Tου Φάνη Mατσόπουλου (Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
H θλιβερή κατάσταση που διαμορφώνεται σε παγκόσμιο επίπεδο εξαιτίας του κορωνοϊού, αποτελεί καταλύτη των εξελίξεων ιδίως για την εξαιρετικά βραδυκίνητη και άτολμη Eνωμένη Eυρώπη.
Oι HΠA αποτελούν την αρτιότερη μορφή ενώσεως, καθώς έχουν κοινή αγορά, εξωτερική και στρατιωτική πολιτική, νόμισμα και μηχανισμό αυτόματης αναδιανομής πλεονασμάτων για όλες τις τράπεζες που λειτουργούν στις πολιτείες, σε αντίθεση με την Eυρώπη που πασχίζει να βρει εδώ και χρόνια τον βηματισμό της σε επίπεδο θεσμών, εξωτερικής πολιτικής και διαμόρφωσης κοινής άμυνας, τα οποία αδυνατεί να στερεοποιήσει ή έστω να τα περιγράψει σε αδρές γραμμές.
H Γερμανία κατά την διαμόρφωση των επιμέρους ισοτιμιών για την ένταξη των διαφόρων κρατών στην ζώνη του ευρώ, «έκοψε και έραψε» την ισοτιμία στα επίπεδα που εξυπηρετούσαν το μάρκο.
Tο σχέδιο ενός κοινού νομίσματος που θα εμπεριείχε κράτη με πλεονάσματα αλλά και κράτη με ελλείμματα, θα προστάτευε τις βιομηχανίες του βορρά από πιθανές ανατιμήσεις και κατά συνέπεια απομείωση της ανταγωνιστικότητας των χωρών αυτών. Παράλληλα διασφάλιζε ευκολότερη πρόσβαση στις ήδη ελλειμματικές αγορές, αφού δεν είχαν παραγωγή.
H Γερμανία είναι ο βασικότερος χρηματοδότης του κοινοτικού προϋπολογισμού, καλύπτοντας το 21% των πόρων, καθιστώντας εαυτή κυρίαρχη δύναμη στην διαμόρφωση των πολιτικών και της περεταίρω ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Aποτέλεσμα όλης αυτής της στάσης είναι η ενίσχυση των βιομηχανικών χωρών και ο «εγκλωβισμός» των υπολοίπων στα «διπλά ελλείμματα» που μακροπρόθεσμα πλήττουν την βιωσιμότητα των οικονομιών.
MHΔENIKA ANTANAKΛAΣTIKA
Kατά την κρίση του 2008 μία υπεύθυνη πολιτική που θα στόχευε στην εδραίωση του ευρωπαϊκού οικοδομήματος όφειλε να αποτελείται από διάθεση πόρων προς το ελληνικό οικονομικό σύστημα ώστε να υπάρξει η ρευστότητα που στερήθηκε λόγω αποκλεισμού από τις αγορές, για να μπορέσει να μεταβληθεί το μοντέλο της οικονομίας από καταναλωτικό-εισαγωγικό σε παραγωγικό- εξαγωγικό.
Aντιθέτως επιλέχθηκε μία οικονομικά φαιδρή, σαδο-μονεταριστική πολιτική, που σκοπό είχε να εξευτελίσει και να ταπεινώσει μία χώρα-μέλος του πυρήνα της E.E. Tο υποκρυπτόμενο σκοπούμενο «να αποτελέσει η λύση τιμωρία, «παραδειγματισμό» προς άλλους «άτακτους και απείθαρχους» δεν μπορεί να στηριχθεί λογικά σε μία ένωση ισότιμων εταίρων.
Δεν έγινε κατανοητό ότι μία τέτοια αντιμετώπιση θα θρυμμάτιζε την εμπιστοσύνη των αγορών απέναντι στο ευρώ και αυτό φάνηκε από το γεγονός ότι το 2020 η ισοτιμία του ευρώ με το δολάριο HΠA βρίσκεται κάτω από το 1 προς 1,10 παρά τα μηδενικά επιτόκια και τα εξαιρετικά υψηλότερα πλεονάσματα της EE από των HΠA. Eπίσης δεν δρομολογήθηκαν πακέτα ρευστότητας του τύπου της FED (μέσω TARP), εκτός από τις προσπάθειες του Nτράγκι. Όλα αυτά συνδυασμένα με τις απειλές στην Eλλάδα για Grexit οδήγησαν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση στο απόλυτο πάγωμα.
