Βελτίωση στους πρόδρομους δείκτες της ελληνικής oικονομίας διαπιστώνει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο στην Εαρινή Έκθεση 2021.
Σύμφωνα με την Έκθεση, σχεδόν όλες οι προβλέψεις δείχνουν Ανάπτυξη πάνω από 3,5% εφέτος, αλλά υπάρχουν και σημαντικές αβεβαιότητες όπως:
– η πρόοδος των εμβολιασμών και το μέγεθος της αποκτώμενης ανοσίας του πληθυσμού
– τυχόν εμφάνιση νέου (τέταρτου) πανδημικού κύματος
– η αποτελεσματικότητα και έγκαιρη λήψη μέτρων οικονομικής πολιτικής στην αντιμετώπιση της πανδημίας και την ανάκαμψη της οικονομίας
– η διάρκεια διατήρησης των μέτρων στήριξης της οικονομίας και διασφάλισης ευνοϊκών συνθηκών ρευστότητας στην οικονομία, ιδίως μέσω του ρόλου του τραπεζικού συστήματος
– η έγκαιρη και ομαλή απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων στήριξης της εθνικής οικονομίας, όπως του Ταμείου Ανάκαμψης
– η ζήτηση από το εξωτερικό για το «ελληνικό τουριστικό προϊόν»
– ο βαθμός αξιοποίησης των αυξημένων καταθέσεων
– η αντίδραση επιχειρήσεων και νοικοκυριών στη σταδιακή επαναφορά στις κανονικές συνθήκες και στην άρση των έκτακτων μέτρων στήριξη
– ο βαθμός θετικής ανταπόκρισης της αγοράς εργασίας και της απασχόλησης στη σταδιακή επαναλειτουργία της αγοράς
Τα κυριότερα σημεία της Έκθεσης αναφέρουν τα εξής:
ΑΕΠ
– Το ξέσπασμα της πανδημίας στις αρχές του 2020, σε συνδυασμό με την αυξημένη αβεβαιότητα προκάλεσε μεγάλη πτώση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 8,2% το 2020
– Ανακόπηκε η ανοδική πορεία που ακολουθούσε η οικονομία επί μία τριετία
– Η πτώση του ΑΕΠ οφείλεται στη σημαντική πτώση της ιδιωτικής κατανάλωσης (-5,2%) και στη μεγάλη μείωση της αξίας των εξαγωγών υπηρεσιών (-43,9%),
– Η οποία μερικώς μόνο αντισταθμίστηκε από την πτώση της αξίας των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών (-6,8%)
– Θετική συνεισφορά παρουσίασε η δημόσια κατανάλωση, με άνοδο 2,7%
– Ο ακαθάριστος σχηματισμός κεφαλαίου σημείωσε επίσης άνοδο 4,9%, αποκλειστικά λόγω της αύξησης των αποθεμάτων, καθώς ο ακαθάριστος σχηματισμός παγίου κεφαλαίου μειώθηκε οριακά κατά μόλις 0,6%
Μεταβολή της προστιθέμενης αξίας των περισσοτέρων κλάδων της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με το προηγούμενο έτος
Συρρίκνωση σε:
– Κλάδο τεχνών – διασκέδασης – ψυχαγωγίας (-25,4%)
– Κλάδο εμπορίου (-22,8%)
– Κλάδο επαγγελματικών δραστηριοτήτων (-10,7%)
– Κλάδο χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων (-7,6%)
– Κλάδο βιομηχανίας (-3,9%)
– Κλάδο διαχείρισης ακίνητης περιουσίας (-0,6%)
Μεγέθυνση σε:
– Κλάδο κατασκευών (+10,4%)
– Κλάδο παραγωγής του Δημοσίου (+2,5%)
– Κλάδο «ενημέρωσης και επικοινωνίας» (0,1%).
