Με τις πληθωριστικές προσδοκίες και τις τιμές των εμπορευμάτων σε ανοδική τροχιά, ο μεγαλύτερος κίνδυνος εντοπίζεται σε ενδεχομένη παραμονή του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα το επόμενο διάστημα, γεγονός που θα έφερνε τις μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο πρόωρης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής τους, απειλώντας δυνητικά την οικονομική ανάκαμψη, όπως αναφέρεται στη μηνιαία έκδοση “Global & Regional Monthly” που εξέδωσε ο Τομέας Οικονομικής Ανάλυσης και Έρευνας Διεθνών Κεφαλαιαγορών της Eurobank, με επικεφαλής τον Αναπληρωτή Γενικό Διευθυντή, Δρ. Τάσο Αναστασάτο. Συγγραφείς της μελέτης είναι οι κ.κ. Ιωάννης Γκιώνης, Ανώτερος Οικονομολόγος, Μαρία Κασόλα, Οικονομική Αναλύτρια, Όλγα Κοσμά, Ερευνήτρια Οικονομολόγος και Παρασκευή Πετροπούλου, Ανώτερη Οικονομολόγος.
Η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας επιταχύνεται, με τον ρυθμό ανάπτυξης του διεθνούς εμπορίου να ενισχύεται σημαντικά στο τέλος του πρώτου τριμήνου και τους πρόδρομους δείκτες να σηματοδοτούν θετικές οικονομικές προοπτικές για τους επόμενους μήνες. Η επιτάχυνση των εθνικών προγραμμάτων εμβολιασμών και η καλύτερη διαχείριση της πανδημίας οδήγησαν σε βελτίωση της επίδοσης του τομέα των υπηρεσιών, με τον αντίστοιχο παγκόσμιο δείκτη PMI να ανέρχεται σε υψηλό σχεδόν 14 ετών τον Απρίλιο, υπερβαίνοντας τον αντίστοιχο δείκτη για τον τομέα της μεταποίησης για πρώτη φορά από τα μέσα του 2020. Με τις πληθωριστικές προσδοκίες και τις τιμές των εμπορευμάτων σε ανοδική τροχιά, ο μεγαλύτερος κίνδυνος εντοπίζεται σε ενδεχομένη παραμονή του πληθωρισμού σε υψηλά επίπεδα το επόμενο διάστημα, γεγονός που θα έφερνε τις μεγάλες Κεντρικές Τράπεζες αντιμέτωπες με το ενδεχόμενο πρόωρης σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής τους, απειλώντας δυνητικά την οικονομική ανάκαμψη. Για το σύνολο του έτους, το παγκόσμιο ΑΕΠ προβλέπεται να ενισχυθεί με ρυθμό της τάξης του 5,5%, υποστηριζόμενο από πρωτοφανούς έντασης και εμβέλειας μέτρα δημοσιονομικής πολιτικής. Μεταξύ των ανεπτυγμένων οικονομιών, οι ΗΠΑ διατηρούν ισχυρή δυναμική και αναμένεται να σημειώσουν την ισχυρότερη ανάπτυξη, με το πραγματικό ΑΕΠ να εκτιμάται ότι θα αυξηθεί κατά 6,6% το 2021, ενώ για την Ευρωζώνη προβλέπεται αρκετά χαμηλότερη οικονομική μεγέθυνση της τάξης του 4,0% με σημαντική επιτάχυνση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες όσο προχωράει και η διαδικασία των εμβολιασμών.
Όσον αφορά στις αναπτυσσόμενες χώρες, με βάσει τα στοιχεία του 1ου τριμήνου του 2021, οι οικονομίες τους φαίνεται, σε γενικές γραμμές, να έχουν ωφεληθεί από την ανάκαμψη της παγκόσμιας ζήτησης. Παράλληλα, είναι εμφανείς από τις αρχές του έτους πληθωριστικές πιέσεις, οι οποίες μέχρι στιγμής, αξιολογούνται ως διαχειρίσιμες. Αποδίδονται κυρίως σε χρονική υστέρηση μεταξύ της προσφοράς και της ζήτησης που αναμένεται να έχουν εναρμονιστεί μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2022. Σε ότι αφορά την ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, η καλύτερη από την αναμενόμενη αναπτυξιακή επίδοση το πρώτο τρίμηνο του έτους, η βελτίωση των επιδημιολογικών συνθηκών σε συνδυασμό με την επιτάχυνση των προγραμμάτων εμβολιασμού, έχουν βελτιώσει τις προοπτικές ανάκαμψης των οικονομιών της περιοχής το 2021-2022.
