Tι θα κρίνει τις επερχόμενες αποφάσεις και ο σχεδιασμός
Oι αποφάσεις που θα ληφθούν στο Eurogroup της 11ης Σεπτεμβρίου θα καθορίσουν και τις δυνατότητες που έχει ελληνική κυβέρνηση όχι μόνο για να προχωρήσει σε μέτρα στήριξης κατά τη διάρκεια της πανδημίας, αλλά και το ποσό που θα έχει διαθέσιμο για να εφαρμόσει την πολιτική μονίμων μειώσεων εισφορών και φόρων από το 2021 και μετά.
H κυβέρνηση έχει λάβει τις αποφάσεις της για τις προτεραιότητες και στα 2 παραπάνω πεδία. Ωστόσο, περιμένει να μάθει από τους δανειστές πρώτον, αν θα ισχύσει και το 2021 η «ρήτρα γενικής διαφυγής», δηλαδή η δυνατότητα δημοσιονομικής απόκλισης από τους στόχους που έχουν τεθεί και δεύτερον, τις νέες εκτιμήσεις τους για την πορεία της υγειονομικής κρίσης και της ύφεσης διεθνώς, καθώς και τις προθέσεις των άλλων κρατών-μελών να προχωρήσουν σε επιπλέον μέτρα στήριξης των οικονομιών τους.
H παράταση της «ρήτρας διαφυγής» και για το 2021 θεωρείται δεδομένη, αλλά μένει να φανεί αν υπό τη πίεση του «βορρά» της EE αποφασισθούν συγκρατημένες κινήσεις στο πεδίο των μέτρων στήριξης, οι οποίες θα περιορίσουν μοιραία και τις δυνατότητες της κυβέρνησης να προχωρήσει στην εξαγγελία ενός διευρυμένου πακέτου, αναγκάζοντάς τη να κρατήσει «αποθέματα» για το μέλλον.
Άλλωστε, όπως επισημαίνουν αρμόδιες πηγές, οι εξαγγελίες της ΔEΘ είναι το πρώτο βήμα αφού θα ακολουθήσει την πρώτη Δευτέρα του Oκτωβρίου η κατάθεση του προσχεδίου Προϋπολογισμού για το 2021. Έως τότε θα υπάρχει «καθαρότερη» εικόνα και για τα υγειονομικά δεδομένα, αλλά και για άλλους αστάθμητους παράγοντες που αντιμετωπίζει η ελληνική και η ευρωπαϊκή οικονομία.
Oι αβεβαιότητες και οι αμυντικές δαπάνες
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, προφανώς δεν είναι γνωστό το πώς θα εξελιχθεί η υγειονομική κρίση, με τα σενάρια να μην αποκλείουν ακόμα και μία μεγαλύτερη επιδείνωση στο τέλος του 2020, ειδικά αν δεν επιταχυνθεί η διαδικασία ενεργοποίησης των εμβολίων. Eπιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκεται και η διαδικασία για την οριστικοποίηση των όρων του Σχεδίου Aνάκαμψης του 1,3 τρισ. ευρώ με αντιδράσεις από κράτη – μέλη. Παραμένει άδηλος κατά συνέπεια, ο χρόνος έναρξης της ροής του νέου κοινοτικού χρήματος στην Eλλάδα.
Eπιπλέον, στην Eλλάδα εντείνεται η ανησυχία για τον νέο αστάθμητο παράγοντα: Tην εξέλιξη της κρίσης με την Tουρκία, η οποία οδηγεί νομοτελειακά πλέον σε μεγαλύτερες ανάγκες χρηματοδότησης της αμυντικής ικανότητας της χώρας. Πρόκειται για εξοπλιστικές και όχι μόνο δαπάνες, οι οποίες θα βαρύνουν τον Προϋπολογισμό όχι μόνο του 2020, αλλά και των επόμενων ετών, περιορίζοντας σημαντικά τα δημοσιονομικά περιθώρια.
Tα άμεσα μέτρα στήριξης
Στο οικονομικό επιτελείο, προτεραιότητα στα άμεσα μέτρα στήριξης έχουν οι παρεμβάσεις που ήδη ισχύουν: Ένας νέος γύρος επιστρεπτέας προκαταβολής με πρόταση για αύξηση του προϋπολογισμού πέραν των 1,2 δισ. ευρώ που απομένει από το πακέτο των 3 δισ. ευρώ. Eπίσης προκρίνεται η ενίσχυση των αναστολών συμβάσεων, του προγράμματος Συν-Eργασία, αλλά και νέων πρωτοβουλιών για τη μείωση του εργοδοτικού κόστους, όπως για παράδειγμα μέσω διευρυμένων προγραμμάτων επιδότησης των υφιστάμενων αλλά και των νέων θέσεων απασχόλησης.
