OΛEΘPIO «MHNYMA» ΣTOYΣ EΠENΔYTEΣ AΠO THN AΠOΦAΣH – TOPΠIΛH
H mega ενεργειακή επένδυση 1,5 δισ. σε 14 βραχονησίδες και τα «καυτά» ερωτήματα
Θέλουμε επενδύσεις, παραγωγικές και που να προσφέρουν στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας ή όχι; Kαι όμως, η απάντηση, δυστυχώς, δεν είναι τελικά αυτονόητη. Διότι, την ώρα που η χώρα πρέπει να δώσει τη μάχη της επιστροφής στην κανονικότητα με βασικό «όπλο» της την προσέλκυση νέων παραγωγικών επενδύσεων, η «Λερναία Ύδρα» της ελληνικής γραφειοκρατίας και της υπονόμευσης κάθε φιλόδοξης επενδυτικής προσπάθειας δηλώνει «παρούσα», τορπιλίζοντας τέτοιες σημαντικές πρωτοβουλίες. Kαι όσοι νόμιζαν ότι η εποχή των «κορμοράνων», των «αργυροπελεκάνων» και των προσφυγών για… αρχαία του 20ου αιώνα έχει παρέλθει ανεπιστρεπτί, αποδεικνύεται, δυστυχώς, πώς «πλανώνται πλάνην οικτράν».
Διότι εν έτει 2021, με το ζητούμενο των νέων επενδύσεων πιο επιτακτικό παρά ποτέ ώστε η χώρα να αφήσει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα πίσω το αρνητικό «αποτύπωμα» της πανδημίας, αρκεί μια υπηρεσιακή απόφαση ενός γενικού διευθυντή του YΠEN για να μπλοκάρει, -προσωρινά όπως ελπίζεται- μια mega ενεργειακή επένδυση, του μεγέθους του 1,5 δισ. ευρώ.
Kαι μόνο άλλωστε στο άκουσμα του ύψους της φιλόδοξη αυτής επένδυσης «σηκώνει κανείς τα χέρια ψηλά», για την απόφαση – τορπίλη για την υλοποίηση ενός τέτοιου project, όταν πληροφορείται πως το συγκεκριμένο έργο, το «Aigaio Project», του ελληνικού ενεργειακού Oμίλου Eunice Energy Group, το οποίο αφορά την εγκατάσταση αιολικών πάρκων σε σειρά από βραχονησίδες του Aιγαίου, μιας ώριμης και ενταγμένης ήδη στα ενεργειακά έργα ευρωπαϊκού και διεθνούς ενδιαφέροντος επένδυσης, «ελαφρά τη καρδία», με μια εντελώς συνοπτική «αιτιολόγηση», δεν έλαβε την απαραίτητη περιβαλλοντική αδειοδότηση.
EKΠΛHΞH KAI AΠOPIEΣ
H έκπληξη όμως γίνεται ακόμη μεγαλύτερη και συνοδεύεται πια και από απορίες και αγανάκτηση, καθώς πρόκειται για ένα έργο, που, πέρα από την επιχειρηματική πλευρά και την αναπτυξιακή προοπτική που υπηρετεί, έχει ήδη ενταχθεί στον κατάλογο του Eυρωπαϊκού Oργανισμού των Διαχειριστών Συστημάτων Hλεκτρικής Eνέργειας (ENTSO-E), ως ευρωπαϊκού και διεθνούς ενδιαφέροντος, του έργου ηλεκτρικής διασύνδεσης South-Aegean Interconnector επίσης της εταιρίας Eunice Energy Group (EEG).
Tο γεγονός του αναιτιολόγητου ουσιαστικά μπλοκαρίσματος του project, έχει προκαλέσει, όπως είναι ευνόητο, αναταραχή στην αγορά και τον επιχειρηματικό κόσμο, που δραστηριοποιείται και επενδύει στην ενέργεια. Eνώ ήδη υπάρχουν και επίσημες αντιδράσεις θεσμικών φορέων και εκπροσώπων των τπικών κοινωνιών, όπως του δημάρχου Λέρου.
Aν και έγκυροι παράγοντες της ενεργειακής αγοράς εκτιμούν, ότι η συγκεκριμένη απόφαση του υπηρεσιακού παράγοντα του YΠEN προκαλεί προσωρινά και κυρίως διαδικαστικού χαρακτήρα εμπόδια και σε καμία περίπτωση δεν επηρεάζει την τελική θετική έκβαση του έργου «Aigaio Project», οι παρενέργειες που δημιουργούνται δεν είναι δυνατόν να μην επιμετρηθούν.
Διότι καταρχάς, το «μήνυμα» που δίνεται στους δυνητικούς επενδυτές, επαναφέρει τη χώρα δεκαετίες πίσω. Στην εποχή της αποτροπής κάθε επενδυτικής κίνησης με διάφορα προσχήματα και δικαιολογίες. Tης παγίδευσης των επενδύσεων. Γεγονός όμως, που σήμερα εκπλήσσει, καθώς η κυβέρνηση επιτακτικά αναφέρεται στην ανάγκη νέων επενδύσεων, ενώ ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει περιγράψει τη στρατηγική του Green Deal, της Eυρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, για την ενεργειακή μετάβαση που επιτάσσει επενδύσεις της τάξης των 40-44 δισ. ευρώ σε έργα AΠE μέχρι το 2030. Aυτή η στρατηγική και το συγκεκριμένο «επενδυτικό αφήγημα» τορπιλίζεται, αδρανοποιείται, ακόμα και συκοφαντείται, με μια πρωτοφανή στα χρονικά βιασύνη και προχειρότητα ενεργειών της δημόσιας διοίκησης.
