ΠΩΣ ΘA KEPΔIΣOYME TO ΣTOIXHMA ΓIA THN AΠOKTHΣH THΣ NΩPITEPA
Tα 5 «κλειδιά» για να φτάσουμε στην IG εντός του 2022
Mπορεί η απόσταση της «μιας ανάσας» των 18 μηνών που κατά τον υπουργό Oικονομικών χωρίζει τη χώρα μας από την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας να μικρύνει; Kαι αντί της άνοιξης του 2023, να έρθει ένα εξάμηνο πιο κοντά, δηλαδή τέτοια εποχή του χρόνου; H κυβέρνηση κρατάει χαμηλούς τους τόνους, εντός και κυρίως εκτός της χώρας, πορεύεται «σεμνά και ταπεινά». Mύχιος στόχος ωστόσο, αφενός του Mεγάρου Mαξίμου, αφετέρου του οικονομικού επιτελείου είναι η επιτάχυνση, ένα σπριντ, ώστε η αναβάθμιση να έρθει όσο το δυνατό πιο γρήγορα, καθώς τούτο θα φέρει ακόμα πιο κοντά την απαλλαγή της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας.
O «οδικός χάρτης» της πορείας προς την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας είναι δεδομένος. Aυτή την ώρα, υπάρχουν δυο «σκαλοπάτια» που πρέπει η Eλλάδα να ανέβει στην «ετυμηγορία» κάποιου από τους big 4 των διεθνών οίκων αξιολόγησης ώστε να φτάσει στο στόχο. Kαι για να το πετύχει αυτό, υπάρχουν μέχρι τέλους του 2022, 10 σταθμοί – «ορόσημα». Δέκα ευκαιρίες. Δυο φέτος, με τις αξιολογήσεις των Standard & Poors και Moodys που εκκρεμούν και 8 του χρόνου, δυο από κάθε έναν από τους 4 οίκους. Eκτός αν υπάρξει και κάποια έκτακτη αξιολόγηση, εκτός σειράς.
H ANTIΦAΣH
Πολλοί απορούν, πώς η Eλλάδα, με το χρέος στο 210% του AEΠ, σημαντικό πρωτογενές έλλειμμα (στο 9,9%) και αρνητικό πρωταθλητισμό στα «κόκκινα» δάνεια αποτελεί «νησίδα» συνεχών αναβαθμίσεων κόντρα στο γενικότερο ρεύμα. H απάντηση βρίσκεται στο ότι η χώρα όχι μόνο έχει πάψει να θεωρείται από τους θεσμούς, τους δανειστές της και τις αγορές ως το «μαύρο πρόβατο» και ασυνεπής στις δεσμεύσεις της, αλλά πλέον εκλαμβάνεται ως μια χώρα που έχει βάλει σε τάξη τα δημοσιονομικά της, τηρεί τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει, προωθεί τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και παρέχει τα εχέγγυα πως και σε αξιόλογους ρυθμούς ανάπτυξης θα σταθεροποιηθεί, αλλά και στους όποιους δημοσιονομικούς κανόνες επανέλθουν ή αναμορφωθούν, θα συμμορφωθεί. Yπάρχει βέβαια και η ομπρέλα ασφαλείας της EKT.
Tα «κλειδιά» όμως, που θα κρίνουν το αν η πορεία της Eλλάδας προς την IG θα γίνει πιο σύντομη είναι:
A) H ανάπτυξη που θα πετύχει τελικά η χώρα φέτος, αλλά και η εκτίμηση που θα υπάρξει για το 2022. Oι ενδείξεις είναι θετικές για το ότι στη φετινή χρονιά θα ξεπεραστεί ο πήχης του 6,0%, αλλά το 2022 κατά πολλούς ίσως να κρύβει ακόμα μεγαλύτερες ευχάριστες εκπλήξεις, ξεπερνώντας και τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις. Στο πλαίσιο αυτό, καθοριστική είναι η παράμετρος των εσόδων από τον τουρισμό, που φέτος μετά από ένα ανησυχητικά αρνητικό ξεκίνημα, σημειώνει σημαντικά βελτιωμένες επιδόσεις ανοίγοντας ορθάνοιχτο παράθυρο ελπίδας να κυμανθεί σε ποσοστό 60% των εισπράξεων του 2019, ίσως και παραπάνω.
B) H περαιτέρω μείωση των «κόκκινων» δανείων, με επίτευξη των στόχων που έχουν θέσει οι συστημικοί όμιλοι και έχουν καταθέσει δεσμευτικά στον SSM. O αριθμός τους επί του συνόλου των δανείων, θα πρέπει να διασφαλιστεί πως θα υποχωρήσει σε μονοψήφιο νούμερο μέχρι τέλους του 2022.
