Αυτές τις μέρες η ελληνική οικονομία συμπληρώνει δύο χρόνια λειτουργίας σε συνθήκες πανδημίας. Δύο έτη με προσωρινές αλλά και μόνιμες αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο οι φορείς της οικονομίας, ήτοι τα νοικοκυριά, οι επιχειρήσεις και η κυβέρνηση, συμμετέχουν και συναλλάσσονται στις αγορές. Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της διαταραχής του κορωνοϊού COVID-19, ο κλάδος των υπηρεσιών, στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2021, υπέστη τις μεγαλύτερες απώλειες σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Αντιθέτως, κλάδοι όπως των κατασκευών και της βιομηχανίας, υπερκέρασαν τους περιορισμούς που έθεσε η υγειονομική κρίση, ενώ σε έναν βαθμό ευνοήθηκαν από τις νέες ανάγκες που δημιούργησε η πανδημία. Στο Σχήμα 1 παρουσιάζουμε τη μεταβολή της ακαθάριστης προστιθέμενης αξίας, σε σταθερές τιμές, που παρήχθη στους 10 συγκεντρωτικούς κλάδους της οικονομίας στο πρώτο 9μηνο του 2021 (€118,9 δισ.), σε σύγκριση με αυτή που παρήχθη στο πρώτο 9μηνο του 2019 (€120,9 δισ.). Τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών του 4ου τριμήνου 2021, μαζί με την πρώτη εκτίμηση για το σύνολο του έτους 2021, αναμένεται να δημοσιευτούν από την ΕΛΣΤΑΤ στις 4 Μαρτίου 2022.
Παρατηρούμε ότι η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στους κλάδους, 1ον των τεχνών, διασκέδασης και ψυχαγωγίας, επισκευών ειδών νοικοκυριού και άλλων υπηρεσιών, 2ον της γεωργίας, δασοκομίας και αλιείας, 3ον των χρηματοπιστωτικών και ασφαλιστικών δραστηριοτήτων, 4ον της διαχείρισης ακίνητης περιουσίας και 5ον του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, επισκευών οχημάτων και μοτοσικλετών, μεταφοράς και αποθήκευσης, υπηρεσιών παροχής καταλύματος και εστίασης, υπολείπεται κατά 19,9%, 10,4%, 10,2%, 10,2% και 5,9% σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα. Αντιθέτως, η ακαθάριστη προστιθέμενη αξία στους κλάδους, 1ον των κατασκευών, 2ον της βιομηχανίας, 3ον της ενημέρωσης και επικοινωνίας, 4ον των επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών δραστηριοτήτων, διοικητικών και υποστηρικτικών δραστηριοτήτων και 5ον της δημόσιας διοίκησης και άμυνας, υποχρεωτικής κοινωνικής ασφάλισης, εκπαίδευσης, δραστηριοτήτων σχετικών με την ανθρώπινη υγεία και την κοινωνική μέριμνα, ξεπερνά κατά 23,5%, 11,8%, 10,4%, 6,3% και 1,6% σε σχέση με τα προ πανδημίας επίπεδα.
Ειδική μνεία θα πρέπει να γίνει στην πορεία του κλάδου της μεταποίησης, ενός κλάδου που παράγει διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά και προσελκύει απασχολούμενους υψηλού ανθρώπινου κεφαλαίου (π.χ. μηχανικούς, χημικούς, γεωπόνους, φαρμακοποιούς). Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης παραγωγής μεταποίησης, παρά τη μηνιαία πτώση που κατέγραψε τον Δεκέμβριο 2021 (-2,8% MoM), ενισχύθηκε κατά 3,5% QoQ / 9,8% YoY το 4ο τρίμηνο 2021 από 0,8% QoQ / 8,0% YoY το 3ο τρίμηνο 2021. Το εν λόγω αποτέλεσμα αποτελεί ένα θετικό σημάδι για τον πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας το 4ο τρίμηνο 2021. Για το σύνολο του έτους 2021, ο δείκτης παραγωγής μεταποίησης αυξήθηκε απότομα κατά 8,6% YoY, υπερκάλυψε τις σχετικά μικρές απώλειες που είχε την πρώτη χρονιά της πανδημίας (-1,4% YoY το 2020) και βρέθηκε σε επίπεδο υψηλότερο κατά 2,5% σε σύγκριση με την προ πανδημίας τάση του.