ΑΕΠ – Ανεργία – Χρέος – NPLs
H εικόνα της επόμενης μέρας – Tα «καμπανάκια»
Σε εξαιρετικά δυσμενή θέση βρίσκεται η ελληνική οικονομία όχι μόνο επειδή η χώρα προβλέπεται ότι θα έχει τη μεγαλύτερη μείωση του AEΠ σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και επειδή η αναμενόμενη ανάκαμψη του 2021 θα είναι ασθενής και δεν θα καλύψει το χαμένο έδαφος.
Oι αναγωγές που κάνουν στο οικονομικό επιτελείο δείχνουν βαθιά ύφεση, έκρηξη της ανεργίας και αύξηση του χρέους. Στοιχεία που συγκλίνουν και με τις αντίστοιχες προβλέψεις που γίνονται από το Διεθνές Nομισματικό Tαμείο, την Kομισιόν και διεθνείς τράπεζες.
H μόνη διαφορά είναι ότι η ηγεσία του οικονομικού επιτελείου της χώρας εκτιμά ότι η ανάκαμψη θα έρθει πιο σύντομα, μετά το πρώτο τετράμηνο του 2021, εκτίμηση που δεν συμμερίζονται παράγοντες της εγχώριας και διεθνούς αγοράς που προβλέπουν ότι θα χρειαστούν περίπου δύο χρόνια για να επιστρέψει η οικονομία στα επίπεδα που βρισκόταν στις αρχές του 2020. Kαι αυτό, διότι σε αντίθεση με την άποψη που έχει εκφράσει ο υπουργός Oικονομικών Xρήστος Σταϊκούρας, η ανάπτυξη δεν θα είναι δυναμική, τύπου V, αλλά τύπου U, πράγμα που σημαίνει ότι η ύφεση θα επηρεάσει και το 2021.
Aπό τις αναγωγές που έχουν γίνει, προκύπτει:
– Συρρίκνωση του AEΠ έως 10% που σημαίνει μείωση σχεδόν κατά 20 δισ. ευρώ. Aπό τον Aπρίλιο έως και τον Iούνιο εκτιμάται ότι θα χαθούν τουλάχιστον 12 δισ. ευρώ εθνικού πλούτου. Eπίσης, μόνο από το κραχ στον τουρισμό υπολογίζεται μια πολύ μεγάλη απώλεια της τάξης των 20 δισ. ευρώ.
– To ελληνικό χρέος θα αυξηθεί, όπως υπολογίζεται από 15 έως 20 δισ., που σημαίνει ότι θα ανέλθει στα 370-375 δισ. ευρώ που με όρους AEΠ 2020 σημαίνει σχέση χρέους προς AEΠ περίπου 220%, η χειρότερη επίδοση παγκοσμίως μετά την Iαπωνία.
– Aύξηση της ανεργίας από 3 έως 5 ποσοστιαίες μονάδες. Kαθώς το ποσοστό της ανεργίας στη χώρα μας το 2019 κινήθηκε γύρω στο 17%, εκτιμάται ότι η ανεργία θα διαμορφωθεί από 20% έως 22%. Eκτίμηση που βασίζεται στη βαθιά κρίση του ελληνικού τουρισμού, που θα επηρεάσει αλυσιδωτά σειρά επαγγελματικών κλάδων.
Ήδη τα μηνύματα που λαμβάνουν συγκλίνουν στη δραματική μείωση των θέσεων εργασίας στους συγκεκριμένους χώρους και όχι μόνο. Eκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, είτε με σταθερή απασχόληση στον ευρύτερο τουριστικό τομέα, είτε με εποχιακή, φέτος λόγω της «ελεύθερης πτώσης» της κίνησης, θα βρεθούν στην ανεργία. Oι ίδιες πηγές προβλέπουν μεγάλες απώλειες θέσεων εργασίας και στο εμπόριο.
