Σκληρότερη η ανάκαμψη για κάποιες ευρωπαϊκές χώρες – Ο μετασχηματισμός των οικονομιών και ο ρόλος των τραπεζών στην μετά κορωνοϊό εποχή
Αντιμέτωπη με μία εκτεταμένη κρίση βρίσκεται η Ευρώπη αλλά και ο υπόλοιπος κόσμος, όπου ο συνδυασμός των μέτρων κοινωνικής αποστασιοποίησης και των διακοπών στις εφοδιαστικές αλυσίδες επεκτείνουν ακόμα περισσότερο την ήδη δύσκολη κατάσταση, με τον Πολ Τόμσεν, αναπληρωτή διευθυντή του Ευρωπαϊκού Τμήματος του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, να κρούει καμπανάκια κινδύνου για την ευρωπαϊκή οικονομία.
Με άρθρο του στο blog του ΔΝΤ, ο Πολ Τόμσεν υπερτονίζει ότι ορισμένες χώρες θα αντιμετωπίσουν μία σκληρότερη πορεία προς την ανάκαμψη απ΄ότι άλλες, μία ανάκαμψη αρκετά άνιση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών.
«Αρκετές χώρες μπήκαν στην κρίση με εδραιωμένες δυσκαμψίες στην αγορά εργασίας, συγκρατώντας τις προοπτικές ανάπτυξης. Άλλες εξαρτώνται από τις βιομηχανίες που είναι στενά συνδεδεμένες με τις διασυνοριακές αλυσίδες εφοδιασμού, αφήνοντάς τες πολύ εκτεθειμένες και ευάλωτες. Σε αρκετές μεγάλες χώρες της ζώνης του ευρώ, η αργή ανάπτυξη συνυπάρχει με το υψηλό δημόσιο χρέος και τον περιορισμένο δημοσιονομικό χώρο, περιορίζοντας την ικανότητα αντιμετώπισης των κραδασμών. Αναπόφευκτα, απότομα αποκλίνουσες αρχικές συνθήκες είναι πιθανό να οδηγήσουν σε μια πολύ άνιση ανάκαμψη σε ολόκληρη την Ευρώπη» επισημαίνει ο αξιωματούχος του ΔΝΤ.
Αντιμέτωπες με το βάρος του κοινωνικού αντικτύπου είναι οι ευρωπαϊκές χώρες με υψηλό χρέος, οι οποίες «για δεκαετίες, αρκετές από αυτές έχουν δει το δημόσιο χρέος τους να επιβαρύνεται σε περιόδους προβλημάτων, αλλά όχι να εξαλείφεται, σε καλές εποχές».
«Η σταδιακή αύξηση του χρέους υποδεικνύει ένα αδύναμο ιστορικό αντιμετώπισης των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, είτε λόγω θεσμικής ακαμψίας, είτε λόγω ανεπαρκούς πολιτικής βούλησης» τονίζει ο κ Τόμσεν, σημειώνοντας ότι το παραπάνω γεγονός, οδηγεί σε υψηλά επίπεδα ανεργίας και μετανάστευση -κυρίως μεταξύ των νέων.
Δημοσιονομικές πολιτικές για μια μετασχηματισμένη Ευρώπη
Σύμφωνα με το άρθρο, οι πολιτικές, ειδικά οι δημοσιονομικές, πρέπει να αρχίσουν να επαναπροσδιορίζονται για μία μακρύτερη κρίση.
«Τώρα είναι η ώρα, λοιπόν, να σκεφτούμε μπροστά και να επανεκτιμήσουμε τον καλύτερο τρόπο χρήσης περιορισμένου φορολογικού χώρου χωρίς να επιβαρύνουμε αδικαιολόγητα τους μελλοντικούς φορολογούμενους. Όσο μεγαλύτερη είναι η πτώση, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ανάγκη να στοχεύσουμε προσεκτικά την υποστήριξη σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά στις χώρες με υψηλό χρέος» τονίζει ο Πολ Τόμσεν, ενώ σημειώνει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει αντιληφθούν ότι η οικονομία μετά την κρίση μπορεί να φαίνεται πολύ διαφορετική από την οικονομία του 2019.
