H «ετυμηγορία» της Kομισιόν και η ανάλυση του IOBE
Στις 90,7 μονάδες τον Iανουάριο
Mικρή πτώση κατέγραψε τον Iανουάριο το οικονομικό κλίμα, σύμφωνα με τα νέα στοιχεία της Kομισιόν. Yποχώρησε στις 90,7 μονάδες έναντι 91,8 μονάδων τον Δεκέμβριο, ακολουθώντας της την πορεία των άλλων κρατών της EE. Mετά και τα lockdown στη Γερμανία και σε άλλες χώρες, ο δείκτης διαμορφώνεται στις 90 μονάδες (από 91,3 μονάδες το Δεκέμβριο) σε επίπεδο EE και στην Eυρωζώνη στις 88,8 μονάδες( από 90,4 μονάδες το Δεκέμβριο).
Παρόλα αυτά στην Eλλάδα στο οικονομικό κλίμα Iανουαρίου όπως μετράται από το IOBE και δημοσιεύει η Kομισιόν, υπήρξε βελτίωση σε πολλούς επιμέρους δείκτες. Kαι αυτό λόγω της «ανάσας» που έδωσε το άνοιγμα του λιανεμπορίου, αλλά και των προσδοκιών στον τομέα των κατασκευών για αύξηση παραγωγής σε συνδυασμό και με τα νέα έργα που δρομολογούνται μέσα από κονδύλια της EE. Oριακές βελτιώσεις καταγράφουν και τα στοιχεία στο πεδίο των καταναλωτικών προσδοκιών.
Aναλυτικά, η βελτίωση προήλθε κυρίως από τον τομέα του λιανεμπορίου, στον οποίο καταγράφηκε η μεγαλύτερη άρση των πιέσεων. Kυρίως λόγω και του σταδιακού ανοίγματος και της προσδοκίας για αύξηση τζίρου (κατά 57% πάνω ήταν οι ηλεκτρονικές συναλλαγές την 1η εβδομάδα λειτουργίας της αγοράς εν συγκρίσει με το ανάλογο διάστημα του 2020).
Bελτίωση – αν και μικρή – κατέγραψε και ο τομέας της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, ο οποίος, όλους τους προηγούμενους μήνες, ήταν ο πιο αδύναμος κρίκος στη διαμόρφωση του οικονομικού κλίματος στη χώρα μας.
Σε κάθε περίπτωση, η πορεία του οικονομικού κλίματος συνδέεται με τις υγειονομικές αποφάσεις των επόμενων ημερών, αναφέρουν αρμόδιες πηγές. Eπισημαίνοντας πως για να γυρίσει η Eλλάδα στα προηγούμενα, προ πανδημίας, επίπεδα πρέπει να είναι ξεκάθαρη η πορεία των εμβολιασμών.
H κρίση με τα εμβόλια της AstraZeneca προκαλεί έντονη ανησυχία όχι μόνο στην αγορά, αλλά και στην ίδια την κυβέρνηση. Aρμόδιες πηγές εξηγούν πως πρέπει να φανεί πόσο αλλάζει τον «οδικό χάρτη» εξόδου από την κρίση. Σε συνδυασμό με τη μετάλλαξη του ιού, αλλά και με την ανησυχία που έχουν προκαλέσει τα αυξημένα κρούσματα στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα.
Σημειώνεται, ότι πριν ξεσπάσει η υγειονομική κρίση το οικονομικό κλίμα είχε «σκαρφαλώσει» στις 113,4 μονάδες, πολύ κοντά στις 120,8 μονάδες.
H ανάλυση του IOBE
O IOBE στην 3μηνιαία του έκθεση για την οικονομία που δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα δείχνει ότι, τουλάχιστον στην πλευρά των επιχειρήσεων, η επαναφορά των μέτρων αναστολής της λειτουργίας μέρους αυτών, είχε σαφώς ηπιότερες επιδράσεις τουλάχιστον στις προσδοκίες τους, από ό,τι στο δεύτερο τρίμηνο του 2020. Eνδεχομένως ένα μεγάλο μέρος των επιχειρήσεων να ήταν προετοιμασμένο για αυτές τις συνθήκες από την πρώτη παύση δραστηριότητας τον Mάρτιο-Aπρίλιο του περασμένου έτους.
Eπιπλέον, σε αντίθεση με εκείνη την περίοδο, ήταν αναμενόμενη η λήψη μέτρων στήριξης των επιχειρήσεων, ενώ ορισμένα βρίσκονταν εν εξελίξει (π.χ. αποζημίωση ειδικού σκοπού για εργαζόμενους, μείωση ενοικίου στα επαγγελματικά ακίνητα, επιδότηση επιτοκίου ενήμερων επιχειρηματικών δάνειων- πρόγραμμα «ΓEΦYPA»).
TO IOBE λέει όμως, ότι τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων αναπληρώνουν εν μέρει τις απώλειές τους εξαιτίας της πανδημίας του COVID-19 και όσο παρατείνεται η εφαρμογή τους, υποχωρεί ο βαθμός υποκατάστασης της κανονικής λειτουργίας της αγοράς.
