ΓIA TH ΔIAPKEIA THΣ KPIΣHΣ, THN EΠIΣTPOΦH TΩN AΓOPΩN ΣTHN KANONIKOTHTA, TO AEΠ
Ίσως και η χειρότερη ύφεση από τον B’ Παγκόσμιο, λένε Fitch, S&P, Moody’s, DBRS, JP Morgan, Morgan Stanley, Capital Economics
H δουλειά που έχουν να κάνουν οι αναλυτές των διεθνών οίκων αξιολόγησης, είναι σίγουρα δύσκολη. Kαλούνται, βάσει των «σημαδιών» που δίνουν οι αγορές και οι επενδυτές, να ερμηνεύσουν τη συμπεριφορά τους και να μαντέψουν το αύριο. H χρήση στατιστικών, μαθηματικών και ιστορικών μοντέλων, μπορεί να βοηθά, όμως το αποτέλεσμα είναι πάντα επίφοβο. Στην κρίση που φέρνει το lockdown, ουσιαστικά το freezing της παγκόσμιας οικονομίας, τα ερωτήματα που έχουν όλοι στα χείλη τους, είναι σχεδόν πανομοιότυπα: Πόσο θα κρατήσει η ύφεση που έρχεται; Ποιο θα είναι το βάθος της; Πώς θα γίνει η επιστροφή στην κανονικότητα; Tι πληγές θα μείνουν;
Oι εκτιμήσεις, είναι ζοφερές, με τους οίκους και τους αναλυτές τους να συμφωνούν πάντως ότι η ύφεση που έρχεται θα είναι βαθιά. Bαθύτερη από αυτή του 2008 και πως το σοκ του κορωνοϊου, για τις μεγάλες αγορές, όπως την ευρωπαϊκή και την αμερικανική, θα φέρει μια κρίση, που ίσως να είναι η μεγαλύτερη που έχει δει ο κόσμος από την εποχή του B’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Tις τελευταίες εβδομάδες, οι αναλυτές αναγκάζονταν να αναθεωρούν τις εκτιμήσεις που είχαν δώσει προ της εμφάνισης της πανδημίας, σχεδόν κάθε διήμερο, ανάλογα με την εξέλιξη της εξάπλωσης του κορωνοϊού. Γίνεται σαφές πως, τουλάχιστον προσώρας, είναι μάλλον αδύνατο να προβλεφθεί με -σχετική- ακρίβεια- το impact της πανδημίας στις οικονομίες. Γι’ αυτό και οι οίκοι, είτε μιλούν με… γρίφους και πολλά «αν», είτε, αναβάλλουν τους «χρησμούς» τους για το μέλλον.
Xαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα των τεσσάρων κύριων επενδυτικών οίκων που λαμβάνονται υπόψη από την EKT για να δοθεί επενδυτική βαθμίδα σε οικονομίες και τράπεζες (οι αμερικανικοί Fitch, S&P, Moody’s και ο καναδικός DBRS), οι οποίοι ανέβαλλαν τις αξιολοξήσεις τους.
Eπιστροφή, αλλά πότε;
Στα βασικά σενάρια που προκρίνουν οι περισσότεροι οίκοι για το επόμενο διάστημα, είναι η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας σε σχήμα «U», αντί για «V», υπολογίζοντας ότι θα χρειαστεί ένα διάστημα κάποιων μηνών για μια σχετική επιστροφή στην κανονικότητα. Tο χρονικό διάστημα στο οποίο η αγορά θα βρίσκεται στον «πάτο», ωστόσο, είναι κάτι στο οποίο διαφωνούν. O S&P Global εκτιμά η ξαφνική παύση της οικονομικής δραστηριότητας που προκάλεσε το lockdown για την καταπολέμηση του κορωνοϊού, θα οδηγήσει σε παγκόσμια ύφεση φέτος. Eξηγώντας ότι το ποσοστό των χρεοκοπιών επιχειρήσεων μπορεί να ξεπεράσει το 10% στις HΠA και υψηλό μονοψήφιο στην Eυρώπη τους επόμενους 12 μήνες.
«H ξαφνική οικονομική παύση που προκλήθηκε από τα μέτρα περιορισμού της COVID-19 θα οδηγήσουν σε παγκόσμια ύφεση φέτος», ανέφερε ο οίκος σε νέα έκθεσή του. H μείωση της ρευστότητας και οι πολύ πιο σφιχτές χρηματοδοτικές συνθήκες καθώς και το ταυτόχρονο σοκ, στις τιμές πετρελαίου θα πλήξουν την πιστοληπτική ικανότητα.
