Ποια τα «βαρίδια» για την ελληνική οικονομία
Ύφεση χειρότερη από τις αρχικές προβλέψεις αναμένει για φέτος το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή(ΓΠΚΒ), δεδομένου ότι η συρρίκνωση του ΑΕΠ στο δεύτερο τρίμηνο ήταν οριακά μεγαλύτερη σε σύγκριση με τις προβλέψεις του Απριλίου. Δεδομένης της αβεβαιότητας, καθίσταται επιτακτική η ανάγκη παρεμβάσεων, όχι μόνο για την αντιμετώπιση της ύφεσης, αλλά και μια δραστήρια κοινωνική πολιτική, καθώς και πολιτικές για τη στήριξη της αγοράς εργασίας, ώστε να αποφευχθεί η αύξηση των μακροχρόνια ανέργων, επισήμανε ο επικεφαλής του ΓΠΚΒ, Φραγκίσκος Κουτεντάκης, κατά την παρουσίαση της έκθεσης δευτέρου τριμήνου. Δυσμενής η εικόνα και στα δημοσιονομικά, λόγω των μέτρων που έχει εφαρμόσει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, η κατάσταση κρίνεται διαχειρίσιμη, αυτό όμως δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού.
Όσον αφορά την ελληνική οικονομία, η ύφεση-ρεκόρ 15,2% που καταγράφθηκε στο δεύτερο τρίμηνο ήταν ελαφρώς μεγαλύτερη από τις προβλέψεις του ΓΠΚΒ για ύφεση 13,7%. «Οι προβλέψεις ήταν αρκετά κοντά στην πραγματικότητα, αλλά η πραγματικότητα είναι χειρότερη από τις προβλέψεις, γεγονός που αν συνδυασθεί με το πρώτο τρίμηνο, η καταρχήν ύφεση θα είναι μάλλον χειρότερη από τις αρχικές εκτιμήσεις», ανέφερε ο επικεφαλής του ΓΠΚΒ, διευκρινίζοντας ότι δεν υπάρχει νεώτερη πρόβλεψη, αλλά πρόκειται για ένδειξη με τα δεδομένα έως σήμερα, και με βάση τις επιδόσεις του δευτέρου τριμήνου.
Να σημειωθεί ότι το ΓΠΚΒ είχε προβεί σε τρία σενάρια για την πορεία της ελληνικής οικονομίας: Ένα σενάριο γρήγορης ανάκαμψης, με ετήσια ύφεση 4,4%. Στο σενάριο της μέτριας επαναφοράς –η οικονομία θα επανέλθει σε τέσσερα τρίμηνα- προβλεπόταν ύφεση 8,5%. Στο σενάριο της αργής επαναφοράς η ύφεση προβλεπόταν ακόμη βαθύτερη. Με τις ενδείξεις που έχουμε η οικονομία θα κινηθεί μεταξύ του δεύτερου και τρίτου σεναρίου, εκτίμησε ο κ. Κουτεντάκης.
Ο ίδιος ανέφερε τρεις παραμέτρους που εντείνουν την ύφεση –αποπληθωρισμό, επιδείνωση ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και, το σημαντικότερο, αύξηση της ανεργίας. Η αύξηση είναι σχετικά συγκρατημένη, θεωρούμε ωστόσο ότι αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στα ειδικά μέτρα διατήρησης θέσεων εργασίας από τις επιχειρήσεις, εξήγησε ο κ. Κουτεντάκης. Εκφράζονται ανησυχίες ότι εάν αρθούν αυτά τα μέτρα μήπως υπάρξει αύξηση της ανεργίας.
Η εικόνα στα δημοσιονομικά
Δυσοίωνη η εικόνα και στα δημοσιονομικά, λόγω των μέτρων που έχει εφαρμόσει η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της πανδημίας, περνώντας από πλεόνασμα σε έλλειμμα 7,4 δισ. ευρώ στο επτάμηνο Ιανουαρίου-Ιουλίου. Όπως επισημαίνεται ακόμη δεν είναι σαφές ποιο μέρος της επιδείνωσης μπορεί να αποδοθεί στην ύφεση.
Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη, καθώς οι δημοσιονομικοί στόχοι που αφορούν την ενισχυμένη εποπτεία έχουν ανασταλεί. Παράλληλα, τα ειδικά μέτρα της ΕΚΤ συντελούν στο να μην υπάρξει αύξηση στα επιτόκια δανεισμού.
Σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα όμως, πρέπει να σχεδιασθούν στρατηγικές.
Αναφερόμενος στο σχέδιο ανάπτυξης για την ελληνική οικονομία(έκθεση Πισσαρίδη), ο κ. Κουτεντάκης της χαρακτήρισε έκθεση ουσιαστικής ανάλυσης, με ουσιαστικές διαρθρωτικές αλλαγές. «Τέτοιου είδους ολιστικές εκθέσεις υπάρχουν κατά καιρούς, δεν έχουμε όμως δει να λαμβάνονται υπόψη. Ο κίνδυνος είναι να αφεθούν στις καλένδες οι πιο σοβαρές και δύσκολες μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνει η έκθεση», ανέφερε.
Εκκρεμείς συντάξεις του ΕΦΚΑ
Στην έκθεση του ΓΠΚΒ δεν υπάρχουν τα στοιχεία εκκρεμών συντάξεων από τον ΕΦΚΑ για το δεύτερο τρίμηνο, ούτε για τις κύριες ούτε για τις επικουρικές. Υπάρχουν στοιχεία μόνο για τις ληξιπρόθεσμες. Όπως τόνισε ο κ. Κουτεντάκης, είναι ακατανόητη η αλλαγή στάσης από τον ΕΦΚΑ. «Πρόκειται για σοβαρό θέμα, έχουμε ταλαιπωρηθεί ως χώρα από τη μη-ορθή δημοσιοποίηση στοιχείων και δεν θα πρέπει να επαναλαμβάνονται τέτοιες πρακτικές. Υπάρχει σαφής νόμος που παραβιάζεται στη συγκεκριμένη περίπτωση», επισήμανε.
Να σημειωθεί ότι με βάση τα στοιχεία του Μαρτίου 2020, υπήρχαν 160.959 εκκρεμείς αιτήσεις για συντάξεις. Οι ληξιπρόθεσμες αιτήσεις κύριων συντάξεων ανέρχονταν στις 117.876 στο τέλος Ιουνίου, από 105.850 τέλος Μαρτίου. Η εκτιμώμενη δαπάνη εκκρεμών συντάξεων ανερχόταν στα 488 εκατ. ευρώ στα τέλη Μαρτίου. Παρά τα επανειλημμένα αιτηματα του ΓΠΚΒ προς τις αρμόδιες υπηρεσίες και στην συνέχεια τον Διοικητή του ΕΦΚΑ, δεν δόθηκαν τα συγκεκριμένα στοιχεία όπως διαμορφώθηκαν στο τέλος Ιουνίου 2020, ούτε και καμία εξήγηση για αυτό.
Το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή αδυνατεί να κατανοήσει την άρνηση της διοίκησης του ΕΦΚΑ να συνεχίσει να παρέχει τα στοιχεία που παρείχε μέχρι πρότινος και συνδέονται άμεσα με την παρακολούθηση των δημοσιονομικών μεγεθών της Γενικής Κυβέρνησης. «Ουδέποτε στο παρελθόν είχαμε συναντήσει παρόμοιο πρόβλημα από τις δημόσιες υπηρεσίες και φορείς που συνεργαζόμαστε και μας παρέχουν ανελλιπώς τα στοιχεία που χρειαζόμαστε», αναφέρει το ΓΠΚΒ στην ανακοίνωσή του.