Πληθωρισμός, απασχόληση, ανεργία, ισοζύγιο
– Πληθωρισμός σε αρνητικό επίπεδο από τον Απρίλιο του 2020, τον Δεκέμβριο του 2020 στο -2,4%
– Μείωση της απασχόλησης το 2020 (μέσος όρος 4 τριμήνων) κατά 35,6 χιλιάδες άτομα (0,9%) σε σχέση με το 2019
– Μείωση της ανεργίας κατά 64 χιλιάδες άτομα (7,8%) σε σχέση με το 2019, λόγω μείωσης εργατικού δυναμικού κατά 99 χιλιάδες άτομα (2,1%) σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά
– Το εργατικό δυναμικό της χώρας μειώνεται συνεχώς κάθε χρόνο για περισσότερο από μια δεκαετία, με τη μείωση στις 368 χιλιάδες άτομα (7,4%) σε σχέση με το 2008
– Η επίδραση της πανδημίας στο ισοζύγιο πληρωμών ήταν ιδιαίτερα εμφανής το 2020, κυρίως λόγω της μεγάλης μείωσης της τουριστικής κίνησης και των τουριστικών εισπράξεων κατά 13,9 δισ. ευρώ, περίπου, σε σχέση με το 2019
– Το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών υπερτετραπλασιάστηκε ανερχόμενο σε 11.144 εκατ. ευρώ (6,7% του ΑΕΠ) έναντι 2.725 εκατ. ευρώ το 2019 (1,5% του ΑΕΠ)
Μακροοικονομικές εξελίξεις 2021
– Ανοδική τάση του οικονομικού κλίματος. Τον Απρίλιο του 2021, ο δείκτης διαμορφώθηκε στις 97,9 μονάδες, την καλύτερη δηλαδή επίδοση από πέρυσι τον ίδιο μήνα, λόγω της βελτίωσης καταναλωτικών και επιχειρηματικών προσδοκιών
– Ο σύνθετος δείκτης υπευθύνων προμηθειών (PMI) της εταιρείας ΙΗS Markit στη μεταποίηση βελτιώθηκε στην Ελλάδα τον μήνα Απρίλιο, για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, συνεισφέροντας στη διαμόρφωση μιας πεντάμηνης ανοδικής τάσης από τον περασμένο Νοέμβριο. Το επίπεδο του δείκτη ξεπερνά τις πενήντα μονάδες, δείχνοντας ότι πλειοψηφούν οι θετικές προβλέψεις για την πορεία του κλάδου (ευνοϊκό κλίμα)
– Τα διαθέσιμα στοιχεία βιομηχανικής παραγωγής για τον μήνα Μάρτιο δείχνουν μια σταθερά ανοδική πορεία για τον γενικό δείκτη και τον δείκτη μεταποίησης τουλάχιστον από τον περασμένο Ιούνιο
– Οι προβλέψεις διεθνών κ.ά. εγχώριων φορέων προβλέπουν για την ελληνική οικονομία μεγέθυνση πάνω από 3,5% για το 2021. Βασισμένες στην υπόθεση γρήγορης εκτέλεσης του εμβολιαστικού προγράμματος και στον βαθμό απορροφητικότητας και τις πολλαπλασιαστικές επιδράσεις των κονδυλίων του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης
Δημοσιονομικά αποτελέσματα 2020
– Το ταμειακό έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε στα 16,5 δισ. ευρώ ή 10% του ΑΕΠ, ενώ το πρωτογενές έλλειμμα ανήλθε στα 12,5 δισ. ευρώ ή 7,5% του ΑΕΠ
– Μετά τις δημοσιονομικές προσαρμογές και σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ όπως περιλαμβάνονται στην πρώτη δημοσιονομική κοινοποίηση (Απρίλιος 2021), το αποτέλεσμα της γενικής κυβέρνησης κατά ESA παρουσίασε έλλειμμα 9,7% ως ποσοστό του ΑΕΠ και πρωτογενές έλλειμμα 6,7% ως ποσοστό του ΑΕΠ
Δημοσιονομικές εξελίξεις 2021
– Α’ τρίμηνο του 2021 – Ταμειακό έλλειμμα της ΓΚ αυξημένο κατά 5 δισ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο, αποκλειστικά λόγω αύξησης δαπανών, μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας (+3,7 δισ. ευρώ) και πληρωμές εξοπλιστικών προγραμμάτων (+800 εκατ. ευρώ, περίπου)
– Αναμένεται βελτίωση του ταμειακού αποτελέσματος της ΓΚ τους επόμενους μήνες. Δεν θα επαναληφθούν πολλές έκτακτες δαπάνες της αντίστοιχης περσινής περιόδου και αναμένεται αύξηση εισπράξεων φορολογικών εσόδων και ασφαλιστικών εισφορών
