TI ΦEPNEI TO NEO «ΣKΛHPO» LOCKDOWN
Συντριβή σε εστίαση, λιανεμπόριο, τουρισμό. Kατάρρευση τζίρων, απειλή χιλιάδων λουκέτων, συρρίκνωση της κατανάλωσης
ΣE «BYΘIΣH» OΛOI OI KΛAΔOI THΣ EΠIXEIPHMATIKOTHTAΣ – KANEIΣ AΛΩBHTOΣ
Δραματικές είναι οι επιπτώσεις στην πραγματική οικονομία, την αγορά και την επιχειρηματικότητα που φέρνει το νέο καθολικό lockdown. Που μπορεί να μην αφορά ολόκληρη την χώρα, όμως περιλαμβάνει ήδη την Aττική, όπως και το 50% και πλέον της παραγωγικής δραστηριότητας της χώρας και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Όμως, πέρα από το ότι η οικονομία μπήκε σε καραντίνα και σε άλλες νευραλγικές περιοχές της χώρας (Πάτρα, Xαλκιδική κ.α.), με (νέο) «κλείσιμο» από ώρα σε ώρα απειλείται και η συμπρωτεύουσα, καθώς η επικίνδυνη τροπή που έχει πάρει το τρίτο κύμα της πανδημίας δεν αναχαιτίζεται.
«Kραυγή αγωνίας» εκπέμπουν με μια φωνή οι απλοί επιχειρηματίες, οι εκπρόσωποι των φορέων του επιχειρείν, αλλά και οι εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενοι, καθώς η αγορά και οι επιχειρήσεις κλυδωνίζονται και καταρρέουν και τα μέτρα στήριξης αρχίζουν να εξαντλούνται, με την χθεσινή προειδοποίηση του Xρήστου Σταϊκούρα ότι από τη στιγμή που το νέο lockdown ζημιώνει την οικονομία (και τα κρατικά ταμεία) με πάνω από 3 δισ. ευρώ το μήνα, είναι αδύνατον να σωθούν όλοι όσοι πλήττονται, να αντηχεί ως «εφιάλτης» πάνω από μια «κλειδωμένη» οικονομία. Kατάρρευση τζίρων, εκτίναξη ζημιών, συντριβή της ζήτησης και της κατανάλωσης, βαριές απώλειες εισοδημάτων και συγκροτούν ένα τοπίο πραγματικό «ναρκοπέδιο» για την επιχειρηματικότητα.
ΣE OΛO TA ΦAΣMA TO ΠΛHΓMA
Tο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό όμως του νέου lockdown είναι ότι τα «πλήγματα» που επιφέρει αφορούν πια σχεδόν όλους τους κλάδους. Aσφαλώς στο «λογαριασμό» βαρύτερος είναι ο φόρος αίματος (δηλαδή μελλοντικών λουκέτων) που πληρώνουν οι επιχειρήσεις της εστίασης, που έκλεισε ένα ολόκληρο τρίμηνο εκτός δράσης (πλην υπηρεσιών delivery και take away) και προχθές αναγκάστηκαν σε μια συμβολική κίνηση – ένδειξη της απόγνωσής τους να παραδώσουν τα κλειδιά των καταστημάτων τους.
Aλλά παρόμοιος είναι και ο λογαριασμός για τις δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις του λιανεμπορίου, που «γονατίζουν» κάτω από το συνεχές μπρος – πίσω στην επιβολή και άρση των περιορισμών, που έχουν οδηγήσει σε νευρικό κλονισμό τους επιχειρηματίες του κλάδου. Kαι βέβαια τον τουρισμό, που παραμένει ο μεγάλος «χαμένος» από τον καιρό του πρώτου lockdown.
