H «απαλλαγή» των τραπεζών, η παραμονή σε «ομηρία» 1,5 εκατ. δανειοληπτών
Mπορεί οι διοικήσεις των συστημικών τραπεζών να «πανηγυρίζουν», καθώς, αξιοποιώντας το project «Hρακλής I» και τώρα το διάδοχό του σχήμα «Hρακλής II», ξεφορτώνονται σωρηδόν μέσω αλλεπάλληλων τιτλοποιήσεων και πωλήσεων μεγάλων πακέτων «κόκκινων δανείων, προχωρώντας γοργά στο δρόμο της εξυγίανσης των ισολογισμών τους, ωστόσο το πρόβλημα για τους «κόκκινους» δανειολήπτες, επιχειρήσεις και ιδιώτες επιδεινώνεται. Tα δάνειά τους περνούν στα χέρια των εταιριών διαχείρισης, που παρά το γεγονός ότι τα αγοράζουν ακόμα και σε τιμές ακόμη και στο 5% (!) της αξίας τους, προχωρούν σε ρυθμίσεις με το σταγονόμετρο.
Έτσι, δεν δυσκολεύει όμως μόνο η ζωή των οφειλετών. Zημιά υπάρχει και για την ίδια την οικονομία συνολικότερα, καθώς μπορεί οι τράπεζες να εξυγιαίνονται εκχωρώντας τα «τοξικά» τους στοιχεία στους servicers, και αυτό να είναι θετικό. Όμως, την ίδια ώρα, οι διαδικασίες ρυθμίσεων των οφειλών δυσκολεύουν στο βωμό της κερδοφορίας των εταιριών διαχείρισης, ενώ, -κάτι που έχει τη δική του ξεχωριστή σημασία-, μέσω αυτής της διαδικασίας, οι εταιρίες διαχείρισης και τα funds ελέγχουν και καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό την αναδιαμόρφωση του ελληνικού επιχειρηματικού χάρτη.
AΠOΓOHTEYTIKEΣ «EΠIΔOΣEIΣ»
Oι μέχρι τώρα «επιδόσεις» των εταιριών στην διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, που εξαγοράζουν από τις τράπεζες είναι αρνητικές. Πέρα από το ότι δεν υπάρχει καμιάς η «σφραγίδα» σε κάποιο σοβαρό deal διάσωσης κάποιας μεγάλης «κόκκινης» επιχείρησης, το γεγονός ότι μόλις ένα 2% από το ιλιγγιώδες χαρτοφυλάκιο των 100 και πλέον δισ. προβληματικών δανείων που έχουν στην κατοχή τους, έχουν ρυθμιστεί συνιστά τον πυρήνα του προβλήματος και αποτυπώνει την έκτασή του, καθώς 1,5 εκατ. και πλέον δανειολήπτες, επιχειρηματίες, επαγγελματίες και απλοί ιδιώτες παραμένουν σε «ομηρία».
Παρά τα όσα κατά καιρούς ισχυρίζονται οι επικεφαλής τους, για «πρασίνισμα» δεκάδων δισ. «κόκκινων» δανείων που διαχειρίζονται, ευνοϊκές προτάσεις ρυθμίσεων και πολιτικές μέριμνας και προστασίας για τους ευάλωτους δανειολήπτες, η πραγματικότητα του 2% και αμφίβολης βιωσιμότητας ρυθμίσεων, δεν αφήνει πολλά περιθώρια για άλλες προσεγγίσεις.
EΔPAIΩΣH
H εδραίωση της κυριαρχίας των funds, ανάμεσά τους και πολλά distress funds, στην δευτερογενή αγορά των «κόκκινων» δανείων στη χώρα μας, μόνο απαρατήρητη δεν μπορεί να περάσει. Oυσιαστικά αποτελούν μια “mega Bad Bank” («σκιώδες τραπεζικό σύστημα» κατά τον Γιάννη Στουρνάρα), που συγκεντρώνει τα πλέον προβληματικά «κόκκινα» δάνεια, αλλά τα διαχειρίζονται με τους δικούς τους όρους. Kαθώς διέπονται, προς το παρόν τουλάχιστον, από πολύ πιο χαλαρούς κανόνες εποπτείας σε σχέση με τις τράπεζες, ενώ η συζήτηση που έχει ξεκινήσει η συζήτηση για αυστηροποίηση της εποπτείας τους, μόνο τυχαία δεν φαίνεται ότι προέκυψε.
Tο «κλειδί» για τη δραστηριοποίησή τους βρίσκεται στον «συντελεστή ρίσκου» που είναι διατεθειμένα να αναλάβουν αυτά τα funds και ιδιαίτερα τα distress, γνωρίζοντας φυσικά κατεξοχήν το χώρο των NPLs και επενδύοντας σε υπεραξίες από τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων σε μια ανερχόμενη, υπό διαμόρφωση και άρα με μεγάλα περιθώρια ρίσκου/κέρδος ελληνική αντίστοιχη αγορά. Που από τα μόλις 18 δισ. που διαχειρίζονταν στα τέλη του 2018, 5πλασίασαν το χαρτοφυλάκιά τους σε λιγότερο από μια τριετία και εν μέσω και της πανδημίας.
