«Είναι σαφές ότι η Gazprom εκμεταλλεύεται την ισχυρή παρουσία της στην αγορά και επηρεάζει τις τιμές αυξομειώνοντας την ποσότητα φυσικού αερίου που διοχετεύει στην ΕΕ», διαπιστώνει στην Deutsche Welle ο ειδικός σε ζητήματα ενέργειας Γκέοργκ Τσάχμαν από την δεξαμενή σκέψης Bruegel των Βρυξελλών.
Περίπου το 43% του φυσικού αερίου που καταναλώνεται στην ΕΕ προέρχεται από τη Ρωσία, ενώ το υπόλοιπο καλύπτεται, σύμφωνα, με την Eurostat, με εισαγωγές από τη Νορβηγία, την Εγγύς Ανατολή, τις ΗΠΑ, την Αλγερία και την Λιβύη. Ας σημειωθεί ότι η Γερμανία καλύπτει τις ανάγκες της σε φυσικό αέριο κατά 55% από την Gazprom. Η εταιρεία είναι ένας από τους μεγαλύτερους κερδισμένους της ενεργειακής κρίσης καθώς κατέρριψε το 2021 ρεκόρ κερδών, σύμφωνα με ανακοίνωση στις αρχές Ιανουαρίου του Αλεξέι Μίλερ, πρόεδρος του ενεργειακού κολοσσού και επιστήθιος φίλος του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σε υψηλό επίπεδο η εξάρτηση ΕΕ από την Gazprom
Την τελευταία δεκαετία οι Βρυξέλλες προσπάθησαν μέσα από σειρά ρυθμιστικών μέτρων να δημιουργήσουν ενιαία αγορά φυσικού αερίου στην ΕΕ. Έτσι, η Gazprom μεταφέρει το φυσικό αέριο σε συγκεκριμένα σημεία στα εξωτερικά σύνορα και στη συνέχεια, οι χώρες-μέλη προμηθεύονται τις ποσότητες που χρειάζονται. Με άλλα λόγια, η Γερμανία μπορεί να αγοράσει, για παράδειγμα, από τη Ρωσία φυσικό αέριο, το οποίο στη συνέχεια να διοχετεύσει στην Πολωνία ή την Ουκρανία. Προς το συμφέρον του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού είναι οι απευθείας διμερείς συμφωνίες αγοράς με χώρες-μέλη διότι έτσι διατηρεί σε υψηλό επίπεδο την εξάρτηση.
Εύλογο ερώτημα
Την ίδια στιγμή, όπως αναφέρει η ελληνική έκδοση της Deutsche Welle, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν κατηγορεί την Gazprom ότι δεν ανταποκρίνεται στη ζήτηση για ενέργεια από την ΕΕ: «Η Gazprom τηρεί τις συμφωνίες, διοχετεύει ωστόσο στην ΕΕ την ελάχιστη ποσότητα που έχει συμφωνηθεί. Εύλογο επομένως το ερώτημα γιατί την ώρα που οι τιμές έχουν εκτιναχθεί και η ζήτηση είναι τεράστια ένας πάροχος επιλέγει να μην αυξήσει την προσφορά έναντι του καλύτερου πελάτη που είναι η ΕΕ».
Ο Γκέοργκ Τσάχμαν από την δεξαμενή σκέψης Bruegel τονίζει από την πλευρά του: «Μπορείς να διαπραγματεύεσαι επ’ αόριστον με εκείνον που ελέγχει όλους τους μοχλούς πίεσης. Αν, όμως, η Μόσχα αποφασίσει να κλείσει την κάνουλα τότε, κακά τα ψέματα, οι Ευρωπαίοι βρίσκονται σε δεινή διαπραγματευτική θέση».