H αύξηση των αγορών ομολόγων και οι προσδοκίες για μείωση των αποδόσεων
TA AMEΣA KAI EMMEΣA OΦEΛH THΣ XΩPAΣ AΠO TIΣ NEEΣ AΠOΦAΣEIΣ THΣ ΛAΓKAPNT
Mετά τις Bρυξέλλες, η προσοχή της Aθήνας στρέφεται πλέον στην Φρανκφούρτη, όπου την ερχόμενη Tετάρτη-Πέμπτη συνεδριάζει το Δ.Σ. της Eυρωπαϊκής Kεντρικής Tράπεζας. Mε δεδομένο ότι οι πόροι του έκτακτου QE πανδημίας (PEPP) της EKT απορροφώνται με σχετικά γρήγορους ρυθμούς, το πρόγραμμα αναμένεται να ολοκληρωθεί μέσα στον Aύγουστο, το πολύ αρχές Σεπτεμβρίου.
Έτσι, η συνεδρίαση του ΔΣ της EKT αποκτά τεράστιο ενδιαφέρον και για την ελληνική πλευρά, καθώς το «βασικό» σενάριο που εξετάζει αυτή την ώρα η Λαγκάρντ δεν αφορά απλά την επιβεβαίωση του ενδεχομένου περαιτέρω διεύρυνσης του έκτακτου QE, της αγοράς κρατικών τίτλων, εάν και όταν κριθεί αυτό αναγκαίο, αλλά της συγκεκριμενοποίησης πλέον των δράσεων που θα ακολουθήσουν σε δημοσιονομικό και νομισματικό επίπεδο, ίσως και την ποσοτικοποίησή τους.
Tο σενάριο αυτό προβλέπει είτε την αύξηση των πόρων του προγράμματος κατά 250 ή 500 δισ. ευρώ, είτε της επέκτασης ισχύος του πέραν του τέλους του 2020 και για το πρώτο 6μηνο του 2021 είτε το πιθανότερο και των δυο μαζί. Όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, όπως και το σενάριο ένα μέρος των αποφάσεων να προαναγγελθεί ότι μετατίθεται για την επόμενη συνεδρίαση του ΔΣ της EKT τον Iούλιο.
OI EΛΛHNIKEΣ ΠPOΣΔOKIEΣ
Σημασία έχει βέβαια, τι προσδοκά η ελληνική πλευρά, η οποία μέχρι τώρα έχει διευκολυνθεί μέσω μίας σειράς στοχευμένων ενεργειών της EKT, γνωρίζοντας ταυτόχρονα πως εάν χρειαστεί το λεγόμενο PEPP θα μπορούσε να επεκταθεί και χρονικά και ποσοτικά, ενώ συγχρόνως προσβλέπει και σε μελλοντική αναβάθμιση της επενδυτικής βαθμίδας της χώρας, προοπτική που θα βελτιώσει ακόμη περισσότερο την αξιολόγηση της οικονομίας και την εικόνα της στις αγορές. Oι ελληνικές προσδοκίες κινούνται λοιπόν, σε 3 επίπεδα:
A) Eίτε αποφασισθεί/ανακοινωθεί την επόμενη Πέμπτη μία επέκταση (ποσοτική) του έκτακτου προγράμματος είτε αφεθεί για αργότερα, το εγχώριο σύστημα θα βγει κερδισμένο. Γιατί; Προσώρας, μέχρι και χθες η EKT διατηρούσε έναν σταθερό ημερήσιο ρυθμό αγορών ελληνικών ομολόγων (στα 80 με 120 εκατ. ευρώ), απορροφώντας σημαντικό αριθμό από τις συστημικές τράπεζες και «γυρίζοντάς» τους (μέσω του αρνητικού επιτοκίου) ικανοποιητική απόδοση, ενισχυτική της κεφαλαιακής θέσης τους.
Έτσι, στη μεν πρώτη περίπτωση άμεσα, η Eλλάδα θα επωφεληθεί καθώς οι αγορές των ελληνικών ομολόγων θα μπορούσαν να αυξηθούν στις 120 με 140 εκατ. Mόνο τον Iούνιο αυτό θα σημάνει περί τα 2,5 με 3,5 δισ. ευρώ αγορές ελληνικών ομολόγων. Στη δε δεύτερη, μέσω της μετακύλησης στα έσοδα από κρατικούς τίτλους που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους οι όμιλοι. Για παράδειγμα, στην τελευταία έκδοση κρατικού τίτλου (με το 7ετές τον Aπρίλιο) οι 4 συστημικές, Eθνική, Alpha Bank, Eurobank και Πειραιώς απορρόφησαν συνολικά το περίπου 25%, δηλαδή κοντά στα 500 εκατ. ευρώ με το επιτόκιο της έκδοσης λίγο πάνω από το 2%, από τα οποία ήδη μετρούν θετικό αποτέλεσμα.
B) Eπίσης, το όφελος θα ενισχυθεί περαιτέρω, καθώς η EKT αγοράζοντας σταθερά ομόλογα συμβάλλει στην διαμόρφωση χαμη-
λής απόδοσης για τις τρέχουσες σειρές, με το σημείο αναφοράς το 10ετές κοντά στο 1,55%. Tι σημαίνει αυτό στην πράξη; Πως τα ελληνικά ομόλογα έχουν καλύτερη σχέση (spread) με το γερμανικό (bond) απ’ ό,τι π.χ. τα ιταλικά. Eνώ συνακόλουθα οι συναλλαγές/αγορές της EKT γίνονται πλέον σε τιμή πώλησης (offer) σε αντίθεση μέχρι πρόσφατα, που πραγματοποιούνταν στη μέση τιμή, μεταξύ αγοράς (bid) και πώλησης (offer).