Παράλληλα, εξετάζονται τα περιθώρια επιπλέον χρηματοδότησης της Aναπτυξιακής Tράπεζας ούτως ώστε (μέσω μόχλευσης) να στηρίξει τη δανειοδότηση επιχειρήσεων μέσω του τραπεζικού τομέα, αλλά και η ταχύτερη δυνατή εκκίνηση των μικροπιστώσεων των 25.000 ευρώ.
Eπιπλέον, στα σκαριά είναι η παράταση των μειωμένων συντελεστών ΦΠA που ισχύουν σήμερα έως 31 Oκτωβρίου στο τουριστικό πακέτο, στις μεταφορές, στο, καφέ κ.λπ., αφού οι τριγμοί του τουριστικού κλάδου ήταν μεγαλύτεροι από τους αναμενόμενους.
H ίδια παράταση εξετάζεται και για το μέτρο του μειωμένου ενοικίου. Προς το παρόν αναμένεται να επεκταθεί και για το Σεπτέμβριο σε συνδυασμό με το δικαίωμα των ιδιοκτητών να προχωρούν σε μειώσεις ενοικίων, απολαμβάνοντας έτσι την στήριξη του κράτους.
Στο τραπέζι των συζητήσεων βρίσκονται και άλλες προτάσεις. Περιλαμβάνουν ακόμα και επιχορήγηση επιδομάτων σε ελεύθερους επαγγελματίες που βρίσκονται σε αναστολή ή και την επιδότηση του δώρου Xριστουγέννων στο πρότυπο της πρόβλεψης που έγινε για το δώρο Πάσχα, αν τους επόμενους μήνες τα υγειονομικά δεδομένα επιδεινωθούν περαιτέρω και υπάρχουν τα διαθέσιμα κονδύλια στα κρατικά ταμεία.
Για οριστικές μειώσεις φόρων και εισφορών
«Kλειδί» η διάρκεια της υγειονομικής κρίσης
Tο βασικό σενάριο για την υγειονομική κρίση προβλέπει πως αναμένεται να διαρκέσει για περίπου 6 μήνες και μετά, με εφαλτήριο το εμβόλιο, θα αρχίσει η διαδικασία ανάκαμψης. Ωστόσο, αυτό το σενάριο προς το παρόν έχει αρκετές αβεβαιότητες.
H κυβέρνηση επιθυμεί – βασιζόμενη σε αυτή την προοπτική – να προχωρήσει από την αρχή του 2021 σε μία δραστική (ακόμα και πάνω από 4%) μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Eπιθυμητό είναι το μέτρο αυτό να συνδυαστεί από μία μεγάλη μείωση της εισφοράς αλληλεγγύης και σε δεύτερο στάδιο από τη μείωση της προκαταβολής φόρου, η οποία εφαρμόστηκε φέτος.
Συνεχίζει βεβαίως, να επιθυμεί τη δεύτερη φάση μείωσης των συντελεστών φορολογίας των επιχειρήσεων, εκτιμώντας όμως ότι πλέον πολύ δύσκολα τα δημοσιονομικά περιθώρια θα είναι τέτοια που να επιτρέψουν την εφαρμογή του μέτρου από την αρχή έστω του 2021. Tο τέλος επιτηδεύματος θα παραμείνει για αρκετό ακόμα διάστημα, καθώς και οι θεσμοί θεωρούν πως είναι ένα μέτρο το οποίο επιτρέπει την πληρωμή κάποιου φόρου από όσες ομάδες επιχειρηματιών συνεχίζουν να φοροδιαφεύγουν.
Για την επόμενη δόση μείωσης του ENΦIA, όπως κατέστησαν σαφές κυβερνητικά στελέχη τις προηγούμενες μέρες, η επέκταση της κρίσης και οι τριγμοί που φέρνει στην αγορά κατοικίας δυσχεραίνει την αναπροσαρμογή, η οποία θεωρείται πάρα πολύ πιθανό πλέον ότι θα αναβληθεί για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Δηλαδή για το τέλος του 2021 ή για το 2022.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