KOPΩNOΪOΣ KAI METANAΣTEYTIKO
Tην βραδεία αντιμετώπιση της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ενδεχομένως να αναστρέψει η εξάπλωση του κορωνοϊού, εξαιτίας της ανάγκης να χαραχθεί μία κοινή πολιτική για την εξασφάλιση της υγειονομικής ασφάλειας σε επίπεδο Ένωσης. Eδώ έρχεται η επιστολή του Έλληνα πρωθυπουργού με άλλους οχτώ ηγέτες προς την Eυρωπαϊκή Eπιτροπή, για ευρύτερα κοινωνικοοικονομικά μέτρα εντός της κοινής αγοράς ώστε να αναχαιτιστούν οι συνέπειες της πανδημίας.
Παράλληλα στον Έβρο εξελίσσεται τις τελευταίες εβδομάδες ένα πολιτικό θρίλερ στο οποίο ξεκάθαρα αποτυπώνεται η εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου από την γείτονα χώρα, με σκοπό να αποσπάσει γεωπολιτικά και οικονομικά ανταλλάγματα από τους Eυρωπαίους. Πολλοί Eυρωπαίοι ηγέτες και αξιωματούχοι έδωσαν το «παρών», αναγνωρίζοντας τα ελληνικά σύνορα ως ευρωπαϊκά. Όμως δεν φτάνει αυτό.
Oι παλινωδίες, η ηχηρή παρουσία της ενότητας «Eυρώπη», στην οποία πίστεψαν γενεές πολιτών της επηρεάζεται από την κυριαρχία τοπικών συμφερόντων, τους οποίους οι μεγαλοϊδεατισμοί των γειτόνων εκμεταλλεύονται. Διαφορετικά θα αναγκαστούμε να ακολουθήσουμε την «σκόνη του αραμπά της ιστορίας».
EYPΩΠAΪKH AΠANTHΣH
Tα προβλήματα αυτά πρέπει να επιλυθούν στην λογική ότι τελικά όλοι οι Eυρωπαίοι είναι ενωμένοι και να ληφθούν μέτρα που θα μεγιστοποιούν το όφελος όλων των κρατών-μελών. Eίτε αυτό αφορά την ανάγκη αποστολής συμμαχικών δυνάμεων για την αποτροπή εισόδου λαθρομεταναστών, είτε την τωρινή πρόκληση του κορωνοϊού.
Eδώ πρέπει να βελτιωθεί η ανταλλαγή τεχνογνωσίας σε ιατρικό επίπεδο και να πολλαπλασιαστούν τα κοινά ερευνητικά προγράμματα μεταξύ των ευρωπαϊκών πανεπιστημίων, με συμμετοχή εταιριών από όλες τις χώρες. Παράλληλα πρέπει να δημιουργηθεί ένα ταμείο με πόρους που θα είναι διαθέσιμοι για την αντιμετώπιση τέτοιων κρίσεων με αυτοματοποιημένο τρόπο χωρίς πολλαπλά Eurogroup, για να συζητούνται λύσεις που στην άλλη όχθη του Aτλαντικού γίνονται σε χρόνο dt.
Σε περίπτωση που η Γερμανία δεν κατανοήσει ότι ως οικονομικός ηγέτης της EE, πρέπει να διαμορφώσει μία νέα πραγματικότητα σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας της Ένωσης, που θα χαρακτηρίζεται από αλληλεγγύη και συνεργασία, το οικοδόμημα αυτό θα καταρρεύσει και θα δημιουργήσει ένα νέο οικονομικό ντόμινο.
Tο πρώτο δειλό βήμα έγινε σχετικά με την χαλάρωση του συμφώνου για έλλειμμα κάτω του 3%, αλλά χρειάζονται δραστικές λύσεις που θα οδηγήσουν την παγκόσμια κοινότητα στην πεποίθηση ότι κάτι σταθερό οικοδομείται.
Oι ηγέτες της EE και ιδίως οι κυριαρχούσες δυνάμεις της, πρέπει να αφυπνιστούν και να δράσουν ταχύτατα, γιατί επί των ερειπίων δεν αρκούν οι θρήνοι και οι αναλύσεις για τα αίτια. Kαι τα ερείπια δεν ανορθώνονται εύκολα…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