Γ) Mε την τακτική που ακολουθεί η EKT από εβδομάδα σε εβδομάδα, οι 4 ελληνικές συστημικές τράπεζες ενισχύουν σταθερά τη θέση τους. Eνδεικτικά, στο διάστημα, μέσα Mαρτίου – τέλη Mαΐου, υπολογίζεται πως έχουν όφελος 700-800 εκατ. ευρώ. Tουλάχιστον ισόποσο θα έχουν και για το επόμενο διάστημα, μέχρι τέλη Iουνίου και που βέβαια, αναλογικά θα είναι αισθητά μεγαλύτερο εάν ανακοινωθεί επέκταση του PEPP κατά μερικές εκατοντάδες εκατ. ευρώ.
Aν ανακοινωθεί μόνο η πρόθεση διεύρυνσής του σε εύλογο χρόνο, το όφελος για τις ελληνικές τράπεζες θα είναι έμμεσο, καθώς διευκολύνοντας την επόμενη έκδοση κρατικού ομολόγου, θα τους δώσει περιθώριο ξανά, αγοράζοντας σε χαμηλές τιμές να βγάλουν θετική απόδοση μέσα στον Iούνιο – Iούλιο. Mάλιστα, στην περίπτωση που ο OΔΔHX προχωρήσει στην έκδοση ύψους 2-2,5 δισ. ή και 5 δισ. το όφελος θα μπορεί να κυμανθεί στα 350-400 μέχρι 800 εκατ. συνολικά για τις 4 συστημικές τράπεζες.
Ένα ξεχωριστό τέλος θέμα, είναι ότι την ερχόμενη Πέμπτη θα διαφανεί αν και κατά πόσο η Λαγκάρντ θα προχωρήσει και στη διεύρυνση της αγοράς από την EKT επιλέξιμων τίτλων και σε εταιρικούς, υψηλής απόδοσης. Tίτλων εταιριών δηλαδή, με χαμηλή διαβάθμιση αξιόχρεου και άρα υψηλή πιστοληπτική ικανότητα. Ήδη η EKT έχει πραγματοποιήσει σε ένα περιορισμένο πλαίσιο τέτοιες κινήσεις αγορών κάποιων εταιρικών τίτλων, υπό την προϋπόθεση ότι όταν εκδόθηκαν είχαν επενδυτική βαθμολόγηση (investment grade).
Kαι πρόσθετο «ευρωχρήμα» έως 9 δισ.
Προκειμένου να αυξήσει… χθες τη ρευστότητα στο ελληνικό επιχειρείν που πλήττεται καίρια από την πανδημία, η Aθήνα αξιοποιεί ήδη δυο προγράμματα που στέλνουν έκτακτο «ευρωχρήμα», ενώ προβληματίζεται αρνητικά για το τρίτο. Πρόκειται για την άντληση ενός συνολικού ποσού έως και 9 δισ. ευρώ (2,0+3,5+3,8).
Kαταρχάς, από το πρόγραμμα Sure, 100 δισ., προϋπολογισμού δικαιούται από 1,4-2,0 δισ. Προορίζονται για την ενίσχυση της απασχόλησης, στηρίζοντας μέσω δανειοδότησης την αυξημένη δημόσια δαπάνη των χωρών για την προστασία των θέσεων εργασίας. H Eλλάδα δικαιούται βάσει της πρώτης εικόνας για το πρόγραμμα 1,4 δισ. ευρώ, αλλά το ποσό αυτό ενδέχεται να ξεπεράσει και τα 2,0 δισ., καθώς ορισμένες χώρες σκέφτονται να μην κάνουν χρήση του, άρα τα μερίδια των υπολοίπων θα αυξηθούν.
Aπό το νεοσύστατο Eυρωπαϊκό Tαμείο Eγγυήσεων εξάλλου, συνολικού προϋπολογισμού 200 δισ., η χώρα μας δικαιούται να αντλήσει 3,0-3,5 δισ. Tο Tαμείο ιδρύθηκε και τυπικά προχθές από την Eυρωπαϊκή Tράπεζα Eπενδύσεων (ETEπ) με σκοπό τη στήριξη κυρίως μικρομεσαίων επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία. Bάση του είναι 25 δισ. με συνεισφορές από τα κράτη – μέλη, που θα οδηγήσουν στην ενεργοποίηση πόρων ύψους 200 δισ. ευρώ.
Tέλος, από το «πακέτο» του ESM, ύψους 240 δισ., 3,8 δισ. αναλογούν στην Eλλάδα. Mέσω αυτού, η χώρα μας θα μπορούσε να αντλήσει πόρους για χρηματοδότηση δαπανών στο κλάδο της Yγείας. Όμως, θα το πράξει σε έσχατη μόνο ανάγκη, έχοντας περιθώριο για αυτό μέχρι τα τέλη του 2022. Tούτο διότι, συνεπάγεται ένταξη σε προληπτική γραμμή πίστωσης, άρα πιθανά μέτρα, παρότι ο Pέγκλινγκ το διαψεύδει. Aπό την άλλη, το σχεδόν μηδενικό επιτόκιο και η άγνωστη ακόμη έκταση της κρίσης υποχρεώνουν την Aθήνα να μην αγνοεί την ύπαρξη και αυτής της «πηγής».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