ΕΙΔΙΚΉ ΑΝΑΛΥΣΗ
Το Τεύχος περιλαμβάνει και δύο ειδικά θέματα, που αναλύουν τον κίνδυνο δημιουργίας εταιρειών-ζόμπι στην Ευρώπη από τα μέτρα στήριξης των κυβερνήσεων και την επίπτωση του πλαισίου βιώσιμης ανάπτυξης (ESG) στις αναδυόμενες αγορές.
Όσον αφορά το πρώτο θέμα, στην Ευρώπη η εκτεταμένη παρέμβαση των κεντρικών τραπεζών και των κυβερνήσεων μέσω πολιτικών στήριξης για την άμβλυνση των επιπτώσεων της πανδημίας, αναμφισβήτητα συνέβαλαν στην αποφυγή μίας βαθύτερης ύφεσης. Ωστόσο, έχουν πυροδοτήσει συζητήσεις σχετικά με το εάν στηρίζουν ή δημιουργούν επιχειρήσεις «ζόμπι», δηλαδή επιχειρήσεις οι οποίες διατηρούνται ζωντανές με τεχνητό τρόπο. Πράγματι, θα μπορούσε να υποστηριχτεί, ότι πολλές από τις επιχειρήσεις «ζόμπι» έχουν πρόσβαση σε κάποια έκτακτα προγράμματα στήριξης, δεδομένων των ευρέων κριτηρίων επιλεξιμότητας. Εντούτοις, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι η σοβαρή διαταραχή που προκάλεσε η πανδημία οδήγησε σε σημαντικά προβλήματα ρευστότητας, ενώ τα αίτια έχουν εξωγενή χαρακτήρα σε αντίθεση με αυτά της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 που ήταν ενδογενή. Αυτό σημαίνει ότι εταιρείες που θεωρούνταν φερέγγυες την προ της πανδημίας περίοδο και τώρα αντιμετωπίζουν προσωρινά προβλήματα ρευστότητας, θα μπορούσαν εσφαλμένα να χαρακτηριστούν ως «ζόμπι». Συνεπώς, ενδείκνυται να περιμένουμε έως ότου τελειώσει η περίοδος της πανδημίας και η οικονομία εξομαλυνθεί πλήρως, προτού διαχωρίσουμε τις φερέγγυες επιχειρήσεις που αξίζουν την στήριξη των αρχών από τις επιχειρήσεις «ζόμπι».
Όσον αφορά το δεύτερο θέμα, η εισροή κεφαλαίων υπό τη μορφή επενδύσεων με ενσωματωμένα κριτήρια βιώσιμης ανάπτυξης (ESG) προς τις αναδυόμενες αγορές αναμένεται να δράσει υποστηρικτικά στην ανάκαμψή τους τα επόμενα χρόνια. Την τελευταία δεκαετία οι ESG επενδύσεις έχουν αυξηθεί πάνω από 300% και ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό τους κατευθύνεται προς τις ανεπτυγμένες οικονομίες, το θετικό αποτύπωμά τους είναι ήδη εμφανές στις αναδυόμενες αγορές. Πρόσφατες επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι υπάρχει θετική συσχέτιση ανάμεσα στις ESG επενδύσεις και την βελτίωση των εταιρικών αποτελεσμάτων στην εν λόγω περιοχή. Παράλληλα, οι εν γένει υψηλότερες αποδόσεις ESG επενδύσεων στις αναπτυσσόμενες οικονομίες σε σχέση με τις αντίστοιχες επενδύσεις που δεν έχουν ενσωματώσει τα συγκεκριμένα κριτήρια αποτελούν ένα ακόμη κίνητρο για τους επενδυτές. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι καθόλη τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας, ο δείκτης MSCI μετοχών εταιρειών μεσαίας και μεγάλης κεφαλαιοποίησης σε αναπτυσσόμενες χώρες που έχουν ενσωματώσει ESG κριτήρια καταγράφει υψηλότερες αποδόσεις από τον αντίστοιχο δείκτη με μετοχές εταιρειών που δεν υπόκεινται σε έλεγχο ESG κριτηρίων. Τέλος, καταλύτης για την συγκεκριμένη αγορά επενδύσεων αναμένεται να σταθεί η δέσμευση της Κίνας για μηδενισμό της εκπομπής ρύπων διοξειδίου του άνθρακα μέχρι το 2060 με την εκτίμηση ότι θα συμβάλλει θετικά.