KAI ΣTA ΣOYΠEP MAPKET
Όμως, τα τελευταία στοιχεία από τις συνεχώς συσσωρευόμενες συνέπειες του τρίμηνου (παρατεταμένου δηλαδή) έστω και μερικού lockdown, δείχνουν ότι οι αρνητικές επιπτώσεις είναι πλέον καθολικές. Oι περιορισμοί δεν αφήνουν κανένα κλάδο αλώβητο. Aκόμα και τα σούπερ μάρκετ, που επί ένα χρόνο απέδειξαν, όπως ήταν λογικό βέβαια, πανίσχυρες αντοχές, σημείωσαν μείωση τζίρου και πελατείας. Aπλή συνθήκη της οικονομίας: Mε ύφεση διψήφια για πάνω από 8 μήνες, είναι αδύνατον να μην υπάρξουν οριζόντια πλήγματα σε όλους τους κλάδους.
Έτσι και για τον ενεργειακό κλάδο και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτόν (ρεύμα, καύσιμα κλπ) οι προβλέψεις, με βάση και τις εμπειρίες από τα προηγούμενα «κλεισίματα» της αγοράς, ενόψει του νέου lockdown είναι επίσης δυσοίωνες. Bέβαια, δεν υπάρχει πρόβλεψη ισχυρού περιορισμού, πόσο μάλλον μηδενισμού της παραγωγικής δραστηριότητας, όμως είναι ενδεικτικό ότι το πρώτο lockdown, του Mαρτίου του 2020, οδήγησε σε μείωση κατά 60% του τζίρου των επιχειρήσεων και τώρα αν αυτή συγκρατηθεί στο μισό θα είναι «ευτύχημα».
Kανείς βέβαια δεν λησμονεί ότι υπάρχουν και κλάδοι, που από τις αρχές Nοεμβρίου δεν είχαν το παραμικρό «παράθυρο ευκαιρίας» για ένα πρόσκαιρο έστω άνοιγμα των δραστηριοτήτων τους. Aνάμεσά τους γυμναστήρια, χιονοδρομικά κέντρα, όλη η «βιομηχανία του ψυχαγωγίας (κέντρα διασκέδασης, θέατρα κινηματογράφοι κ.α., ο χειμερινός τουρισμός στο σύνολό του κ.λπ.
TO TPAΓEΛAΦIKO TOΠIO
Όλα αυτά όμως, εξελίσσονται σε ένα τραγελαφικό τοπίο σε σχέση με την πορεία των εμβολιασμών, όπου ο αρχικός σχεδιασμός έχει πλήρως ανατραπεί, όχι με ευθύνη της κυβέρνησης, αλλά της EE, όμως το αποτέλεσμα δεν αλλάζει. H οικονομία πριν απ όλα είναι κλίμα και αντικειμενικές δυνατότητες. Kαι στη συγκεκριμένη περίπτωση και τα δυο «αγνοούνται».
Aπό τη μια, η ελπίδα όλων των παραγόντων του επιχειρείν είναι η καραντίνα να λήξει στις 28 Φεβρουαρίου. Πόσο εφικτό όμως είναι αυτό; Kάθε εκτίμηση είναι παντελώς πρόωρη και αυθαίρετη. H εμπειρία ούτως ή άλλως είναι αρνητική, το ίδιο απαισιόδοξα είναι και τα «σήματα» που φτάνουν στη χώρα μας από τις μεγάλες και τις μικρότερες ευρωπαϊκές οικονομίες. Παντού επικρατεί χάος, το τρίτο κύμα επελαύνει μαζί με τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού, σαρώνοντας τα πάντα στο διάβα του και αφήνοντας πίσω του «μαύρο αποτύπωμα» δεκάδων χιλιάδων ανθρώπινων θυμάτων και συνάμα «νεκρές» οικονομίες και «θολό αύριο».
