Οι τρείς κίνδυνοι για το 2022
Συντηρητική χαρακτηρίζει το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για ανάπτυξη φέτος κατά 6,1%. Με βάση τις προβλέψεις διεθνών οργανισμών η μεγέθυνση της οικονομίας θα φτάσει στην περιοχή του 7% επισημαίνοντας παράλληλα τρείς κινδύνους.
Στη φθινοπωρινή έκθεσή του το ΕΔΣ εμφανίζεται αισιόδοξο για την πορεία της οικονομίας το 2021, αφήνοντας να εννοηθεί ότι θα είναι σίγουρα πάνω από 6,1%, ενώ για το 2022 συμφωνεί στην πρόβλεψη για ανάπτυξη 4,5%.
Επισημαίνει όμως τρείς κινδύνους που μπορεί να ανατρέψουν τις προβλέψεις αυτές:
1. Η απροσδόκητη παράταση της πανδημίας: Όπως σημειώνεται ενδεχόμενες αναζωπυρώσεις τις πανδημίας στην Ελλάδα και πιθανά περιοριστικά μέτρα που αυτές θα επιφέρουν, θα επιβραδύνουν την αύξηση της οικονομικής δραστηριότητας. Περίπου το ήμισυ της προβλεπόμενης μεγέθυνσης του ΑΕΠ το 2022 οφείλεται στην ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης η οποία, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικονομικών, προβλέπεται να αυξηθεί κατά 2,9% σε σχέση με το 2021. Ενδεχόμενα περιοριστικά μέτρα θα θίξουν ευθέως την ιδιωτική κατανάλωση. Η ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης προβλέπεται να στηριχτεί εν μέρει στην θετική μεταβολή των αμοιβών της μισθωτής εργασίας (3,0%) η οποία θα προέλθει κυρίως από την αύξηση του συνολικού όγκου της μισθωτής απασχόλησης και δευτερευόντως από την αύξηση της μέσης κατά κεφαλής αμοιβής της μισθωτής εργασίας. Βάσει των παραπάνω, η ενδεχόμενη επιβράδυνση της ιδιωτικής καταναλωτικής δαπάνης λόγω περιοριστικών μέτρων θα έχει αρνητικές συνέπειες στον όγκο της απασχόλησης δημιουργώντας ένα αρνητικό καθοδικό σπιράλ με αποτέλεσμα τον περιορισμό της μεγέθυνσης του ΑΕΠ.
2. Η καθυστέρηση στην αξιοποίηση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης: Σημειώνεται συγκεκριμένα ότι η κρίσιμη παραδοχή του Υπουργείου Οικονομικών είναι πως το σύνολο των πληρωμών που θα πραγματοποιηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας θα μετατραπεί αυτομάτως σε επενδυτική δαπάνη. Ο σημαντικός ρόλος των δημόσιων επενδύσεων (περίπου 60% του συνόλου) μειώνει τις αβεβαιότητες που σχετίζονται με το ύψος των ιδιωτικών επενδύσεων, ωστόσο, είναι καίριας σημασίας η διασφάλιση ότι τα κανάλια διοχέτευσης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην ιδιωτική οικονομία θα λειτουργήσουν ομαλά και γρήγορα. Συνεπώς η ομαλή και γρήγορη ενεργοποίηση των σχημάτων στήριξης των επενδύσεων που χρηματοδοτούνται από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας είναι κρίσιμης σημασίας για την πορεία της οικονομίας το 2022.
3. Η εξέλιξη του πληθωρισμού: Σημειώνεται ότι η παράταση των πιέσεων στις τιμές ενδεχομένως να σηματοδοτήσουν μεταβολές στη νομισματική πολιτική στην ευρωζώνη μπορεί να επηρεάσουν αρνητικά τις μακροοικονομικές εξελίξεις το 2022. Επί του παρόντος οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρώπη θεωρούνται από τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας μάλλον πρόσκαιρο φαινόμενο. Υπό αυτό το πρίσμα, θεωρείται ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα περιοριστούν στο άμεσο μέλλον στο βαθμό που θα υπάρξει αποσυμφόρηση στην εφοδιαστική αλυσίδα (αποφυγή bottlenecks) και οι τιμές της ενέργειας θα μειωθούν ή έστω θα σταθεροποιηθούν∙ συνεπώς επί του παρόντος δεν τίθεται θέμα περιορισμού της νομισματικής επέκτασης. Παρόλα αυτά, δεν λείπουν οι πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για περιορισμό της χαλαρής νομισματικής πολιτικής. Αν επικρατήσει το δεύτερο σενάριο, το θετικό σενάριο του Υπουργείου Οικονομικών για αύξηση του ΑΕΠ κατά 4,5% το 2022 θα δοκιμαστεί.
