Ύψους 17,5 δισ. ευρώ
Εγκρίθηκε και επισήμως σήμερα Τρίτη από το Ευρωκοινοβούλιο το ευρωπαϊκό ταμείο «πράσινης» μετάβασης της ΕΕ, που στόχο έχει την στήριξη των χωρών κατά τη διαδικασία κατάργησης των ενεργειακών μονάδων ορυκτών καυσίμων, στο πλαίσιο του νέου αναπτυξιακού μοντέλου που προωθεί η ΕΕ για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.
Το Just Transition Fund (JTF) ύψους 17,5 δισ. ευρώ (21,37 δισ. δολαρίων) χρηματοδοτείται από τον προϋπολογισμό της ΕΕ και από το Ταμείο Ανάκαμψης.
Στόχος του ταμείου είναι να στηρίξει τις κοινότητες που πλήττονται περισσότερο από τα σχέδια για κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων, καθώς και των μονάδων τύρφης και σχιστόλιθου ή άλλων βιομηχανιών υψηλής έντασης εκπομπών ρύπων, και την αντικατάστασή τους με μονάδες χαμηλών εκπομπών ρύπων. Η εν λόγω διαδικασία μετάβασης θεωρείται “κλειδί” για την επίτευξη του στόχου της ΕΕ να εξαλείψει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου έως το 2050.
Το Ιούνιο η τελική έγκριση από τους «27»
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν το ταμείο με 615 ψήφους υπέρ, 35 κατά και 46 αποχές. Πλέον απαιτείται η τελική έγκριση του ταμείου από τις 27 χώρες μέλη της ΕΕ, κάτι που αναμένεται να γίνει τον Ιούνιο.
«Το JTF είναι ένα βασικό εργαλείο για να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση προς την ουδέτερη κλιματικά οικονομία θα πραγματοποιηθεί με δίκαιο τρόπο, χωρίς να αφήσει κανέναν πίσω», δήλωσε ο Έλληνας ευρωβουλευτής Μανώλης Κεφαλογιάννης, επικεφαλής της νομοθετικής πρωτοβουλίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το ταμείο, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης του σώματος τη Δευτέρα.
Ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων Niklas Nienass επαίνεσε τους όρους του ταμείου, τα κεφάλαια του οποίου δεν μπορούν να δαπανηθούν για έργα πυρηνικής ενέργειας ή ορυκτών καυσίμων, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου.
Ωστόσο, τόνισε ότι δεν μπορεί να προσφέρει επαρκή υποστήριξη στις περιοχές που έχουν ανάγκη, διότι τα κράτη μέλη της ΕΕ είχαν απορρίψει προηγούμενες εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωκοινοβουλίου να αυξήσουν το ύψος των κονδυλίων του.
Τη «μερίδα του λέοντος» θα λάβει η Πολωνία
Η Πολωνία, η οποία απασχολεί πάνω από το ήμισυ των περίπου 230.000 ατόμων που εργάζονται στη βιομηχανία άνθρακα της Ευρώπης, πρόκειται να λάβει τη μερίδα του λέοντος από το ταμείο, ακολουθούμενη από τη Γερμανία και τη Ρουμανία, που είναι και οι δύο περιοχές εξόρυξης άνθρακα.
Για να αποκτήσουν πρόσβαση στα χρήματα, οι περιφέρειες πρέπει να υποβάλουν σχέδια που να περιγράφουν λεπτομερώς πώς σκοπεύουν να διαχειριστούν το κλείσιμο των ορυχείων τους και να επανεκπαιδεύσουν τους εργαζόμενους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εν τω μεταξύ, προειδοποίησε την Πολωνία ότι το σχέδιό της να παρατείνει τη ζωή ενός ανθρακωρυχείου στο Turow έως το 2044 θα μπορούσε να κοστίσει στην περιοχή το μερίδιό της από τα χρήματα του ταμείου.