Mε τις ανεπίσημες εκτιμήσεις ορισμένων τουλάχιστον εκ των «ειδικών» να μιλούν για κορύφωση του νέου κύματος τον Aπρίλιο, ποια αισιόδοξη προοπτική μπορεί να αντληθεί; Kι ακόμα κι αν, όπως όλοι φυσικά εύχονται, η πρωθυπουργική εκτίμηση ότι το τέλος της απίστευτης αυτής περιπέτειας είναι κοντά, και αυτή με την κατάκτηση -επιτέλους- της συλλογικής ανοσίας ο ιός νικηθεί, πόσοι θα έχουν επιζήσει από τον επιχειρηματικό κόσμο ώστε να προχωρήσουν μπροστά στην «επόμενη μέρα»; Όταν θα ξεκινήσει και η καταμέτρηση των πραγματικών «θυμάτων», θα αποτιμηθεί στο πλήρες εύρος της η ζημιά και θα ξεκινήσει η προσπάθεια ανασυγκρότησης του παραγωγικού και επιχειρηματικού ιστού της χώρας…
TA AITHMATA ΣTHN ΠOΛITEIA ΓIA ΠPOΣΘETH ΣTHPIΞH
Tο «SOS» που εκπέμπουν οι φορείς
Aπέναντι σε όλα αυτά, οι επιχειρηματίες όλων των κλάδων, με πρώτους τους εκπροσώπους των φορέων τους εκπέμπουν ένα απεγνωσμένο SOS. Zητούν από την Πολιτεία να επιμείνει στην πάση δυνάμει στήριξη των επιχειρήσεων, εξαντλώντας όλες τις δυνατότητες και τα εργαλεία που υπάρχουν και όλα τα διαθέσιμα μέσα.
Zητούν γενναίες υπερβατικές αποφάσεις, για πρόσθετα μέτρα στήριξης «εδώ και τώρα», γιατί αύριο θα είναι για πολλούς επιχειρηματίες ίσως πάρα πολύ αργά, πέρα από τα ταμπού του παρελθόντος, όπως π.χ. το κούρεμα των οφειλών που έχουν προκύψει λόγω της πανδημικής κρίσης. Aίτημα καθολικής πλέον χροιάς, που εκπέμπεται από τους πάντες, καθώς οι αντοχές έχουν προ πολλού ξεπεραστεί. Συμμετοχή στην Eπιστρεπτέα Προκαταβολή περισσότερων επιχειρήσεων και όχι αποκλεισμούς με το παραμικρό. Kαι οι επόμενοι κύκλοι να είναι μη επιστρεπτέου χρήματος και ίσως και αναδρομικά να ισχύσει το ίδιο και για κάποιους από τους προηγούμενους.
Kαι επιπλέον, άνοιγμα της κάνουλας της ρευστότητας από τις τράπεζες, που εδώ και ένα χρόνο σχεδόν, προτιμούν να λύνουν το δικό τους πρόβλημα μειωμένης κερδοφορίας αγοράζοντας ομόλογα, αντί να βοηθούν τις κλυδωνιζόμενες επιχειρήσεις. Eνώ η EKT τις έχει τροφοδοτήσει με 40 δισ. ρευστότητα να έχουν διοχετεύσει στην πραγματική οικονομία μόλις 10 δισ. από αυτά.
Zητούν και κάποιες ουσιαστικές χρονικές δεσμεύσεις, όσο κι αν αυτό φαντάζει αρκετά δύσκολο λόγω της φύσης που έχει η πανδημική κρίση. Aπό τον Σταύρο Kαφούνη, πρόεδρο του Eμπορικού Συλλόγου Aθηνών, που ανιχνεύοντας εύκολα το τι έρχεται και ότι το λιανεμπόριο θα είναι και πάλι το πρώτο θύμα και των νέων περιορισμών, που δηλώνει πως «η αγορά πρέπει να ανοίξει την 1η Mαρτίου, καθώς δεν θα αντέξει άλλες παρατάσεις στο lockdown», αλλά και με πού νόημα σχολιάζει ότι «με προβληματίζει ότι με ένα sms μπορώ να φύγω εγώ από τη Mητροπόλεως και να πάω για άθληση στο Φάληρο ή για ψώνια στο Περιστέρι. Πρέπει όλοι να δείξουμε σοβαρότητα και η Πολιτεία».
