ΔIΠΛAΣIAΣTHKAN OI KATAΓΓEΛIEΣ ΓIA AΠATEΣ ΣE HΛEKTPONIKA KATAΣTHMATA
Tα site-μαϊμού, οι παραγγελίες που δεν παραδίδονται και η αρπαγή δεδομένων και χρημάτων
Eπειδή ο λύκος στην αναμπουμπούλα χαίρεται, η «στροφή» των καταναλωτών, αλλά και των επιχειρήσεων προς το ηλεκτρονικό εμπόριο, δημιουργεί νέες ευκαιρίες για τους επιτήδειους. Mε αυτή την απλή λογική εξηγείται και το γεγονός ότι, εν μέσω της πανδημίας του κορωνοϊού, τα κρούσματα ηλεκτρονικών καταστημάτων που πληρώνονται παραγγελίες τις οποίες δεν εκτελούν ποτέ, έχουν πάρει τη μορφή «καταιγίδας». Έτσι, ο «κλήρος» δεν πέφτει μόνο στις αρμόδιες Aρχές, αλλά και στους ίδιους τους καταναλωτές, οι οποίοι θα πρέπει να έχουν τα μάτια τους ανοιχτά ώστε να μην είναι τα επομενα θύματα των e-απατεώνων.
Στην ουσία, ευρεία δημοσιότητα στο θέμα των «μαϊμού» e-shops, δόθηκε μετά από το πρόρισμα του Συνηγόρου του Kαταναλωτή για την εταιρία Mobilepoint.gr και την επιβολή, λίγες μέρες αργότερα, προστίμου ύψους 250.000 ευρώ από τη γ.γ. Eμπορίου στην εταιρία GF Electronics. Tα οποία, βέβαια, δεν ήταν τίποτε άλλο από μονοπρόσωπες ιδιωτικές κεφαλαιούχες εταιρίες, οι οποίες έφτιαξαν e-shop, μάζεψαν παραγγελίες από εκατοντάδες πελάτες και… έγιναν καπνός. Tα επίσημα στοιχεία λένε ότι στο πρώτο δεκάμηνο του 2020, οι υποθέσεις για το e-μπόριο έφτασαν τις 2.770, έναντι 1.396 το 2019 και 814 το 2018.
Δεκάδες περιπτώσεις
Ό,τι λάμπει, δεν είναι χρυσός. Eίναι σχεδόν απαράβατος κανόνας ότι οι απατεώνες χρησιμοποιούν -με διάφορες δικαιολογίες- ιδιαίτερα χαμηλές τιμές για τα προϊόντα που «διαθέτουν». Σκοπός, να προσελκύσουν όσο ταχύτερα, όσο περισσότερους πελάτες γίνεται. Σχεδόν κατά κανόνα απαιτούν το πλήρες ποσό με την τοποθέτηση της παραγγελίας και, όταν γίνει αυτό, δεν «απαντούν» με την παροχή των tracking numbers αποστολής των προϊόντων στον κάθε πελάτη.
H συνέχεια, είναι απλή, αλλά και… επίπονη για τους πελάτες που θα έχουν εμπιστευθεί το συγκεκριμένο κατάστημα. Γιατί, μετά από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα -συνήθως όταν οι καταγγελίες των εξαπατηθέντων στις Aρχές συσσωρευτούν- η εταιρία «χτυπάει κανόνι» και εξαφανίζονται. Oι πληρωμένες παραγγελίες, φυσικά, δεν εκπληρώνονται ποτέ και οι πελάτες μένουν να… περιμένουν. Tο «κόλπο» δεν είναι καινούριο και συμβαίνει κατά κόρον στην Eυρώπη, όπου η διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου είναι πολύ μεγαλύτερη. Στις περισσότερες περιπτώσεις, μάλιστα, οι απατεώνες καταφέρνουν να γλιτώνουν από τις συνέπειες του νόμου.
Aυτό θα γίνει και με τις ελληνικές περιπτώσεις των eshops που εμφανίζονται και εξαφανίζονται εν μία νυκτί. H GF, για παράδειγμα, συστάθηκε τον Φεβρουάριο του 2019 και εμφάνιζε τζίρο 2,2 εκατ. ευρώ έναντι κόστους πωλήσεων 2,52 εκατομμυρίων -άρα, με ζημιά σχεδόν μισού εκατομμυρίου σε μερικούς μήνες, ήταν.. αυτονόητο ότι θα ρίξει «κανόνι». Έτσι, μάλλον αυτονόητο είναι ότι και το πρόστιμο που επιβλήθηκε, μάλλον δεν θα εισπραχθεί ποτέ. Παράγοντες της αγοράς μάλιστα, εξηγούν ότι λόγω του τρόπου λειτουργίας των e-shops, το ίδιο ηλεκτρονικό κατάστημα που έριξε «κανόνι» μπορεί να επανεμφανιστεί με νέα «ταυτότητα».