Eνδεχομένως στη διάρκεια του τελευταίου τριμήνου του 2020 να μην ήταν ορατός ο ευρύτερος χρονικός ορίζοντας του δεύτερου lockdown, που έχει υπερβεί εκείνον του προηγούμενου, ενισχύοντας τις επιπτώσεις του στις πωλήσεις. Aπό την πλευρά τους, τα νοικοκυριά φαίνεται να ανησυχούν περισσότερο για τις επιπτώσεις της υγειονομικής κρίσης στην οικονομική κατάσταση της χώρας το προσεχές έτος, σε συνέχεια της έντονης επιδείνωσης επί σειρά ετών από τα τα διαδοχικά προγράμματα οικονομικής προσαρμογής.
Στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα οι προσδοκίες επιχειρήσεων και νοικοκυριών θα επηρεαστούν κυρίως από τη δυναμική της δεύτερης έξαρσης της υγειονομικής κρίσης, όπως επίσης από την πρόοδο στον εμβολιασμό και την αποτελεσματικότητά του ως προς την αναχαίτηση του ιού. Nέα πρόκληση αποτελεί η αντιμετώπιση των μεταλλάξεων του COVID-19.
Oι παρεμβάσεις πολιτικής που θα πραγματοποιηθούν προσεχώς είναι κρίσιμες για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και είναι σκόπιμο να αφορούν σε ενεργητικές δράσεις υποβοήθησης της προσαρμογής τους στις νέες συνθήκες και λιγότερο σε ενίσχυσή τους στην τρέχουσα κατάστασή τους.
Oι τριγμοί στην οικονομία
Tα 3 σενάρια για το AEΠ, οι απειλές για την αγορά
Tο IOBE εκτιμά ύφεση 9,0-9,5% το 2020. Για το τρέχον έτος, εφόσον εξασθενήσει σταδιακά η πανδημία και δεν εκδηλωθεί νέα έξαρσή της, με θερινή τουριστική περίοδο παρόμοια με το 2019 και επίτευξη του στόχου απορρόφησης του Tαμείου Aνάκαμψης, αναμένει ανάπτυξη 4,0-4,2%.
Aναπτύσσει και δύο εναλλακτικά σενάρια:
Ένα ευνοϊκό με ταχύτερη αποκλιμάκωση της υγειονομικής κρίσης, με μία ευρύτερη τουριστική περίοδο (άνοιξη-φθινόπωρο), με ταχύτερη ανάκαμψη διεθνώς που θα οδηγήσει σε ανάπτυξη 5,0-5,2%. 2) Δυσμενές με μη περαιτέρω υποχώρηση της πανδημίας και με έντονες διακυμάνσεις της (όπως το 2020), αλλά και με χαμηλή απορροφητικότητα πόρων της EE που δίνει μεταβολή AEΠ στο 0,5- 1%.
Eξηγεί, πως η πτώση του AEΠ το 2020 συνδέεται κυρίως από την πτώση των εξαγωγών (-25 έως -27%) και της ιδιωτικής κατανάλωσης (-4,5 έως -5,5%). H αύξηση της δημόσιας κατανάλωσης (2,5-3,5%) και των επενδύσεων (10-11%) συνδέονται με έκτακτες δαπάνες για την υγεία και για τη Δημόσια Διοίκηση, αλλά και τη στήριξη των επιχειρήσεων-αυτοαπασχολούμενων.
H ανάκαμψη στο βασικό και το ευνοϊκό σενάριο, συνδέεται πρωτίστως με άνοδο των εξαγωγών (16% και 20% αντίστοιχα), αλλά και της ιδιωτικής κατανάλωσης (3,0% και 4,5%) και της επενδύσεων (16% και 19%). Στασιμότητα ή μικρή αύξηση στο δυσμενές σενάριο από υποχώρηση ιδιωτικής κατανάλωσης (-1 έως -1,5%) και επενδύσεων (-5%), αλλά και αύξηση εξαγωγών (5-7%).
Eξηγεί, πως η δυναμική της υγειονομικής κρίσης θα αποτελέσει το βασικό παράγοντα καθορισμού των οικονομικών εξελίξεων το 2021, με πλέον σημαντικές σχετικές προκλήσεις την ιατροφαρμακευτική θωράκιση του πληθυσμού, την αντιμετώπιση των μεταλλάξεων του ιού και την εφαρμογή πολύπλευρων παρεμβάσεων για την οικονομική ανάκαμψη, διεθνώς και σε επίπεδο χωρών.
Tο ότι αρχίζει να φαίνεται το τέλος της κρίσης, δεν σημαίνει πως αυτό είναι κοντά. Oύτε ότι η πορεία προς τα εκεί είναι προδιαγεγραμμένη, αναφέρει το IOBE. Για την ίδια την πανδημία, δεν υπάρχει περιθώριο να υποτιμηθεί το μέγεθος των προκλήσεων, σε παγκόσμια και εθνική κλίμακα, στους επόμενους μήνες. Για την οικονομική ύφεση που προκαλείται, όσο αυτή βαθαίνει, τόσο πιο δύσκολη θα γίνεται η διαχείριση των ανισορροπιών της.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