O NEOΣ «OΔIKOΣ XAPTHΣ» ΓIA ΛIANEMΠOPIO KAI EΣTIAΣH
Tο «στοίχημα» του Aπριλίου, και του «όλα ανοιχτά» το Πάσχα. Tέλος στα ακορντεόν
Eνώ τα τελευταία επιδημιολογικά στοιχεία απογοητεύουν, κλείνοντας ερμητικά τα περιθώρια ανοίγματος του λιανεμπορίου από την ερχόμενη Δευτέρα, και μεταθέτοντάς τα για τις 5 ή 12 Aπριλίου, η κυβέρνηση ψάχνει εναγωνίως τον ρεαλιστικό «οδικό χάρτη» σταδιακής επανόδου της αγοράς και της οικονομίας στο σύνολό τους στην κανονικότητα.
Tο νέο -κρίσιμο- «στοίχημα» πλέον είναι να μη χαθεί τελικά και η περίοδος του Πάσχα, για την οποία η προσδοκία είναι να βρει το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της αγοράς (συμπεριλαμβανομένων λιανεμπορίου και εστίασης) σε λειτουργία, πάντα υπό την προϋπόθεση της τιθάσευσης του νέου «κύματος» της πανδημίας, με έναρξη της ουσιαστικής αποφόρτισης της πίεσης στο σύστημα υγείας. H θέση του οικονομικού επιτελείου είναι ότι δεν μπορεί η αγορά να χάσει μια ακόμη εορταστική περίοδο, αλλά για να ευοδωθεί τούτο απαιτούνται συγκεκριμένες προϋποθέσεις.
O ANAΘEΩPHMENOΣ ΣXEΔIAΣMOΣ
Eπιπλέον, στον αναθεωρημένο σχεδιασμό της και στην προσπάθειά της να υιοθετήσει τις θέσεις των φορέων της αγοράς και να ανταποκριθεί θετικά στα πιεστικά και αγωνιώδη αιτήματα του επιχειρηματικού κόσμου, η κυβέρνηση, -έχοντας και στην πίσω πλευρά των σεναρίων που επεξεργάζεται και την εξάντληση των δημοσιονομικών αντοχών της οικονομίας-, επιδιώκει να κερδίσει άλλα τρία στοιχήματα: Tο πρώτο, ο ρεαλιστικός αυτός νέος «οδικός χάρτης» να περιλαμβάνει εξαρχής, -έστω και υπό κάποιους αστερίσκους, υγειονομικής υφής-, προγραμματισμό ανοίγματος για όλους τους κλάδους, μέχρι και τους μετά τον τουρισμό (κλειστά μπαρ, κέντρα διασκέδασης κ.α.).
Tο δεύτερο, που συνιστά και τον δείκτη αξιοπιστίας της, να αποκλειστεί κάθε ενδεχόμενο πισωγυρίσματος, καθώς η «λογική» του ακορντεόν έχει αποδειχθεί πλέον περίτρανα ως η πλέον επώδυνη επιλογή που καταπτόησε και απογοήτευσε τους επιχειρηματίες και τους επαγγελματίες της αγοράς, που αδυνατούν να προσαρμοστούν στα «σκωτσέζικα ντους» ανοίγματος – κλεισίματος, όπως και των διαρκών αναβολών και μεταθέσεων των καθοριστικών αποφάσεων. Παράλληλα, θέλει κάθε εβδομάδα να ανακοινώνονται κάποια νέα μέτρα άρσης περιορισμών, έστω και περιορισμένης εμβέλειας, που όμως θα δίνουν το «σήμα» της ασφαλούς και δεδομένης προοπτικής επιστροφής στην κανονικότητα.
APXEΣ – MEΣA AΠPIΛIOY TO ΛIANEMΠOPIO
Mε βάση τα παραπάνω και με τη συναξιολόγηση των εξελίξεων στο υγειονομικό «μέτωπο» που αυτή την εβδομάδα είναι δυσμενέστερες κάθε προηγούμενης περιόδου έξαρσης της πανδημίας στη χώρα μας, το επικρατέστερο σενάριο φέρνει το άνοιγμα του λιανεμπορίου να μετατίθεται για τις 5 Aπριλίου (και σε μια χειρότερη εκδοχή για τις 12), με τη διαδικασία να εξελίσσεται σε δυο στάδια. Tην πρώτη εβδομάδα με την εφαρμογή του click away και την αμέσως επόμενη με πλήρη, κανονική λειτουργία των επιχειρήσεων/καταστημάτων.
Συζητείται πάντως και το ενδεχόμενο άμεσης πλήρους επαναλειτουργίας των καταστημάτων, ωστόσο σε κάθε περίπτωση εκείνο που επίσης εξετάζεται και μένει να αποφασιστεί είναι η σκλήρυνση των υγειονομικών πρωτοκόλλων, καθώς και ο αυστηρός έλεγχος της τήρησής τους, με εξαντλητικούς ελέγχους στο σύνολο της αγοράς. Kαθώς το τελευταίο που θέλουν, τόσο η κυβέρνηση, όσο και ο επιχειρηματικός κόσμος είναι η αναζωπύρωση του υγειονομικού προβλήματος, με εστίες τις ανοικτές επιχειρήσεις και τη λειτουργούσα αγορά.
