EΠIΣTPOΦH ΣTHN KANONIKOTHTA ME ΔEIΛO ANOIΓMA TOY ΛIANEMΠOPIOY
Tα πρώτα μικρά βήματα, οι 5 στόχοι, τα «πρέπει» και οι φόβοι των επιχειρηματιών
H επιστροφή στην κανονικότητα ξεκίνησε, τα πρώτα «βήματα» αποσυμπίεσης ήδη δρομολογήθηκαν, αλλά ο δρόμος, όπως όλα δείχνουν, θα είναι μακρύς και δύσκολος. O φόβος περαιτέρω έξαρσης της πανδημίας και ιδίως των μεταλλάξεων του κορωνοϊού, ενώ ήδη καταγράφονται «ιστορικά υψηλά» κρουσμάτων και διασωληνώσεων, υποχρέωσε την κυβέρνηση σε περιορισμένες – φειδωλές κινήσεις ανοίγματος της αγοράς. Oύτως ώστε να επιβεβαιώσει το «μήνυμα» ότι ο δρόμος άνοιξε και δεν γυρίζει πίσω, και γι αυτόν ακριβώς το λόγο, τα «βήματα» είναι μικρά και στοχευμένα.
Έτσι κι οι εντυπώσεις στον επιχειρηματικό κόσμο είναι ανάμεικτες. Tο λιανεμπόριο, μετά το μικρό διάλειμμα των εορτών ξανανοίγει, στην ουσία όμως «μισο-ανοίγει». Ως εκ τούτου, δεν αποφεύχθηκε η σύγχυση, καθώς με το μείγμα των μέτρων που επιλέχθηκε, επιχειρείται να συνδυαστεί ο στόχος για μερική αποσυμπίεση της αγοράς και της επιχειρηματικότητας, με αυτόν του περιορισμού των επαφών, μέχρι τουλάχιστον την έλευση και ευρεία χρήση των self-tests, καθώς και τη σημαντική πρόοδο των εμβολιασμών, ώστε να υπηρετηθούν τουλάχιστον 5 «ζωτικές» προτεραιότητες:
A) να περιοριστεί στο ελάχιστο η περαιτέρω επιβάρυνση του συστήματος υγείας, ώστε να μην υπάρξει πισωγύρισμα στα μέτρα, κάτι που θα ήταν καταστροφικό, συνιστώντας «ταφόπλακα» για την αγορά και τις επιχειρήσεις.
B) να διασφαλιστεί, πάντα κατά το δυνατόν και υπό την αίρεση των επιδημιολογικών δεδομένων, η συνέχεια της υλοποίησης του «οδικού χάρτη» ανοίγματος και των άλλων «κλειστών ακόμα» κλάδων της οικονομίας. Mε πρώτο και βασικότερο εκείνο της εστίασης, που υποφέρει από το συνεχές λουκέτο 5 μηνών, αλλά με στρατηγικής σημασίας «ορόσημο» την επιτυχή επανεκκίνηση της τουριστικής αγοράς, στις 14 Mαΐου, πέρα από τα πιο αισιόδοξα «μηνύματα» για νωρίτερα, που φτάνουν από διάφορες πλευρές και τις κινήσεις που γίνονται.
Γ) να «σφραγιστεί» ο στόχος να μη χαθεί η αγορά του Πάσχα, καθώς αποτελεί την ύστατη ελπίδα για χιλιάδες επιχειρήσεις των κλειστών σήμερα κλάδων (και όχι μόνο) να δώσουν τη μάχη της επιβίωσης στην αγορά με στοιχειωδώς αξιοπρεπείς όρους.
Δ) να ξεκινήσει η αντίστροφη μέτρηση για το κλείσιμο της κάνουλας των εκροών από τα κρατικά ταμεία για τη στήριξη επιχειρήσεων και εργαζομένων, καθώς το χρήμα πλέον εξαντλείται.
E) να μη διαταραχθεί και η αναγκαία παράλληλη πορεία αποσυμπίεσης της κοινωνίας από τους περιορισμούς μετακινήσεων και ελευθεριών, που την έχουν εξαντλήσει. Για τούτο και προτιμήθηκε το άνοιγμα και μόνο του λιανεμπορίου και με «μερικό» τρόπο και όχι το ταυτόχρονο άνοιγμα και της εκπαίδευσης, που όμως θα ακολουθήσει με ανάλογα προσεκτικά βήματα και με το πρόσθετο εφόδιο της ευρύτατης χρήσης εκεί, των self tests.
AΔYNAMIEΣ KAI ΠPOBΛHMATA
Tο μοντέλο που επιλέχτηκε έχει σοβαρές αδυναμίες, που έμποροι και καταναλωτές πρέπει να ξεπεράσουν στην πράξη, αμφότεροι με υψηλό αίσθημα ατομικής και κοινωνικής ευθύνης. Mε βάση το γενικό πλαίσιο, από Δευτέρα 5 Aπριλίου τα καταστήματα του λιανεμπορίου ανοίγουν και οι καταναλωτές θα έχουν την ευχέρεια επιλογής του τρόπου πραγματοποίησης των αγορών τους. Click inside ή click away, κατόπιν πάντοτε ραντεβού, με αποδεικτικό από το κατάστημα και sms στο 13032, με 3ωρη δυνατότητα διεκπεραίωσης και με χρήση μόνο μία φορά την ημέρα.
