Οι αλλαγές στο χάρτη των αντικειμενικών αξιών φέρνουν αναμόρφωση στον ΕΝΦΙΑ, οι οποίες θα ενεργοποιηθούν την 1η Ιανουαρίου 2022. Επτά χρόνια μετά την πρώτη εφαρμογή του, ο φόρος ακινήτων αλλάζει ριζικά.
Με νέους συντελεστές υπολογισμού του βασικού φόρου αλλά και νέους συντελεστές παλαιότητας οι οποίοι επηρεάζουν το τελικό ύψος του φόρου ακινήτων, ένας νέος ΕΝΦΙΑ έρχεται το επόμενο έτος ο οποίος θα φτάσει νωρίτερα στα χέρια των φορολογούμενων. Από τον Μάρτιο οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα ξεκινήσουν να πληρώνουν το νέο φόρο για την ακίνητη περιουσία τους σε 10 ή 12 δόσεις.
Οι παρεμβάσεις στους συντελεστές και τα κλιμάκια θα γίνουν με βάση και το αποτέλεσμα της άσκησης προσομείωσης των νέων αντικειμενικών αξιών στην ακίνητη περιουσία των φορολογούμενων που έχει αρχίσει να «τρέχει» η ειδική ομάδα εργασίας του υπουργείου Οικονομικών η οποία έχει αναλάβει να αναμορφώσει τον ΕΝΦΙΑ του 2022. Οι αλλαγές στους συντελεστές θα έρθουν να απορροφήσουν τις μεγάλες αυξήσεις που προκύπτουν μετά το άλμα των αντικειμενικών αξιών.
Εκτός από τις αλλαγές που δρομολογούνται στα κλιμάκια και τους συντελεστές υπολογισμού του βασικού φόρου, στο μικροσκόπιο της ειδικής ομάδας εργασίας που έχει αναλάβει να σχεδιάσει τον νέο ΕΝΦΙΑ μπαίνουν και οι συντελεστές παλαιότητας οι οποίοι αντί να μειώνουν, αυξάνουν το φόρο όσο πιο νέο είναι ένα κτίσμα.
Από το περιβάλλον του οικονομικού επιτελείου αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο αλλαγών στο σύστημα προσδιορισμού των συντελεστών παλαιότητας, οι οποίοι με τη σημερινή τους δομή μπορεί να κρύβουν αδικίες. Για παράδειγμα, μπορεί η εμπορική αξία ενός ανακαινισμένου ακινήτου 25ετίας να είναι πολλαπλάσια έναντι ενός νεότερου ακινήτου ίδιας επιφάνειας στην ίδια περιοχή.
Σύμφωνα με πληροφορίες το σενάριο που βρίσκεται στο τραπέζι προβλέπει την καθιέρωση σύνθετων και πολλών ταχυτήτων συντελεστών παλαιότητας που θα λαμβάνουν υπόψη και άλλα χαρακτηριστικά του ακινήτου όπως η ανακαίνιση, οι επισκευές και η ενεργειακή και αισθητική αναβάθμιση, στοιχεία που διαφοροποιούν την αξία σε ακίνητα ίδιας παλαιότητας. Παράλληλα αρμόδιοι παράγοντες εισηγούνται αλλαγές στα κλιμάκια με σπάσιμο τους σε περισσότερα έτσι ώστε να ενισχυθεί η αναλογικότητα και η προοδευτικότητα τους.
Οι συντελεστές παλαιότητας
Με βάση το ισχύον καθεστώς κατά τον υπολογισμό του ΕΝΦΙΑ, η παλαιότητα ενός ακινήτου επηρεάζει με έξι διαφορετικούς συντελεστές το ύψος του φόρου. Για τα παλαιά ακίνητα, ηλικίας άνω των 26 ετών ο συντελεστής είναι 1 και όσο μικρότερη είναι η ηλικία του ακινήτου, τόσο αυξάνεται ο φόρος.
Για ακίνητα 26 έτη και άνω ο συντελεστής παλαιότητας είναι 1,00.
20 ως 25 έτη εφαρμόζεται συντελεστής 1,05
15 ως 19 έτη εφαρμόζεται συντελεστής 1,10
10 ως και 14 έτη ισχύει συντελεστής 1,15
5 ως και 9 έτη εφαρμόζεται συντελεστής 1,20
Ως και 4 έτη ισχύει συντελεστής 1,25
Πολλοί φοροτεχνικοί έχουν υποστηρίξει πως θα έπρεπε να εφαρμόζεται η αντίστροφη προσέγγιση. Να ξεκινά δηλαδή με συντελεστή 1 το νεόδμητο ακίνητο και όσο αυξάνεται η ηλικία του ακινήτου τόσο να μειώνεται ο συντελεστής παλαιότητας.