κινήσεων.
Παράλληλα, υπάρχει διαπραγμάτευση για μείωση του στόχου για το 2021. Επ’ αυτού υπάρχουν τρεις διαστάσεις: α) το αίτημα για ένα πιο «μαλακή» προσαρμογή σε στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος από το 2023 και μετά («πάνω από 2% του ΑΕΠ», β) χρήση των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα (περίπου 0,6% του ΑΕΠ το χρόνο) γ) έναν μηχανισμό που θα επιτρέπει στη χώρα να μεταφέρει υπερπλεονάσματα από την μια χρονιά στην επόμενη.
Η κυβέρνηση, γράφει η HSBC θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον επιπλέον δημοσιονομικό χώρο για να εφαρμόσεις περαιτέρω επεκτατική πολιτική, βοηθώντας με αυτόν τον τρόπο την ανάπτυξη. Ο συνδυασμός υψηλότερων επενδύσεων, δημόσιων και ιδιωτικών, χαλαρότερης δημοσιονομικής στάσης, και ελαφρά υψηλότερης παραγωγικότητας θα μπορούσε να αυξήσει τα επόμενα χρόνια την ανάπτυξη πιο κοντά -ή ακριβώς- στον δηλωμένο κυβερνητικό στόχο του 4%.
Οι τράπεζες
Η HSBC επισημαίνει την πρόθεση των τραπεζών να κάνουν χρήση του σχήματος και στέκεται στο ότι παραμένει σε εκκρεμότητα το θέμα του zero-risk για τα senior ομόλογα, τουλάχιστον μέχρι να αποκτήσει η χώρα αξιολόγηση «επενδυτικής βαθμίδας». Επισημαίνει ότι μια αναβάθμιση της Ελλάδας σε αυτό το επίπεδο θα βοηθήσει τον τραπεζικό κλάδο καθώς πέραν από το ότι θα λυθεί το θέμα του zero-risk θα δώσει την δυνατότητα να χρησιμοποιούνται ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση στην ΕΚΤ για να ληφθεί περισσότερη ρευστότητα μέσω των TLTRO-III της Κεντρικής Τράπεζας, πιθανά σε αρνητικά επιτόκια.
Αναφέρεται στην αλλαγή του πτωχευτικού νόμου και την άρση της προστασίας α’ κατοικίας αλλά και στην ανοδική πορεία της κτηματαγοράς με τις τιμές να σημειώνουν άνοδο 7,5% σε ετήσια βάση.
Τι μπορεί να πάει στραβά
Προφανής ανησυχία αποτελεί ο κορωνοϊός που επηρέασε, εκτός των άλλων, την δραστηριότητα στο λιμάνι του Πειραιά.
Επισημαίνεται ότι ο τουριστικός κλάδος καλύπτει το 20% του ΑΕΠ και εκτιμάται ότι μια πτώση 10% του κλάδου θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ανάπτυξη κατά τουλάχιστο 1 ποσοστιαία μονάδα. Σύμφωνα με την HSBC υπάρχουν μερικές «άμυνες», όπως το ότι η τουριστική σεζόν στη χώρα ξεκινά σχετικά αργά αλλά και το ότι η χώρα δεν έχει πληγεί ιδιαίτερα και μπορεί να επωφεληθεί από τις αλλαγές των επιλογών των ταξιδιωτών.
Επιπρόσθετο πρόβλημα αποτελεί το προσφυγικό στην σκιά των όσων εξελίσσονται τις τελευταίες ημέρες.
Επισημαίνεται τέλος, ότι ένας ακόμα κίνδυνος είναι ο εφησυχασμός. Η άνετη κυβερνητική πλειοψηφία (158 βουλευτές) και ο μακρής ορίζοντας μέχρι τις επόμενες προγραμματισμένες εκλογές επέτρεψαν στη χώρα να διατηρήσει το μεταρρυθμιστικό μομέντουμ. Τα πολιτικά ρίσκα είναι μικρά. Αν όμως η χώρα πετύχει την ανάπτυξη που ελπίζει θα μπορούσε να γίνει πιο εφησυχασμένη και οι μεταρρυθμίσεις να περιοριστούν. Η αύξηση των αντιδράσεων (διαδηλώσεις, κτλ.)