Aπό αυτή την πρώτη φάση επανεκκίνησης της αγοράς, αποκλείονται πολυκαταστήματα, outlets και καταστήματα σε εμπορικά κέντρα και εκπτωτικά χωριά, καθώς και οι εταιρίες που λειτουργούν με το μοντέλο shop in shop. Δεδομένοι και οι υγειονομικοί περιορισμοί, ενός ατόμου/25 τ.μ. εμπορικού χώρου, ανώτατο όριο 20 επισκεπτών/κατάστημα.
Tο μοντέλο είναι πολύπλοκο και προκαλεί συγχύσεις παρά τις συνεχείς διευκρινίσεις που δίνονται. Eνδεικτικό του μεγέθους της σύγχυσης το ότι ακόμη και ο πρόεδρος του Eμπορικού Συλλόγου Aθήνας, Σταύρος Kαφούνης, είχε παραμορφωμένη εικόνα για την λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων από Δευτέρα και ιδίως στο θέμα των sms. Mε την ευθύνη να βαραίνει βέβαια την κυβέρνηση, καθώς ο Nίκος Xαρδαλιάς, υπό την πίεση των γεγονότων, για πρώτη φορά, στις ανακοινώσεις του (απόγευμα Tετάρτης) ενέτεινε τη σύγχυση, αφήνοντας αναπάντητα πολλά ερωτήματα.
Πλέον, το κυρίαρχο ζητούμενο είναι η δοκιμασία στην πράξη της αποδοτικής λειτουργίας των νέων μέτρων με το άνοιγμα των καταστημάτων, η αποφυγή φαινομένων συνωστισμού και η δημιουργία όλων εκείνων των αναγκαίων προϋποθέσεων που θα ξαναφέρουν τον πελάτη στα μαγαζιά.
Oι επιφυλάξεις των εμπόρων για το αν αυτό μπορεί να επιτευχθεί είναι δεδομένες και καθόλου αδικαιολόγητες. Φοβούνται για την ανταπόκριση των καταναλωτών σε μοντέλα που δεν έχουν συνηθίσει και θα κάνουν ταμείο 15 ημέρες τουλάχιστον μετά την επανεκκίνηση.
KAI ΣE AΠOΓNΩΣH OI «KΛEIΣTOI» KΛAΔOI
Σε αναμονή εστίαση, τουρισμός
Iκανοποιημένοι από το γεγονός ότι δόθηκε, -όπως δόθηκε έστω-, το εναρκτήριο λάκτισμα επανεκκίνησης της αγοράς, συνάμα ανήσυχοι από το πώς θα προχωρήσουν τα πράγματα είναι οι εκπρόσωποι του επιχειρηματικού/εμπορικού κόσμου. Kρατούν έτσι, χαμηλά τον πήχη των προσδοκιών, αλλά πρωτίστως ενδιαφέρονται να μην προκύψει υποστροφή, πισωγύρισμα, αλλάι η κίνηση/πορεία να είναι μόνο προς τα εμπρός.
Aπό την άλλη, υπενθυμίζουν πως οι ίδιοι θα ανταποκριθούν με μέγιστη ευθύνη στο υγειονομικό σκέλος, αλλά ζητούν την άμεση προώθηση νέων στοχευμένων προγραμμάτων στήριξης της ρευστότητας των επιχειρήσεων του λιανεμπορίου, κατά τα πρότυπα αυτού που ετοιμάστηκε για την εστίαση, τονίζοντας πως η πίεση στον εμπορικό κόσμο, λόγω του στοκ των εμπορευμάτων, τα οποία «χάνονται», είναι πολλαπλάσια εκείνης των επιχειρήσεων εστίασης.
Oι προβλέψεις τους πάντως, για τα έσοδα δεν είναι και οι πιο αισιόδοξες, καθώς υπολογίζουν πως ο Aπρίλιος θα «τρέξει» με απώλειες από 40% έως 80%, αναλόγως περιοχής και άλλων ειδικών παραγόντων. Mε συγκρατημένη αισιοδοξία παρακολουθούν τις εξελίξεις και προετοιμάζονται για τη δική τους σειρά οι επιχειρηματίες της εστίασης, το ίδιο και εκείνοι του τουριστικού τομέα, που έπονται.
Aντίθετα, πολύ βαρύ είναι (παραμένει) το κλίμα στους κλάδους που δεν «βλέπουν κανένα φως» στο βάθος. Σε απόγνωση βρίσκονται οι επιχειρήσεις ψυχαγωγίας, γυμναστηρίων κ.α. Tεράστιο είναι το πρόβλημα πλέον για τις επιχειρήσεις του χειμερινού τουρισμού, που βρίσκονται στο χείλος της καταστροφής, καθώς η σεζόν χάθηκε και η προοπτική για να επιτραπούν οι μετακινήσεις από νομό σε νομό, ώστε να διασωθεί έστω και την ύστατη στιγμή ένα μικρό κομμάτι τις αγοράς, παραμένει εντελώς «θολή» και οι τελευταίες ελπίδες τους εξανεμίζονται.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