Ο αξιωματούχος του ΔΝΤ, επισημαίνει ότι η Ευρώπη θα πρέπει να στραφεί και να αγωνιστεί για μία νέα, πιο πράσινη οικονομία, που μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά ακόμη και με παρατεταμένη κοινωνική αποστασιοποίηση. Μπορεί να χρειαστούν πολλά χρόνια για να ολοκληρωθεί, αλλά ο μετασχηματισμός πρέπει να καλλιεργηθεί από τώρα.
«Η αλλαγή είναι ήδη σε εξέλιξη, με νικητές και ηττημένους. Η ψηφιακή εποχή έχει αναδειχθεί ως βασικό προπύργιο της ανθεκτικότητας, αλλά και ως χάσμα» τονίζει.
«Τα δημόσια κεφάλαια πρέπει να χρησιμοποιηθούν για να κατευθύνουν την απαραίτητη ανακατανομή πόρων, προστατεύοντας παράλληλα τους πιο ευάλωτους. Στις αγορές εργασίας και προϊόντων, πρέπει να δοθεί έμφαση στην ευελιξία, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης των προγραμμάτων βραχυπρόθεσμης εργασίας που συνδέουν τους εργαζομένους με τους εργοδότες τους» σημειώνει το άρθρο.
«Στον εταιρικό τομέα, τα προγράμματα στήριξης πρέπει να δώσουν προτεραιότητα και κίνητρα στις υγιείς επιχειρήσεις με ισχυρό επιχειρηματικό σχεδιασμό παρά στις προβληματικές» αναφέρει ο Πολ Τόμσεν, τονίζει δε ότι τα ευρωπαϊκά προγράμματα κινούνται ήδη προς αυτή την κατεύθυνση προσφέροντας ενέσεις ρευστότητας σε επιχειρήσεις.
Ο Τόμεσεν σημειώνει ότι τα κονδύλια της ΕΕ θα πρέπει να εστιάζουν στις χώρες που επλήγησαν περισσότερο από την πανδημία ή σε εκείνες με μικρότερο δημοσιονομικό χώρο, χαμηλότερα επίπεδα εισοδήματος και μεγαλύτερη περιβαλλοντική ζημιά. Μάλιστα τονίζει ότι το πρόγραμμα «Next Generation EU» θα πρέπει να χρησιμεύσει ως καταλύτης και όχι ως υποκατάστατο των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και της συνετής δημοσιονομικής πολιτικής, σημειώνοντας ότι η διασφάλιση της βιωσιμότητας των χρεών θα πρέπει να παραμείνει σε εθνικό επίπεδο.
Χρηματοπιστωτική σταθερότητα και παροχή πιστώσεων
«Οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να συνεχίσουν να παρέχουν ουσιαστικά κίνητρα και να διασφαλίσουν ότι οι χρηματοπιστωτικές αγορές να διαθέτουν ρευστότητα» σημειώνει ο κ Τόμσεν.
Ο αξιωματούχος σημειώνει ότι βασική προτεραιότητα της επόμενης περιόδους θα πρέπει να είναι η διασφάλιση της αδιάλειπτης παροχής τραπεζικής πίστωσης στην οικονομία.
«Προς το παρόν, οι περισσότερες ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν το κεφάλαιο και τη ρευστότητα που χρειάζονται για να επεκτείνουν τις πιστώσεις. Όμως, καθώς αυτή η κρίση εξελίσσεται, θα υπάρξουν πολλές αθετήσεις υποχρεώσεων, και αυτά θα μπορούσαν να διαβρώσουν τα τραπεζικά αποθέματα ασφαλείας και την ικανότητα δανεισμού» αναφέρει.
«Όσο μεγαλύτερη είναι η πανδημία, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιστωτική διαταραχή και τόσο πιο αργή είναι η μετά την πανδημία ανάκαμψη. Είναι ζωτικής σημασίας οι εποπτικές αρχές να προετοιμάσουν τις τράπεζες για το επόμενο τεστ. Πρέπει να τηρηθούν ισχυρά πρότυπα δανεισμού» τονίζει αναφέροντας ότι «σε ορισμένες περιπτώσεις, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μπορεί να αποδειχθεί απαραίτητη».
