Η μεσαία τάξη, η οποία αποτελεί το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, φαίνεται ότι δεν έχει τη δυνατότητα να δώσει νέα ώθηση στην ανάπτυξη της οικονομίας, όπως αναφέρει στο δελτίο του για την ελληνική οικονομία ο ΣΕΒ, τονίζοντας πως ο μόνος ασφαλής δρόμος για την ταχεία ανάπτυξη της οικονομίας και της δημιουργίας μιας δυναμικής μεσαίας τάξης είναι η επιμονή στις μεταρρυθμίσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές, που υπερβαίνουν την ούτως ή άλλως αναγκαία μείωση της υπερφορολόγησης.
Όπως σημειώνει ο ΣΕΒ, η υπερφορολογημένη μεσαία τάξη στην Ελλάδα, αποτελεί το 54% του πληθυσμού και, διαθέτοντας ισόποσο ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος, καταβάλλει (2018) το 51% του φόρου εισοδήματος και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, ενώ κάνει χρήση του 62% των συντάξεων και κοινωνικών μεταβιβάσεων.
Πριν την κρίση (2009), η μεσαία τάξη, με 49% των νοικοκυριών και 48% του διαθεσίμου εισοδήματος, κατέβαλε το 39% των φόρων και εισφορών και έκανε χρήση του 54% των συντάξεων και των κοινωνικών μεταβιβάσεων. Έτσι, λοιπόν, επιβαρύνεται σήμερα φορολογικά κατά 12 ποσοστιαίες μονάδες (π.μ.) περισσότερο απ’ ό,τι προ κρίσης ενώ το εισόδημα της ενισχύεται κατά 8 π.μ. περισσότερο από συντάξεις και κοινωνικές μεταβιβάσεις. Ο συνδυασμός αυτός υπερφορολόγησης και εκτεταμένης συνταξιοδότησης σημαίνει χαμηλότερη οικονομική ισχύ σε διαθέσιμο εισόδημα, μιας και οι φόροι στερούν διαθέσιμο εισόδημα, ενώ οι συντάξεις είναι χαμηλότερες από τους μισθούς.
Συμπερασματικά, ο ΣΕΒ επισημαίνει ότι παρατηρείται ένας οικονομικός μαρασμός της μεσαίας τάξης, τονίζοντας ότι το πιο δυναμικό κομμάτι της κοινωνίας, φαίνεται να μην είναι σε θέση να σύρει το κάρο της ανάπτυξης, καθώς σε μεγάλο βαθμό είτε είναι οικονομικά αδύναμο, είτε είναι εκτός μάχης.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, η θεωρία του ελατηρίου είναι μάλλον παραπλανητική. Το ελατήριο μπορεί να είναι συμπιεσμένο, αλλά οι σπείρες του έχουν υποστεί μηχανική κόπωση, και αν αποσυμπιεσθεί δεν πρόκειται να επανέλθει στην προτέρα του δυναμική κατάσταση. Ο μόνος ασφαλής δρόμος για την ταχεία ανάπτυξη της οικονομίας και της δημιουργίας μιας δυναμικής μεσαίας τάξης με υψηλότερα εισοδήματα και τη δυνατότητα αποταμίευσης είναι η επιμονή στις μεταρρυθμίσεις και τις διαρθρωτικές αλλαγές, που υπερβαίνουν την ούτως ή άλλως αναγκαία μείωση της υπερφορολόγησης.
Σε ό,τι αφορά την εξάλειψη του φαινομένου του παροπλισμού ενός μεγάλου μέρους της μεσαίας τάξης μέσω της ευρείας συνταξιοδότησης αλλά και συνυπολογίζοντας τις σοβαρότατες συνέπειες του δημογραφικού προβλήματος στη χώρα μας, πρέπει άμεσα να δημιουργήσουμε τις συνθήκες για μια οικονομία με τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των νέων, των γυναικών και των μεγαλύτερων ηλικιών στο εργατικό δυναμικό, εξέλιξη που θα εξαρτηθεί όχι μόνο από υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης αλλά και από την υιοθέτηση πολιτικών για την απόκτηση δεξιοτήτων διά βίου, στο πλαίσιο επιδίωξης ίσων ευκαιριών για όλους, αλλά και για τον περιορισμό των αντικινήτρων στην απασχόληση των συνταξιούχων.
Επιβάλλεται, όμως, και μεγαλύτερη στροφή της οικονομικής πολιτικής προς την κατεύθυνση διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Αυτές, θα πρέπει να είναι και φιλοαναπτυξιακές αλλά και υπέρ της μεσαίας τάξης, με την ενδυνάμωση των προοπτικών εκπαίδευσης, ανάπτυξης δεξιοτήτων και επαγγελματικής κατάρτισης, σε ένα περιβάλλον υψηλής τεχνολογικής έντασης (4η Βιομηχανική Επανάσταση) και μεγάλων αλλαγών στην παραγωγή και την κατανάλωση για να αντιμετωπισθεί η απειλή της κλιματικής αλλαγής (Πράσινη Συμφωνία).