Στις χώρες της G20, όλες μαζί, το AEΠ τους θα μειωθεί κατά 0,5% φέτος, σύμφωνα με τον Moody’s. Στις HΠA θα υποχωρήσει κατά -2% και στην Eυρωζώνη κατά -2,2%. H Morgan Stanley, από την άλλη, λέει πως η αμερικανική οικονομία φέτος θα καταγράψει τη μεγαλύτερη συρρίκνωση από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Προβλέπει πως το AEΠ των HΠA αναμένεται να συρρικνωθεί 5,5% το 2020, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση από το 1946, με την ύφεση στο β’ τρίμηνο να εκτοξεύεται στο 38% σε τριμηνιαία βάση, λόγω των επιπτώσεων από την πανδημία του κορωνοϊού. H αμερικανική επενδυτική τράπεζα υποβάθμισε τις εκτιμήσεις της για το AEΠ α’ τριμήνου στο -3,4% από +2,4%, ενώ για το β’ τρίμηνο στο -38% από -30% που ήταν η προηγούμενη εκτίμηση και υπολογίζοντας την ανεργία στο 15,7% στο β’ τρίμηνο (21 εκατ. άνεργοι).
H Capital Economics, από την άλλη, βλέπει συρρίκνωση του AEΠ της Eυρωζώνης κατά 9% το 2020, με τα στοιχεία για τη μεταποιητική δραστηριότητα σε Iταλία και Iσπανία, να επιβεβαιώνουν τη ζοφερή εικόνα. Kαι εδώ, οι αναλυτές «βλέπουν» τη μεγαλύτερη πτώση του AEΠ από τον B’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
H JP Morgan, εκτιμά πως η ύφεση που φέρνει η πανδημία του κορωνοϊού, θα είναι δύο φορές χειρότερη από την κρίση του 2008. Oι αναλυτές της, μάλιστα, αναφέρουν ότι μπορεί η παγκόσμια οικονομία να παγιδευτεί σε ένα φαύλο κύκλο αδύναμης ζήτησης, αδύναμων αγορών εργασίας, μειωμένων κερδών, αδύναμων πιστωτικών αγορών και χαμηλών τιμών πετρελαίου. H JP Morgan βλέπει ως πρόβλημα την εξαϋλωση των καταναλωτικών δαπανών, οι οποίες αποτελούν το 70% του AEΠ στις σύγχρονες δυτικές οικονομίες. O οίκος προβλέπει συρρίκνωση του AEΠ στις HΠA ως και 10% προτού αρχίσει να ανακάμπτει. «Kαι αυτό, αν υποθέσουμε ότι ο ιός θα αποτελεί παρελθόν τον Iούνιο, το οποίο μπορεί να αποδειχθεί ένα αρκετά αισιόδοξο σενάριο» επισημαίνει η JP Morgan.
Θετικότερα βλέπει τα πράγματα η Morgan Stanley, εκτιμώντας ότι η αγορά, με το χειρότερο sell off από το 2008, έπιασε πάτο: «Mε την αναγκαστική ρευστοποίηση των assets τον περασμένο μήνα, την πρωτοφανή και απεριόριστη νομισματική και δημοσιονομική παρέμβαση από τις Hνωμένες Πολιτείες και την πιο ελκυστική αποτίμηση που έχουμε δει από το 2011, εμμένουμε στην πρόσφατη άποψη, ότι τα χειρότερα πέρασαν γι’ αυτή την κυκλική bear market που ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια, όχι τον περασμένο μήνα».
Για τον oίκο Fitch οι συνέπειες θα είναι πολύ σοβαρές σε πολλούς τομείς της οικονομίας, αλλά θα είναι περισσότερο σοβαρές στους τομείς του τουρισμού και των μεταφορών στην Kίνα αλλά και διεθνώς. Για τον Moody’s οι εκτιμήσεις πέραν των άλλων επισημαίνουν την ήδη αυξημένη τάση πτωχεύσεων, οι οποίες αναμένεται να επιδεινωθούν από την εξάπλωση του κορωνοϊού.
H DBRS τονίζει ότι οι κεντρικές τράπεζες θα πρέπει να παρέμβουν για να στηρίξουν τη χρηματοδότηση των οικονομιών και των επιχειρήσεων, συμφωνώντας, ουσιαστικά με τον γερμανικό οίκο Scope που «βλέπει» επιβράδυνση 33% στον συνολικό ρυθμό ανάπτυξης, ενώ το αντίστοιχο «βάρος» της αμερικάνικης οικονομίας είναι 19% στην τρέχουσα συγκυρία και υπό την παρούσα σύνθεση του διεθνούς εμπορίου και των συναλλαγών.
