Σε σημαντική αύξηση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου 2020, οδήγησε η ισχυρή πτώση των τουριστικών εσόδων λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού, σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο της Eurobank “7 Ημέρες Οικονομία”.
Σύμφωνα με τα στοιχεία των εξωτερικών συναλλαγών της ελληνικής οικονομίας, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών διευρύνθηκε σε ετήσια βάση κατά €6,9 δισ. στο 8-μηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2020. Η εν λόγω επίδοση αντανακλά κυρίως την ισχυρή πτώση των τουριστικών εσόδων λόγω της πανδημίας του κορονοϊού COVID-19.
Αναλυτικά, οι τουριστικές εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα €2,7 δισ. σε τρέχουσες τιμές από €13,2 δισ. το αντίστοιχο διάστημα πέρυσι (-€10,5 δισ. ή -79,7%). Οι αντίστοιχες πληρωμές, ήτοι οι εισαγωγές τουριστικών υπηρεσιών, μειώθηκαν κατά -€1,2 δισ. ή -67,1% με αποτέλεσμα τη συρρίκνωση του πλεονάσματος των ταξιδιωτικών υπηρεσιών κατά -€9,3 δισ.
Στα υπόλοιπα ισοζύγια που συνθέτουν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών τα αποτελέσματα είχαν ως εξής: το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών μειώθηκε κατά -€3,1 δισ., συγκρατώντας σε έναν βαθμό τη διόγκωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών, το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών – πλην του ταξιδιωτικού ισοζυγίου – συρρικνώθηκε κατά -€1,3 δισ., το ισοζύγιο πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε κατά €0,7 δισ., ενώ το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων ήταν οριακά αμετάβλητο.Σε όρους κινητού αθροίσματος 8 μηνών –για την ετήσια μεταβολή του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στην Ελλάδα από τον Αύγουστο 2003 μέχρι τον Αύγουστο 2020- παρατηρούμε ότι η επιδείνωση στο διάστημα Ιανουαρίου-Αυγούστου 2020 είναι η υψηλότερη που έχει καταγραφεί από τότε που υπάρχουν διαθέσιμες παρατηρήσεις. Αυτό το αποτέλεσμα εξηγείται από τον μεγάλο βαθμό ευαισθησίας που παρουσιάζει ο κλάδος του τουρισμού στην τρέχουσα υγειονομική κρίση.
Επιπρόσθετα, οι συνεχείς αντικυκλικές παρεμβάσεις των ασκούντων την οικονομική πολιτική άμβλυναν σε έναν βαθμό τη μείωση των εισοδημάτων, στοιχείο που συγκράτησε την πτώση των εισαγωγών. Αναλυτικά, στο 8-μηνο Ιανουαρίου-Αυγούστου 2020 οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, εξαιρουμένων των καυσίμων και των πλοίων, μειώθηκαν κατά -30,1% YoY ή -€12,9 δισ. και των εισαγωγών κατά -10,0% ή -€3,9 δισ. Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη δημοσίευση του περιοδικού FocusEconomics (τεύχος Οκτωβρίου 2020), η εκτίμηση της αγοράς (consensus) για το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στην Ελλάδα το 2020 διαμορφώνεται στο -4,7% του ΑΕΠ από -1,5% το 2019.
Υπό το πρίσμα της ταυτότητας των εθνικών λογαριασμών που εξισώνει τον εξωτερικό δανεισμό, δηλαδή το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, με την απόκλιση ανάμεσα στις συνολικές επενδύσεις και τις αποταμιεύσεις, (το κενό χρηματοδοτείται με κεφάλαια από την αλλοδαπή), η τρέχουσα διόγκωση του εξωτερικού δανεισμού αντικατοπτρίζει περισσότερο τη συρρίκνωση της δημόσιας αποταμίευσης. Σύμφωνα με το Προσχέδιο Κρατικού Προϋπολογισμού 2021 (Οκτώβριος 2020), το Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης κατά ESA εκτιμάται σε έλλειμμα -8,6% του ΑΕΠ για το 2021 από πλεόνασμα 1,5% το 2020. Σε παλαιότερα τεύχη του δελτίου 7 Ημέρες Οικονομία αναφέραμε ότι βραχυπρόθεσμα, το σενάριο ισχυρής ανάκαμψης της ελληνικής οικονομίας ήταν πιθανό να συνδεθεί με προσωρινή διόγκωση του εξωτερικού δανεισμού καθώς οι επενδύσεις θα ενισχύονταν με γρηγορότερους ρυθμούς απ’ ότι οι αποταμιεύσεις.
Φέτος, μέσω βαθιάς ύφεσης, ο εξωτερικός δανεισμός θα διογκωθεί καθώς οι αποταμιεύσεις θα συρρικνωθούν – κυρίως λόγω της μείωσης της δημόσιας αποταμίευσης – με γρηγορότερους ρυθμούς απ’ ότι οι επενδύσεις.
