Δυνατότητα ένταξης στη ρύθμιση οφειλών
Με διάταξη στο πολυνομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, η κυβέρνηση έδωσε δεύτερη ευκαιρία σε όσους αυτοαπασχολουμένους και ελεύθερους επαγγελματίες έχασαν παλαιότερες ρυθμίσεις οφειλών λόγω COVID-19.
Συγκεκριμένα, δίδεται η δυνατότητα ένταξης στη ρύθμιση οφειλών 12 ή 24 δόσεων όσων εργοδοτών, αυτοαπασχολουμένων και ελευθέρων επαγγελματιών πλήττονται λόγω κορωνοϊού και η καταβολή των εισφορών είχε ανασταλεί.
Παράλληλα, με την ίδια διάταξη υπάρχει ειδική πρόβλεψη με την οποία θα δίνεται η ευκαιρία σε όσους από τους ανωτέρω απώλεσαν ρύθμιση οφειλών από τον Ιούνιο έως τον Οκτώβριο, να επανενταχθούν χωρίς πρόσθετες γραφειοκρατικές διαδικασίες, αρκεί να καταβάλουν τη δόση Νοεμβρίου.
Οι αιτήσεις και για τις δύο περιπτώσεις οφειλετών θα μπορούν να γίνονται ηλεκτρονικά στο Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ).
Η ρύθμιση χρεών μπορεί να γίνει έως και 24 μηνιαίες δόσεις, με επιτόκιο 2,5% ή 12 δόσεις άτοκα, με ελάχιστο ποσό μηνιαίας δόσης τα 50 ευρώ. Η πρώτη δόση καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του μήνα υποβολής της αίτησης υπαγωγής. Η αίτηση για υπαγωγή στη ρύθμιση υποβάλλεται έως τις 31 Ιουλίου 2021. Ο οφειλέτης μπορεί να επιλέξει, σε οποιοδήποτε στάδιο της ρύθμισης, την εφάπαξ εξόφληση.
Εκκαθάριση των εκκρεμών συντάξεων ως το τέλος του ’21
Σε διαρκή πονοκέφαλο, για την κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας, εξελίσσεται το θέμα των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, με τις συνεχείς καθυστερήσεις και τις αναθεωρήσεις των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα απέναντι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την επίλυση του προβλήματος.
Τελικώς, ο χρονικός ορίζοντας επίλυσης του προβλήματος – δηλαδή της πλήρους εκκαθάρισης των εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης – μετατίθεται στο τέλος του 2021, αντί του πρώτου εξαμήνου όπως αρχικώς είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση.
Ωστόσο και η ημερομηνία αυτή τελεί εν αμφιβόλω, καθώς η υγειονομική κρίση και οι συνέπειές της μπορεί να ανατρέψουν τους υφιστάμενους προγραμματισμούς.
Στο μεταξύ, τα εκκρεμή αιτήματα γύρω από τη συνταξιοδότηση – στο σύνολό τους για κύριες και επικουρικές συντάξεις – φαίνεται να έχουν ξεπεράσει τις 300.000, με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας να απευθύνει συνεχώς προειδοποιήσεις στη χώρας μας και προτροπές για επιτάχυνση των διαδικασιών, καθώς οι ευρωπαϊκοί θεσμοί καταγράφουν τις οικονομικές – και όχι τις κοινωνικές – προεκτάσεις του προβλήματος και θεωρούν τις εκκρεμείς συνταξιοδοτήσεις ως «κρυφό χρέος» της χώρας.
Στην τελευταία έκθεση αξιολόγησης η Κομισιόν καταγράφει «ορισμένες βελτιώσεις στον τομέα απονομής των συντάξεων», αλλά σημειώνει ότι «το πρόβλημα παραμένει μεγάλο», ενώ αμφισβητεί τον στόχο εξάλειψης του προβλήματος το πρώτο εξάμηνο του 2021, θεωρώντας τον «εξαιρετικά φιλόδοξο».
Οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις
Ωστόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναγνωρίζει ότι η εισαγωγή της αυτοματοποιημένης ψηφιακής σύνταξης (για τις νέες αιτήσεις συνταξιοδότησης) θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος. Σημειώνεται ότι στόχος της κυβέρνησης είναι τον Μάρτιο του 2021 να εκκαθαρίζεται με τον τρόπο αυτόν το 40% των νέων αιτήσεων και στο τέλος Ιουνίου 2021 το 75%.
Το μέγεθος του προβλήματος απεικονίζεται στα στοιχεία που καταγράφουν ότι από τα συνολικά 1,2 δισ. ευρώ που εκτιμώνται ότι αγγίζουν οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του Δημοσίου, τα 497 εκατ. ευρώ αφορούν συντάξεις, ενώ άλλα 156 εκατ. ευρώ υποχρεώσεις των ασφαλιστικών ταμείων προς τρίτους.
Ενδεικτικά της εξέλιξης των υποχρεώσεων αυτών είναι τα στοιχεία σύμφωνα με τα οποία τον Δεκέμβριο του 2019 οι εκκρεμείς συντάξεις αφορούσαν 389 εκατ. ευρώ ενώ σημαντικά υψηλότερες ήταν οι υποχρεώσεις των Ταμείων, στα 338 εκατ. ευρώ. Αντιστοίχως, τα ποσά τον Απρίλιο, πρώτο κύμα πανδημίας, ήταν 446 και 341 εκατ. ευρώ.
Οι εκκρεμείς αιτήσεις μόνο για τις κύριες συντάξεις τον περασμένο Σεπτέμβριο έφθασαν τις 163.224. Αν σε αυτές προστεθούν και οι εκκρεμείς αιτήσεις επικουρικών συντάξεων που ανέρχονται σε 121.572 και οι αιτήσεις για εφάπαξ, τότε το σύνολο των εκκρεμοτήτων εκτιμάται ότι ξεπερνά τις 300.000 αιτήσεις.
Η πρώτη έκθεση του συστήματος «ΑΤΛΑΣ»
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας που περιλαμβάνονται στην πρώτη έκθεση του πληροφοριακού συστήματος «ΑΤΛΑΣ», το 2020 και με βάση τα δεδομένα του πρώτου 9μήνου του έτους, εκτιμάται ότι το πλήθος των νέων αιτήσεων – μόνο – για κύρια σύνταξη θα ανέλθει περίπου στις 160.000 συνολικά.
Οπως δείχνουν τα στοιχεία, οι εκκρεμείς αιτήσεις συνταξιοδότησης αυξάνονται από τον Ιανουάριο του 2019 έως τον Ιούλιο του 2020, και μόλις τον περασμένο Αύγουστο αρχίζει η αποκλιμάκωση.
Μάλιστα, η αύξηση στις εκκρεμότητες προκύπτει παρά το γεγονός ότι έχουν καταβληθεί προσπάθειες και έχουν αυξηθεί σημαντικά οι απονομές συντάξεων, οι οποίες έφτασαν τις 19.632 τον εφετινό Σεπτέμβριο, από 9.756 που ήταν πέρυσι τον ίδιο μήνα.
Από τα στοιχεία φαίνεται, επίσης, ότι το πλήθος των συνταξιοδοτικών αιτημάτων που ολοκληρώνονται μηνιαίως αυξήθηκε από 9.756 αιτήσεις τον Σεπτέμβριο του 2019 σε 13.506 τον Φεβρουάριο του 2020, πριν από την έναρξη της πανδημίας COVID-19. Η αύξηση αυτή υπολογίζεται γύρω στο 38,44%.