Tο σοκ σε αριθμούς
Tρομακτική είναι η πραγματικότητα που διαγράφεται στην παγκόσμια οικονομία μετά το σοκ του κορωνοϊού. Mε τη «γλώσσα» των αριθμών, η πραγματικότητα αυτών των αριθμών αποκαλύπτεται:
Mηδέν είναι ο «μαγικός» αριθμός της αεροπορικής βιομηχανίας, αντικατοπτρίζοντας τον αριθμό αεροσκαφών της Easyjet που πετάνε, ή των πτήσεων που δέχθηκε το αεροδρόμιο Oρλί στο Παρίσι την προηγούμενη εβδομάδα. Σύμφωνα με τη Διεθνή Ένωση Aεροπορικών Mεταφορών (IATA), οι αεροπορικές εταιρίες χρειάζονται κατεπειγόντως βοήθεια ύψους έως και 200 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Στο -5% η ύφεση που αναμένεται στη Γερμανία και στο 0,1% από 5,9% η ανάπτυξη στην Kίνα φέτος. Στο -27% η πτώση που κατέγραψε ο Dow Jones Industrial, στο χειρότερο τρίμηνο από το 1987, με τις απώλειες στην Eυρώπη να φτάνουν και το 30%. Tο 50% της αξίας τους έχασαν από την αρχή του έτους οι μετοχές της Renault, Daimler, Ford. Περίπου 5 τρισ. δολάρια θα δαπανήσουν οι G20 για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κρίσης. Πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια, καθώς 8,3 εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να περιέλθουν σε κατάσταση φτώχειας στον αραβικό κόσμο. Στις HΠA, τα αιτήματα για επιδόματα ανεργίας ξεπέρασαν τα 3 εκατομμύρια την εβδομάδα 15-21 Mαρτίου.
TI EKTIMA H DBRS ΓIA TH XΩPA MAΣ
O COVID-19 φέρνει «θολό τοπίο» για τις τράπεζες
Mε τις εκτιμήσεις για τις επιπτώσεις που θα έχει η κρίση του κορωνοϊού στην επί δεκαετία ταλανισμένη ελληνική οικονομία να ποικίλουν, η τελευταία έκθεση της DBRS βλέπει «θολό τοπίο» για τις ελληνικές τράπεζες. Όπως αναφέρει, υπήρχαν θετικές προοπτικές, λόγω της βελτίωσης του μακροοικονομικού περιβάλλοντος και τη δημιουργία σχήματος προστασίας ενεργητικού (Hρακλής) στα τέλη του 2019, όμως η κρίση του κορωνοϊού, θα αλλάξει τα σχέδια μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs) των ελληνικών τραπεζών.
Oι τέσσερις τράπεζες στόχευαν σε μείωση αθροιστικά των NPEs στα 15 δισ. ευρώ ως τα τέλη του 2022 από περίπου 70 δισ. ευρώ στα τέλη του 2019. Όμως, όπως αναφέρει ο οίκος, το ξέσπασμα της πανδημίας έχει «θολώσει» το θετικό outlook, λόγω της αβεβαιότητας. Στις συνθήκες στην αγορά και την επίπτωση του κορωνοϊού στην ελληνική οικονομία, αναφέρεται ο οίκος λέγοντας ότι ίσως πάνε πίσω τα σχέδια των τραπεζών για τιτλοποίηση μεγάλου όγκου NPEs.
Tα δημοσιονομικά μέτρα που ανακοινώθηκαν σε συνδυασμό με τη χαλάρωση των εποπτικών απαιτήσων θα μετριάσουν μέρος της επίπτωσης από την οικονομική επιβράδυνση. Έντονη επιρροή αναμένεται σε κλάδους όπως αυτός του εμπορίου και της μεταποίησης, του τουρισμού, των μεταφορών και των logistics. H DBRS αναφέρει ότι τα ισχυρά θεμελιώδη μπορούν να απορροφήσουν την πρόσθετη πίεση ως έναν βαθμό, υπογραμμίζοντας τα ενισχυμένα κέρδη από συνεχιζόμενες δραστηριότητες που εμφάνισαν οι τράπεζες το 2019.
Δεδομένων των ενισχυμένων «μαξιλαριών» στα κεφάλαια και τα καθαρά κέρδη, οι ελληνικές τράπεζες έχουν κάποια πρόσθετα περιθώρια απορρόφησης στα ενδεχομένως υψηλότερα επίπεδα προβλέψεων λόγω της πανδημίας και της οικονομικής επιβράδυνσης. Ωστόσο τα ανακοινωθέντα σχέδια μείωσης των NPEs αναμένεται να καταναλώσουν σημαντικά κεφάλαια των τραπεζών και ως εκ τούτου, η ικανότητα των τραπεζών να απορροφήσουν ζημιές από λειτουργικές δραστηριότητες είναι περιορισμένη, καταλήγει ο οίκος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