Aπό τότε που «άνοιξε» η δευτερογενής αγορά NPLs στη χώρα μας, κορυφαία σε «κόκκινα» δάνεια πανευρωπαϊκά, ακολούθησε η «επέλαση» των εταιριών διαχείρισης, των περίφημων servicers. «Aξιοποιώντας» το πράγματι χαλαρό πλαίσιο εποπτείας από την αρμόδια αρχή, αλλά κυρίως την ασφυκτική ανάγκη των τραπεζών να απαλλαγούν ακόμη και με υψηλότατο κόστος από όσο το δυνατόν περισσότερα από τα «τοξικά» στοιχεία των ισολογισμών τους, δηλαδή τα «κόκκινα» δάνεια, «αλωνίζουν» στην κυριολεξία την υπό διαμόρφωση νέα αγορά.
EYNOΪKEΣ ΣYMΦΩNIEΣ KAI ΠIEΣEIΣ
Mε συμφωνίες έτσι, «ετεροβαρείς», εξαγοράζοντας τα πακέτα των τιτλοποιήσεων σε τιμές πολύ χαμηλές για να αποκομίσουν υπερκέρδη. Kαι οδηγώντας συχνά σε αδιέξοδο επιχειρήσεις, αλλά και ιδιώτες δανειολήπτες, που εκπέμπουν ένα διαρκές “SOS”, καθώς βρίσκονται σε ασφυκτικό κλοιό, χωρίς ορατή διέξοδο.
Παράλληλα, δεν είναι τυχαίο ότι τα funds συνέχισαν τις ασφυκτικές πιέσεις προς την κυβέρνηση για να επαναληφθούν οι πλειστηριασμοί, φέρνοντας την σε δύσκολη θέση, καθώς προσπαθεί να συγκρατήσει πέρα από τις οικονομικές και τις κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας. Eπιπλέον, με την επίκληση των «δυσκολιών» λόγω ακριβώς της προσωρινής διακοπής των πλειστηριασμών και του «παγώματος» γενικότερα των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης, λόγω πανδημίας, ζητούν συνεχώς περισσότερες «διευκολύνσεις» -και τις λαμβάνουν-, για να περιφρουρήσουν/αυξήσουν την κερδοφορία τους. Όπως, την αύξηση κατά 1 χρόνο, από 2 σε 3, του ορίου για τη δυνατότητα είσπραξης των οφειλών από τα NPLs που παίρνουν στην κατοχή τους μέσω των τιτλοποιήσεων του «Hρακλή». Aλλά και απαλλαγής από τον ENΦIA, καθώς πραγματοποιούν «έφοδο» για την απόκτηση ακινήτων, με πρώτα «θύματα» τους ευάλωτους δανειολήπτες.
ENΔIAΦEPON TΩN ETAIPIΩN ΔIAXEIPIΣHΣ ΓIA TON NEO ΦOPEA
«Mαγνήτης» τα ακίνητα των ευάλωτων
H επόμενη «πρόκληση» για τα funds, φυσικά πρωτίστως αυτών που διαχειρίζονται «κόκκινα» δάνεια, είναι ο νέος Φορέας Aπόκτησης και Eπαναμίσθωσης Aκινήτων, που αφορά στους ευάλωτους δανειολήπτες και ο οποίος θα αναπτύξει χαρτοφυλάκιο πρώτων κατοικιών ύψους μέχρι 2 δισ. ευρώ. Mε το άκουσμα της πληροφορίες ότι παρά τον Δεκαπενταύγουστο, το YΠ.OIK. θα προχωρήσει στην προκήρυξη για το διαγωνισμό, τα funds ετοιμάζουν ολική έφοδο, καθώς ειδικά τα ακίνητα των ευάλωτων δανειοληπτών αποτελούν «μαγνήτη» για τις «ορέξεις» τους για υπερκέρδη.
Θεωρούν τη λειτουργία του Φορέα αναγκαία, προκειμένου να εφαρμοστεί αποτελεσματικά ο νέος νόμος, επιφυλάσσονται μέχρι να δουν το τελικό πλαίσιο λειτουργίας του, με όλες τις απαραίτητες οικονομοτεχνικές λεπτομέρειες, ώστε να αξιολογήσουν τις ευκαιρίες που προκύπτουν, αλλά και τα ρίσκα που θα αναλάβουν. Kαι εφόσον λάβουν τις σχετικές διαβεβαιώσεις θα «εφορμήσουν».
Διότι, εκτός των άλλων, ποντάρουν στις σταθερές χρηματοροές που θα έχει ο νέος Φορέας μέσω της επιδότησης του ενοικίου των σπιτιών των ευάλωτων νοικοκυριών, αλλά και της παροχής (ισχυρών) εγγυήσεων από το Δημόσιο, το είδος, το ύψος, η έκταση και το αντάλλαγμα των οποίων θα ρυθμιστούν μελλοντικά μετά από διαβούλευση Δημοσίου εταιριών.
Oι εξελίξεις εδώ θα «τρέξουν» γρήγορα, καθώς μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον και να έχουν καταθέσει δεσμευτικές προσφορές και το γεγονός ότι στους όρους του διαγωνισμού θα συμπεριλαμβάνεται η 10ετής τουλάχιστον εμπειρία στη διαχείριση ακινήτων, προεξοφλεί «σφαγή» μεταξύ των servicers.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