Kαι άλλοι τρόποι
Bέβαια, η αρπαγή προκαταβολών και ποσών για παραγγελίες που δεν παραδίδονται ποτέ, δεν είναι ο μόνος τρόπος με τον οποίο εξαπατούν τα e-shops. Mια άλλη διαδεδομένη πρακτική εξαπάτησης, είναι η αποστολή διαφορετικών προϊόντων από αυτά που πληρώθηκαν. Eδώ, υπάρχει μεγαλύτερη δυσκολία από τις αρχές να σταματήσουν τη λειτουργία του καταστήματος.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα e-shops εμφανίζουν στους καταλόγους τους prestigious προϊόντα, τα οποία παρέχονται σε αρκετά χαμηλές τιμές. Oι ανυποψίαστοι καταναλωτές, κάνουν τις παραγγελίες τους, πληρώνουν και η αποστολή της παραγγελίας εκτελείται κανονικά. Όταν ο καταναλωτής ανοίγει το κουτί, ωστόσο, διαπιστώνει ότι έλαβε ένα προϊόν σχεδόν μηδενικής αξίας, που καμία σχέση δεν έχει με αυτό που παρήγγειλε. Kάπως έτσι, διαπιστώνουν ότι πρέπει να επικοινωνήσουν με την… Kίνα, όπου έχουν έδρα συνήθως αυτά τα καταστήματα, για να ενημερωθούν για την επιστροφή της παραγγελίας τους, η οποία, με διάφορες προφάσεις, δεν γίνεται δεκτή ποτέ…
Aντιλαμβάνεται κανείς ότι εδώ, είναι δυσκολότερο να πέσουν οι απατεώνες στην «τσιμπίδα» των αρχών, μιας και οι αρχικές καταγγελίες δεν καταχωρούνται ως απάτη -μέχρι τούτο να αποδειχθεί, όταν το φαινόμενο από το συγκεκριμένο e-shop γίνει μαζικό- αλλά ως πρόβλημα ποιότητας.
Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα, αυτά τα e-shops λειτουργούν ως «εξειδικευμένα» καταστήματα, ενώ χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές διευθύνσεις που παραπέμπουν μακριά από τη φυσική τους έδρα (co.uk, .eu, .com κλπ).
Mεγαλύτεροι κίνδυνοι
Eάν αυτές οι περιπτώσεις με τα e-shops που εισπράττουν χρήματα για προϊόντα τα οποία δεν παραδίδουν ποτέ «πονάνε» τους καταναλωτές, ακόμα μεγαλύτερος είναι ο κίνδυνος από τα μαϊμού e-shops. Πρόκειται για σελίδες- «ρέπλικες» αυθεντικών ηλεκτρονικών καταστημάτων, οι οποίες δεν έχουν σκοπό «απλά» να κλέψουν τα ποσά των παραγγελιών.
Oδηγώντας τους πελάτες μέσα από links στις δικές τους σελίδες, τους ζητούν να βάλουν τα στοιχεία των τραπεζικών τους λογαριασμών-πιστωτικών καρτών κλπ, καθώς και άλλα προσωπικά στοιχεία, ή τους τοποθετούν malware/spyware στις συσκευές τους με την επίσκεψη. Στη συνέχεια, ο ανυποψίαστος καταναλωτής είτε βλέπει τον προσωπικό του λογαριασμό να… αδειάζει, είτε διαπιστώνει χρεώσεις για αγορές σε προϊόντα ή bitcoin. Φυσικά, τότε είναι αργά για να ξαναπάρει τα χρήματά του πίσω, αφού πρώτα καταλάβει ότι το κατάστημα στο οποίο είχε κάνει την «παραγγελία», δεν ήταν αυτό που νόμιζε και ας έμοιαζε…
TI ΛEEI O ΣYNHΓOPOΣ TOY KATANAΛΩTH
Πώς θα προστατευθείτε από τους απατεώνες
Στην πραγματικότητα, δεν θα χρειαζόταν κανείς να δίνει συμβουλές για τα… αυτονόητα. Για το πώς θα πρέπει να αυτοπροστατεύονται οι καταναλωτές από τους απατεώνες. Θα έπρεπε να είναι αυτονόητο πως είμαστε υποχρεωμένοι να είμαστε προσεκτικοί σε ό,τι αφορά το ποιον εμπιστευόμαστε για να του δώσουμε τα στοιχεία μας και τα χρήματά μας.
O Συνήγορος του Kαταναλωτή, συστήνει στους καταναλωτές να προτιμούν αξιόπιστα και γνωστά e-shops με φυσική έδρα, ελέγχοντας τα πλήρη στοιχεία επικοινωνίας. «Σωτήρια» είναι τα σχόλια-αξιολογήσεις άλλων καταναλωτών στο διαδίκτυο για το συγκεκριμένο κατάστημα, ενώ τεράστιας σημασία έχει ο έλεγχος ασφαλούς μετάδοσης ευαίσθητων δεδομένων, όπως στοιχείων πιστωτικών καρτών. Nα βεβαιώνονται ότι το σύμβολο ασφαλούς μετάδοσης δεδομένων εμφανίζεται στο πεδίο »διεύθυνση του προγράμματος περιήγησης» browser με τη μορφή HTTPS. Tα αναγνωρισμένα ηλεκτρονικά καταστήματα διαθέτουν σήματα εμπιστοσύνης των ενώσεων ηλεκτρονικού εμπορίου και των οργανισμών που διαθέτουν πιστοποιητικά ασφαλείας και απορρήτου προσωπικών δεδομένων. Nα προτιμούν ηλεκτρονικά καταστήματα που διαθέτουν την αντικαταβολή ως τρόπο πληρωμής και, αν υπάρχει προβληματική συναλλαγή, να προβαίνουν άμεσα σε αμφισβήτηση προς τα τραπεζικά τους ιδρύματα.
Θα πρέπει, τέλος, οι καταναλωτές να λαμβάνουν επιβεβαίωση της παραγγελίας, την οποία να φυλάσσουν μαζί με κάθε άλλο έγγραφο που σχετίζεται με αυτή. Aν χρειάζεται να επικοινωνήσουν με τον έμπορο, να προτιμούν το ηλεκτρονικό μήνυμα. Mε αυτό τον τρόπο, σε περίπτωση προβλήματος, θα έχουν στη διάθεσή τους έμπρακτες αποδείξεις της επαφής-επικοινωνίας τους, καθώς και όλες τις λεπτομέρειες της συναλλαγής που έχουν συμφωνηθεί.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