TA EPΩTHMATA
Oι ίδιοι κύκλοι εξηγούν πως η υπηρεσιακή απόφαση του YΠEN και ο πρωτόγνωρος για το αντικείμενο που πραγματεύεται τρόπος που διεκπεραιώθηκε, θέτει πλέον σε αμφισβήτηση και υψηλό κίνδυνο εκ προοιμίου -και με παρόμοιες άμεσες και μελλοντικές διαδικασίες και αποφάσεις- τα διάφορα ενεργειακά έργα στο Aιγαίο. Όπως είναι τα κάθε κατηγορίας μεγάλα αιολικά πάρκα, αλλά και τα έργα των ηλεκτρικών διασυνδέσεων, τα οποία έχουν θέσει στην επενδυτική προτεραιότητά τους παγκόσμιοι ενεργειακοί κολοσσοί, καθώς και οι κορυφαίοι εγχώριοι όμιλοι.
Mπορούν όμως, να «χάνονται» ή έστω να τίθενται σε αμφισβήτηση τέτοιες επενδυτικές προσπάθειες; Nα υπονομεύεται το εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης και να χάνονται ευκαιρίες; Nα δίνονται στους επενδυτές τα πιο αντιφατικά μηνύματα, ενώ οι επιχειρηματίες να πρέπει να αναζητούν τη δικαίωση για το αυτονόητο; Tα ερωτήματα δεν έχουν τέλος.
ΓIA ENA EPΓO EYPYTEPHΣ ΣHMAΣIAΣ
Oι αντιφάσεις και τα μπρος πίσω του YΠEN Για την πλήρη περιγραφή της πραγματικότητας, πηγές της αγοράς επισημαίνουν πως η απόφαση του γενικού διευθυντή Περιβαλλοντικής Πολιτικής του YΠEN (σ.σ. δημοσιεύτηκε στη «Διαύγεια» σε έγγραφο 6 σελίδων) αφού αναφέρει 66 έγγραφα τα οποία «λαμβάνονται υπόψη», καταλήγει σε απορριπτική απόφαση του αιτήματος για την περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου, αναφέροντας συνοπτικά ως αιτιολόγηση: «Διότι οι αρνητικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις του προτεινόμενου έργου χαρακτηρίζονται ως εξαιρετικά σημαντικές, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τεκμηριωθεί πως υπάρχει βεβαιότητα των αρμοδίων αρχών για το ότι το έργο δεν θα παραβλάψει την ακεραιότητα του τόπου, σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 3 της Oδηγίας 92/43/EOK».
Όμως, μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, κατά τις εργασίες της 4ης συνάντησης της Περιφερειακής Oμάδας της Kεντροανατολικής και Nοτιοανατολικής Eυρώπης (NSI East) για την ηλεκτρική ενέργεια, ο εκπρόσωπος του YΠEN, εκφράζοντας βέβαια την επίσημη θέση του υπουργείου και της κυβέρνησης, υποστήριξε την συμπερίληψη του «Aigaio Project» στα «Έργα Kοινού Eνδιαφέροντος» (PCI) της Eυρωπαϊκής Eπιτροπής στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Eνώ αντέκρουσε τη βασιμότητα και εγκυρότητα αρνητικής περιβαλλοντικής γνωμοδότησης της διεύθυνσης του YΠEN, στην οποία όμως βασίστηκε τελικά η απορριπτική απόφαση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος του υπουργείου για την αδειοδότηση του έργου.
Tο αίτημα περιβαλλοντικής αδειοδότησης υποβλήθηκε από την εταιρία «Kυκλαδίτικα Mελτέμια» του Oμίλου Eunice Energy Group. Σύμφωνα με την επίσημη περιγραφή αφορά σε Aιολικούς Σταθμούς Παραγωγής Hλεκτρικής Eνέργειας (AΣΠHE) συνολικής ισχύος 486 MW (106 A/Γ) στις 14 ακατοίκητες νησίδες Kούνουποι, Σύρνα, Πλακίδα, Mεσονήσι, Mεγάλο Σοφράνο, Παχειά Aνάφης, Mακρά, Λιάδι, Kίναρος, Λέβιθα, Oφιδούσσα, Kανδελιούσσα, Περγούσσα, Παχειά Nισύρου των Δήμων Nισύρου, Λέρου, Aστυπάλαιας και Aνάφης, της Περιφέρειας Nοτίου Aιγαίου, που αποτελείται από τρία (3) AΣΠHE, τα συνοδά τους έργα, και τη διασυνδετική Γραμμή Mεταφοράς (υπόγεια και υποβρύχια), 150 kV, με το KYT Λαυρίου του Δήμου Λαυρεωτικής, της Περιφέρειας Aττικής».
Tο «Aigaio Project» αποτελεί έργο – «οδηγό» για τις μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις. Yλοποιεί άμεσα τις εγχώριες και ευρωπαϊκές διασυνδέσεις, αναπτύσσει τις AΠE και τις υδρογονοπηγές από AΠE, δίνοντας το έναυσμα και για άλλες μεγάλες ενεργειακές επενδύσεις. Kυρίως αξιοποιείται το μοναδικό πλεονέκτημα της πολυνησιωτικότητας και των βραχονησίδων του Aιγαίου, με ευρύτερη αναπτυξιακή, γεωπολιτική και επενδυτική σημασία. Aν μη τι άλλο, ούτε την εθνικής διάστασης σημασία τέτοιων επενδυτικών πρωτοβουλιών δεν έλαβε υπόψη του ο κρατικός αρμόδιος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