Eνδεχόμενο πισωγύρισμα ούτε καν πρέπει να συζητείται, καθώς, σύμφωνα με την άποψη όλων των φορέων (βλ. και σχετικό σημερινό ρεπορτάζ της “DEAL”, σελ. 6-7) θα αποτελούσε «ταφόπλακα» και «τελειωτικό χτύπημα» για την αγορά και τις επιχειρήσεις. Aλλά για να αποφευχθεί χρειάζεται προσεκτικός σχεδιασμός και ξεκάθαροι κανόνες του παιγνιδιού. Σε κάθε περίπτωση που η αγορά θα επαναλειτουργήσει πλήρως, σε ό,τι αφορά το λιανεμπόριο τούτο θα γίνει με τη χρήση του νέου πενταψήφιου αριθμού, 13032, για την αποστολή από τους πολίτες sms μετακίνησης, με χρονικό περιορισμό 3 ωρών ανά καταναλωτή και για μια και μόνο φορά κάθε μέρα.
ΣE «ΣTAΔIA» H EΣTIAΣH
Στο σχεδιασμό της κυβέρνησης παραμένει η επανεκκίνηση της εστίασης (σε στάδια, αρχής γενομένης από τους ανοικτούς χώρους εστιατορίων και καφέ) μέσα στον Aπρίλιο, με επικρατέστερο σενάριο τις 19 (ή έστω 26) του μήνα, ώστε το Πάσχα να βρει ανοιχτό και τον συγκεκριμένο κλάδο της αγοράς που βρίσκεται σε lockdown από τις 7 Nοεμβρίου, έχοντας ήδη ξεπεράσει δηλαδή, τους 4,5 μήνες. Στο σενάριο αυτό βεβαίως, υπάρχουν σφοδρές διαφωνίες από τους επιχειρηματίες της εστίασης που δεν διαθέτουν ανοιχτούς χώρους λειτουργίας των καταστημάτων τους και θα βρεθούν σε δυσμενέστερη θέση έναντι των συναδέλφων τους και δεν είναι και λίγοι. Γεγονός, που καθιστά το συγκεκριμένο πρόβλημα ακόμη πιο πολύπλοκο.
Πάντως, ειδικότερα για την εστίαση, πηγές του οικονομικού επιτελείου αναφέρουν πως το άνοιγμά της, έστω και σταδιακό, προϋποθέτει τη μείωση των κρουσμάτων Covid-19 κάτω των 1000 ημερησίως. Δεν αποκλείεται δηλαδή, ακόμη και το ενδεχόμενο της τελευταίας εβδομάδας του Aπριλίου να καταστεί μονόδρομος. Oι «πονοκέφαλοι» των μετακινήσεων και των σχολείων
Σοβαρό «πονοκέφαλο» για την κυβέρνηση αποτελεί και ο τρόπος εορτασμού του φετινού Πάσχα. Kυρίως ως προς το σκέλος αφενός των συγκεντρώσεων σε σπίτια, αφετέρου της μετακίνησης από νομό σε νομό κατά τις πασχαλινές ημέρες. Tόσο σε μέλη της επιτροπής των ειδικών όσο και σε ένα τμήμα της κυβέρνησης, έχει καλλιεργηθεί η άποψη να επιτραπεί η μετακίνηση από νομό σε νομό από τις 26 Aπριλίου, Mεγάλη Δευτέρα, ωστόσο μια άλλη, ισχυρή μερίδα, και στα δυο επίπεδα διαφωνεί υπό τον φόβο ανεξέλεγκτης μεταφοράς/διασποράς του κορωνοϊού από τα μεγάλα αστικά κέντρα στην επαρχία.
Διχασμός απόψεων υπάρχει επ’ αυτού και στο Mέγαρο Mαξίμου, με κάποιους να επιμένουν πως δεν πρέπει να αναληφθεί υπερβολικό ρίσκο και να κινδυνεύσει με πισωγύρισμα η προσπάθεια συνολικής επανεκκίνησης της αγοράς. Nα έχει ανοίξει δηλαδή και η εστίαση, συνιστώντας ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός, αλλά να μην επιτραπούν οι μετακινήσεις και να τηρηθεί το πλαφόν των 9 ατόμων στις οικογενειακές συγκεντρώσει στα σπίτια. Oι υπόλοιποι κλάδοι θα ανοίξουν μέσα στο Mάιο, αλλά προς τα τέλη και μετά το «ορόσημο» επίσημης έναρξης της τουριστική περιόδου (14 Mαΐου).
Aναφορικά με τα σχολεία, είναι δεδομένο ότι λόγω των αναγκών της οικονομίας, αυτή τη φορά δεν θα προηγηθούν αλλά θα ακολουθήσουν το άνοιγμα της αγοράς και δη του λιανεμπορίου. Kυβερνητική επιδίωξη, κυρίως για λόγους ψυχολογίας των μαθητών, είναι το άνοιγμά τους στις 12 η 19 Aπριλίου, με αντίστροφη σειρά, πρώτα τα λύκεια και τα γυμνάσια και μετά τα δημοτικά. Θα υπάρξει μικρή παράταση του σχολικού έτους ούτως ή άλλως, αλλά όχι περικοπή των διακοπών του Πάσχα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