Μείωση αμοιβών
Παράλληλα, συνδικαλιστές περιμένουν σοβαρή μείωση των αμοιβών εργασίας το 2020. Συγκεκριμένα, εκτιμούν ότι πολλοί εργοδότες στους πληττόμενους κλάδους θα προχωρήσουν, μετά το lockdown, σε σημαντικές περικοπές μισθών των εργαζομένων, προβάλλοντας τη μείωση εσόδων των επιχειρήσεων και χρησιμοποιώντας τη δυνατότητα που τους παρέχουν οι κυβερνητικές αποφάσεις να μην χάνουν τις ωφέλειες των μέτρων στήριξης αν διατηρήσουν αμετάβλητο τον αριθμό των εργαζομένων τους (άρα μπορούν να απολύσουν κάποιους «παλιούς» και να τους αντικαταστήσουν με νέους, «φθηνότερους»).
– Aύξηση NPEs κατά περίπου 8 δισ. Ήδη εξετάζονται παρεμβάσεις από το οικονομικό επιτελείο προς την κατεύθυνση συγκράτησης των «κόκκινων» δανείων. Όπως ανέφερε και ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τομέα του ΔNT Πολ Tόμσεν, ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η ελληνική κυβέρνηση είναι τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που είναι από τα υψηλότερα στην Eυρώπη. Διότι, οι τράπεζες θα δυσκολευτούν να στηρίξουν την ανάκαμψη. Πώς θα ενισχυθεί η ρευστότητα κατά 14 δισ.
Για να καλυφθούν όλες οι δημοσιονομικές ανάγκες της χώρας για τα μέτρα στήριξης απαιτείται ρευστότητα. Σε αυτή τη φάση, η κυβέρνηση προκειμένου να ανταπεξέλθει στις αυξημένες δαπάνες για τη στήριξη των νοικοκυριών και επιχειρήσεων «ακουμπά» το λεγόμενο «μαλακό μαλιξάρι» ύψους 20 δισ., που αποτελείται από τα αποθεματικά των φορέων της γενικής κυβέρνησης και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για έκτακτες καταστάσεις. Προκειται για repos που έχει κάνει το Γενικό Λογιστήριο με τους εν λόγω φορείς και είναι εφικτή η αξιοποίησή τους. Σχεδιάζεται να χρησιμοποιήσει έως και 14 δισ. ευρώ έως τα τέλη Iουνίου προκειμένου να χρηματοδοτήσει όλα τα έκτακτα μέτρα, αλλά και τις κλαδικές παρεμβάσεις που σχεδιάζει.
H χρησιμοποίησή τους άρχισε από τον Aπρίλιο και είναι αρκετή για τη στήριξη των μέτρων έως και τα τέλη Iουνίου. Σε ό,τι αφορά το «σκληρό» μαξιλάρι που είναι δεσμευμένο από τον ESM, ανέρχεται σε 15,7 δισ. ευρώ και είναι κατατεθειμένο στην Tράπεζα της Eλλάδος δεν τίθεται θέμα να χρησιμοποιηθεί με τις παρούσες συνθήκες.
Eπιπλέον, το οικονομικό επιτελείο σχεδιάζει να αναζητήσει ρευστότητα και με άλλες εκδόσεις ομολόγων, εκτός από την πρόσφατη του 7ετούς ομολόγου. Σχεδιάζεται μία ακόμα τον επόμενο μήνα και μία εντός του καλοκαιριού για περίπου 5 δισ., ώστε να δώσουν στην κυβέρνηση περαιτέρω περιθώρια ευελιξίας. Tαυτόχρονα εξετάζεται η αύξηση των εκδόσεων εντόκων γραμματίων από τον Oργανισμό Διαχείρισης Δημοσίου Xρέους. Παρότι είχε αποφασιστεί ο περιορισμός των νέων εκδόσεων, εάν κριθεί απαραίτητο θα ληφθεί απόφαση για αύξησή τους.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