Τι ανακοίνωσε η Τράπεζα Επενδύσεων
Η νέα έκθεση της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ) με τίτλο “Going Green – Who is investing in energy efficiency, and why it matters”, θέτει στο μικροσκόπιο τις επενδύσεις των επιχειρήσεων για μέτρα ενεργειακής απόδοσης και τον ρόλο που διαδραματίζουν διάφοροι παράγοντες στις αποφάσεις τους.
Η έκθεση βασίζεται στην ετήσια Έρευνα Επενδύσεων της ΕΤΕπ (EIBIS) που διενεργήθηκε σε 12.500 επιχειρήσεις κρατών-μελών της ΕΕ. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν συγκρίθηκαν ανά χώρα (σε ΕΕ και ΗΠΑ), κλάδο και μέγεθος των εταιρειών, με σκοπό να εντοπιστούν οι τομείς που τυχόν επιδέχονται βελτίωση.
Η έκθεση διαπίστωσε ότι λιγότερες από τις μισές εταιρείες στην ΕΕ έχουν επενδύσει σε μέτρα ενεργειακής απόδοσης. Όπου αυτό συνέβη, αφορά μόνο ένα μικρό μέρος του συνολικού επενδυτικού προϋπολογισμού των επιχειρήσεων.
Οι εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν επίσης ότι, κατά μέσον όρο, μόνο το ένα τρίτο των κτιριακών τους εγκαταστάσεων πληροί τις βέλτιστες προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης, γεγονός που καταδεικνύει ότι υπάρχουν πολλά περιθώρια για περαιτέρω εξοικονόμηση ενέργειας. Η έκθεση διαπίστωσε, ακόμη, ότι η ευαισθητοποίηση των επιχειρήσεων γύρω από τα οφέλη της ενεργειακής απόδοσης είναι ζωτικής σημασίας για την υιοθέτηση των μέτρων εξοικονόμησης ενέργειας.
“Οι επενδύσεις ενεργειακής απόδοσης είναι ζωτικής σημασίας για την πράσινη ανάκαμψη της Ευρώπης και την επίτευξη των κλιματικών μας στόχων. Προσφέρουν μια συνδυασμένη προοπτική για αύξηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων, ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας και μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Δείχνουν δε ότι η πράσινη ανάπτυξη μπορεί να συμβαδίζει με την ισχυρή ανάπτυξη”, δήλωσε ο αντιπρόεδρος της ΕΤΕπ Andrew McDowell, υπεύθυνος για θέματα ενέργειας.
Το 2019, μόνο το 40% των εταιρειών της ΕΕ έλαβαν μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Στη Σλοβακία καταγράφεται το υψηλότερο ποσοστό επιχειρήσεων που επενδύουν στην ενεργειακή απόδοση (61%). Ακολουθούν η Ισπανία, η Τσεχία, η Αυστρία, η Σλοβενία, η Πορτογαλία και η Σουηδία.
Μόνον αυτές οι επτά χώρες της ΕΕ παρουσιάζουν μεγαλύτερο ποσοστό στις επιχειρήσεις που επενδύουν στην ενεργειακή απόδοση από ό,τι οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου το 47% των επιχειρήσεων έχουν επενδύσει στην ενεργειακή απόδοση. Αντιθέτως, η Λιθουανία, η Εσθονία, η Ελλάδα, η Ρουμανία και η Γαλλία βρίσκονται στο άλλο άκρο του φάσματος.
Σε ό,τι αφορά το μερίδιό τους στις συνολικές επενδύσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης, οι ευρωπαϊκές εταιρείες δαπάνησαν μόνο το 10%, ενώ το ποσοστό για τις αμερικανικές εταιρείες ανέρχεται στο 12%.
Η γνώμη που έχουν οι εταιρείες για την ποιότητα των κτιριακών τους εγκαταστάσεων διαφέρει σημαντικά ανά χώρα και περιοχή. Οι εταιρείες που βρίσκονται στη Νότια Ευρώπη – ιδίως στην Ελλάδα, την Κύπρο και την Ισπανία – πιστεύουν ότι περισσότερο από το 50% των κτιριακών τους εγκαταστάσεων ακολουθεί υψηλές ή τις βέλτιστες προδιαγραφές ενεργειακής απόδοσης. Το ποσοστό αυτό είναι σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερο από εκείνο στις εταιρείες της Λιθουανίας, οι οποίες ανέφεραν ότι μόνο το 16% των κτιριακών τους εγκαταστάσεων έχει ενεργειακή αποδοτικότητα.
Ο ρόλος που διαδραματίζει το ενεργειακό κόστος στις επενδυτικές αποφάσεις των επιχειρήσεων διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ και των επιχειρηματικών τομέων. Το 2019, το μερίδιο των εταιρειών που ανέφεραν ότι το ενεργειακό κόστος αποτελεί σημαντικό εμπόδιο στις επενδύσεις κυμαινόταν από 6% στη Δανία έως 56% στη Λετονία.
Γεωγραφικά, το μερίδιο αυτό είναι υψηλότερο στις νότιες χώρες (Ιταλία, Ελλάδα, Ισπανία, Πορτογαλία, Κύπρος) σε σύγκριση με τις σκανδιναβικές χώρες (Δανία, Φινλανδία, Σουηδία) και είναι ευθέως ανάλογο με την ύπαρξη υψηλότερων τιμών ηλεκτρικής ενέργειας (Σχήμα 8). Οι εταιρείες που βρίσκονται στη Νότια Ευρώπη έχουν υψηλότερο ενεργειακό κόστος, παρά την πτώση των τιμών του πετρελαίου, λόγω των υψηλότερων φόρων και εισφορών που αποσκοπούν στη στήριξη της ανάπτυξης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Το 1/3 των εταιρειών που επενδύουν στην Ελλάδα, επενδύουν και στην ενεργειακή απόδοση (26% του συνόλου των επιχειρήσεων).
Οι εταιρείες στην Ελλάδα διαθέτουν σχεδόν το 1/10 των συνολικών επενδύσεών τους σε βελτιώσεις ενεργειακής απόδοσης, ποσοστό μικρότερο από τον μέσο όρο της ΕΕ και των ΗΠΑ. Το ποσοστό είναι υψηλότερο σε ενεργοβόρους τομείς, όπως οι υποδομές.
Οι εταιρείες στην Ελλάδα ανέφεραν ότι σχεδόν το 60% των κτιριακών τους εγκαταστάσεων ακολουθεί υψηλές ή βέλτιστες προδιαγραφές απόδοσης, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από αυτό των εταιρειών της ΕΕ και των ΗΠΑ (2/5 και 1/3, αντίστοιχα).