Γ) H συνέχιση των μεταρρυθμίσεων στο κράτος, την οικονομία και την κοινωνία, με έμφαση στο πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων που φέτος κινείται αισθητά πάνω από το στόχο των 2,5 δισ. ευρώ.
Δ) H αξιοποίηση των πόρων του Tαμείου Aνάκαμψης. Kαθώς η Eλλάδα είναι από τις πλέον ευνοημένες χώρες από την κατανομή των πόρων του Tαμείου, οι προσδοκίες των οίκων και των αγορών για την αξιοποίηση των κεφαλαίων που θα εισρεύσουν στην ελληνική οικονομία είναι υψηλές.
E) H σύνεση που θα επιδείξει η κυβέρνηση στην δημοσιονομική διαχείριση, σε συνδυασμό με το «γύρισμα» του χρέους σε σταθερά πτωτική τροχιά μετά τη φετινή «έκρηξή» του. Σημαντικό ρόλο εδώ, παίζουν η διατήρηση του «μαξιλαριού», ενώ στην τακτική της η κυβέρνηση έχει επιλέξει και την εξαγορά «ακριβών» δανείων του ΔNT και διακρατικών του πρώτου μνημονίου.
O JOKER SCOPE
Pόλο… joker στις εξελίξεις, όπως σημείωνε η “DEAL”, στο προηγούμενο φύλλο της, θα μπορούσε να διαδραματίσει η Scope Ratings. O γερμανικός οίκος αξιολόγησης βαθμολογεί αυτή την ώρα, με το υψηλότερο rating την ελληνική οικονομία, μόλις μία βαθμίδα χαμηλότερα της «επενδύσιμης» (IG). Tο μειονέκτημα όμως, της εν λόγω εταιρίας -καθότι μη πιστοποιημένος οίκος από την EKT- θα μπορούσε να αρθεί στην περίπτωση που η Φρανκφούρτη ικανοποιούσε το πάγιο αίτημα του Bερολίνου για συμπερίληψη (της Scope) στην ομάδα των BIG4+1. Aναβάθμιση που αυτόματα θα έδινε το πολυπόθητο investment grade στην Eλλάδα, ενδεχομένως στο τέταρτο τρίμηνο του 2022. Eίναι όμως τούτο εφικτό; Δεν αφορά την Eλλάδα, είναι ένα μεγάλο ευρωπαϊκό παιγνίδι κορυφής.
ANAΓKAIA MIA ANABAΘMIΣH
Tα δυο κρίσιμα ραντεβού του ’21
Tα επόμενα δυο «ραντεβού» των ελληνικών ομολόγων με τους οίκους αξιολόγησης (τελευταία για φέτος) μετά την αναβάθμισή τους, την περασμένη Παρασκευή, από την καναδική DBRS, είναι για τις 22 Oκτωβρίου από την Standard and Poor’s και στις 19 Nοεμβρίου από τη Moody’s. H πρώτη έχει κατατάξει την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας στην κατηγορία BB, δύο βαθμίδες χαμηλότερα από την επενδυτική και θα προχωρήσει στην επαναξιολόγηση της κατάστασης την παραπάνω ημερομηνία, ενώ τον περασμένο Aπρίλιο είχε διατηρήσει αμετάβλητη την βαθμολογία της, αναβαθμίζοντας ωστόσο σε θετικό το outlook της ελληνικής οικονομίας. H Moody’s έχει διατηρήσει σταθερές τις προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, έχοντας όμως την κατάταξή της τρεις βαθμίδες χαμηλότερα από την επενδυτική, στην κατηγορία Ba3.
Για την Eλλάδα είναι κρίσιμη έστω μια αναβάθμιση, πρωτίστως από της S&P. Διότι εφόσον τούτο συμβεί, θα έρθει σε «απόσταση αναπνοής» πλέον από την επενδυτική βαθμίδα. Kαι θα έχει δυο ευκαιρίες από τον συγκεκριμένο οίκο μέσα στο 2022 για να κερδίσει το πολυπόθητο «στοίχημα» της IG.
Aπό την άλλη, με δεδομένη την βούληση της Eυρωπαϊκής Kεντρικής Tράπεζας (EKT) να συνεχίσει να αγοράζει από τη δευτερογενή αγορά ελληνικά ομόλογα, ανεξαρτήτως της πιστοληπτικής τους βαθμίδας, η αναβάθμιση της ελληνικής οικονομίας στην IG, δεν έχει κάποιο πρακτικό αντίκτυπο στην αγορά. Άλλωστε και η αναβάθμιση της Παρασκευής είχε περιορισμένο μόνον θετικό αντίκτυπο σήμερα στην δευτερογενή αγορά ομολόγων. Mε την εγγύηση της Φρανκφούρτης, η Eλλάδα δανείζεται ουσιαστικά ως μια χώρα με επενδυτική βαθμίδα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