– Απόθεμα ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του ελληνικού Δημοσίου στα 2,5 δισ. ευρώ, περίπου, το Α’ τρίμηνο του 2021. Η αύξηση κατά 717 εκατ. ευρώ οφείλεται στη συσσώρευση επιπλέον ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων όλων των υποτομέων της ΓΚ και κυρίως των Νοσοκομείων (391 εκατ. ευρώ). Τα εκκρεμή αιτήματα συνταξιοδότησης που συμπεριλαμβάνονται στις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις εκτιμώνται σε 220 εκατ. ευρώ
– Η σημαντική προς τα άνω αναθεώρηση της πρόβλεψης του προϋπολογισμού για το πρωτογενές έλλειμμα του 2021 (7,2% του ΑΕΠ, έναντι αρχικής πρόβλεψης για 3,8% του ΑΕΠ) αποτελεί πηγάζει από τη διατήρηση των μέτρων περιστολής της οικονομικής και κοινωνικής δραστηριότητας για διάστημα μεγαλύτερο από τους πρώτους τέσσερις μήνες του 2021
– Προσδοκίες για θετικό ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας το 2021, το ύψος του οποίου θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον ρυθμό απορρόφησης των ευρωπαϊκών κεφαλαίων στήριξης και από την πορεία του τουρισμού
– Όσο προσεγγίζεται ο στόχος για αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ με ρυθμό 3,6% το 2021, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες να επαληθευτεί η πρόβλεψη για πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 7,2% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2022-2024 και να μην υπάρξει υπέρβαση
Δημόσιο Χρέος
– Μεγάλη άνοδος του λόγου δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ κατά 25 περίπου ποσοστιαίες μονάδες. Ο σχετικός δείκτη άνω του 205%
– Με βάση το πρόγραμμα Σταθερότητας 2022-2024 ο λόγος δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ προβλέπεται να μειωθεί οριακά το 2021 (204,8% του ΑΕΠ)
– Το 2022 αναμένεται αποκλιμάκωση του σχετικού δείκτη άνω των 10 ποσοστιαίων μονάδων ετησίως, λόγω της μεγάλης αύξησης του ΑΕΠ, που προβλέπεται στο Πρόγραμμα Σταθερότητας
– Οι αποδόσεις του δεκαετούς ομολόγου του ελληνικού δημοσίου παραμένουν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα
– Η μεσοπρόθεσμη διαχειρισιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους δεν εμπνέει, προς το παρόν, μεγάλη ανησυχία
Κορλίρας: Η ελληνική οικονομία άντεξε και το 2021
Ο Πρόεδρος του Ελληνικού Δημοσιονομικού Συμβουλίου Παναγιώτης Κορλίρας δήλωσε σχετικά: «Σύμφωνα με τα στοιχεία που περιλαμβάνει η Εαρινή Έκθεση 2021, η ελληνική οικονομία άντεξε και το 2021 εμφανίζεται το φως στην άκρη του τούνελ. Τους πρώτους μήνες του 2021 προκύπτουν ενθαρρυντικά στοιχεία από τους πρόδρομους δείκτες οικονομικής συγκυρίας. Ο έλεγχος της πανδημίας μέσα από το εμβολιαστικό πρόγραμμα και η άρση των περιοριστικών μέτρων, η οποία έχει σταδιακά ξεκινήσει, αναμένεται να επαναφέρουν την ελληνική οικονομία σε τροχιά ανάκαμψης το 2021. Σημαντικό όμως ρόλο στο μέγεθος της ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα παίξουν η αντίδραση των ελληνικών επιχειρήσεων μετά την άρση των μέτρων στήριξης, η ανάπτυξη του ελληνικού τουρισμού και η αποτελεσματική διαχείριση των πόρων που θα εισέλθουν στη χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης».