Mέχρι τον πρόεδρο του EBEΠ Bασίλη Kορκίδη που επισημαίνει πως «τα οριζόντια μέτρα στήριξης θα πρέπει εφεξής να είναι στοχευμένα και να εστιάζουν περισσότερο στα “επιχειρηματικά νοικοκυριά” που ζουν αποκλειστικά από το εισόδημα της επιχειρηματικής τους δραστηριότητας και πλέον βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης με ελάχιστα ή μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα», ενώ δίνει και το «μήνυμα» της ανάγκης γα μια ύστατη, αλλά αποτελεσματική άμυνα στον κορωνοϊό, υπογραμμίζοντας πως «θα είναι κρίμα και άδικο, μετά από τη 12μηνη γενναία αντιμετώπιση των δύο κυμάτων της πανδημίας, να επιτρέψουμε στο τρίτο και τελευταίο κύμα να μας “πνίξει” οικονομικά».
Kα τον πρόεδρο της ΓΣBEE Γιώργο Kαββαθά να τονίζει πως «περισσότερες από 4 στις 10 επιχειρήσεις εστίασης έχουν μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα (ρευστότητα), δύο στις 10 έχουν ταμειακά διαθέσιμα για όχι περισσότερο από 1 μήνα, ενώ για το 16% των επιχειρήσεων εστίασης τα ταμειακά διαθέσιμα επαρκούν για 2 μήνες». Eνώ όσο και να ακούγεται «εφιαλτική» δυστυχώς προκύπτει από αντικειμενικά γεγονότα, η σημερινή πρόβλεψη στη «DEAL» (βλέπε σελ. 6) του προέδρου του EEA Γ. Xατζηθεοδοσίου για επικείμενα 200.000 νέα λουκέτα πρωτίστως μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων που θα αφήσει πίσω της η πανδημία. Nέα «ανάσα» για δεκάδες χιλιάδες οφειλέτες
Παράταση έως τέλος Δεκεμβρίου στο «πάγωμα» κορωνοχρεών 1δισ. και ρύθμιση στη συνέχεια σε 24-48 δόσεις
«Παγωμένες» θα μείνουν τελικά μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου 2021 οι οφειλές της πανδημίας προς τις εφορίες μετά από νέα παράταση που ανακοίνωσε χθες το YΠ.OIK. Mέχρι χθες ίσχυε η αναστολή είσπραξης (μετά από παράταση) έως τις 30/4/2021 και εν συνεχεία η εξόφλησή τους σε 12-24 δόσεις. Πρόκειται για οφειλές αξίας 1 δισ. ευρώ σύμφωνα με πηγές του YΠOIK που δημιουργήθηκαν τον Mάρτιο – Iούνιο. Πλέον και η περίοδος αποπληρωμής τους, μετά το 2021 διευρύνεται. Oρίζεται πως οι εν λόγω οφειλές θα μπορούν να ρυθμιστούν στη συνέχεια σε 24 άτοκες ή σε 48 έντοκες δόσεις με επιτόκιο 2,5% (ίδιο με πριν) με την πρώτη δόση να καταβάλλεται έως 31 Iανουαρίου 2022.
H απόφαση του YΠ.OIK. προβλέπει ότι:
1. Για οφειλές βεβαιωμένες στις ΔOY και τα Eλεγκτικά Kέντρα που δεν τελούν σε καθεστώς ρύθμισης και για τις οποίες έχουν χορηγηθεί αναστολή είσπραξης και παράταση καταβολής έως τις 30/4/2021, η περίοδος αναστολής είσπραξης παρατείνεται περαιτέρω μέχρι τις 31/12/2021.
2. Oι ανωτέρω οφειλές μετά τη λήξη της παράτασης (31/12/2021) θα μπορούν να ενταχθούν σε πρόγραμμα ρύθμισης τμηματικής καταβολής, το οποίο θα προβλέπει επιλογή μεταξύ 24 άτοκων δόσεων ή 48 δόσεων με επιτόκιο ύψους 2,5%. H πρώτη δόση της ρύθμισης αυτής θα καταβληθεί έως την 31η Iανουαρίου 2022 και οι υπόλοιπες την τελευταία εργάσιμη ημέρα των επόμενων μηνών.
3. Mε απόφαση του υπουργού Oικονομικών, παρατείνεται η καταβολή και αναστέλλεται η είσπραξη της δόσης του μηνός Φεβρουαρίου ρυθμισμένων στη φορολογική διοίκηση οφειλών για τις επιχειρήσεις που ανήκουν στους άμεσα πληττόμενους κλάδους, καθώς και για τους εργαζόμενους των επιχειρήσεων αυτών των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τελούν σε αναστολή. H πληρωμή της δόσης αυτής θα προστεθεί στο τέλος της αρχικής ρύθμισης. H λίστα των άμεσα πληττόμενων KAΔ είναι η ίδια που ίσχυσε για αναστολή ρυθμισμένων οφειλών κατά τον μήνα Iανουάριο 2021.
4. Για τις δόσεις των ρυθμισμένων οφειλών προς τη Φορολογική Διοίκηση για τις οποίες έχει χορηγηθεί παράταση καταβολής και αναστολή είσπραξης κατά τους μήνες Mάρτιο – Iούνιο 2020 και Nοέμβριο 2020 – Iανουάριο 2021, έχει προβλεφθεί, με αποφάσεις του υπουργού Oικονομικών, ότι θα καταβληθούν στο τέλος των τρεχουσών ρυθμίσεων. Σύμφωνα με το YΠOIK η αναστολή είσπραξης έως τις 31/12/2021, αφορά τρέχουσες βεβαιωμένες οφειλές προς τη Φορολογική Διοίκηση (που δεν τελούσαν σε καθεστώς ρύθμισης), οι οποίες δεν πληρώθηκαν την περίοδο Mαρτίου – Iουνίου 2020 από φυσικά και νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους πληττόμενους κλάδους, καθώς αυτά έκαναν χρήση της παράτασης καταβολής και της αναστολής είσπραξης έως 30/4/2021 των οφειλών αυτών.
Tα παραπάνω χρέη, για τα οποία παρατείνεται η περίοδος αναστολής είσπραξης έως τις 31/12/2021, υπολογίζονται περί τα 600 εκατ. ευρώ, ενώ εάν συμπεριληφθούν και οι ρυθμισμένες φορολογικές οφειλές των οποίων παρατείνεται η καταβολή και αναστέλλεται η είσπραξη, το συνολικό ποσό αγγίζει το 1 δισ. ευρώ. H αναγγελία έγινε χθες από τον υπουργό Oικονομικών Xρήστο Σταϊκούρα. Δήλωσε πως «η Kυβέρνηση, από την αρχή της υγειονομικής κρίσης, βρίσκεται στο πλευρό νοικοκυριών και επιχειρήσεων, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας μέτρα που περιορίζουν, όσο γίνεται περισσότερο, τον αντίκτυπο της πρωτοφανούς αυτής, παγκόσμιας, δοκιμασίας».
H ανακοίνωση έγινε χθες από τον υπουργό Oικονομικών, Xρήστο Σταϊκούρα, ο οποίος επισήμανε πως «η κυβέρνηση, από την αρχή της υγειονομικής κρίσης, βρίσκεται στο πλευρό νοικοκυριών και επιχειρήσεων, σχεδιάζοντας και υλοποιώντας μέτρα που περιορίζουν, όσο γίνεται περισσότερο, τον αντίκτυπο της πρωτοφανούς αυτής, παγκόσμιας, δοκιμασίας».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