Με μελανά χρώματα περιγράφει το μέλλον της ευρωζώνης σε άρθρο του ο συντάκτης της Wall Street Journal, Simon Nixon, ο οποίος επικεντρώνεται στην πολιτικο-οικονομική κρίση σε Ελλάδα και Ιταλία, ενώ επισημαίνει ότι Μέρκελ και Σαρκοζί «έχουν χάσει την αξιοπιστία τους».
«Έξι εβδομάδες για να σωθεί το ευρώ υποσχέθηκαν στον κόσμο οι ευρωπαίοι ηγέτες τον Σεπτέμβριο. Αυτή η προθεσμία παρήλθε στη συνεδρίαση των G20 την προηγούμενη εβδομάδα και η επίτευξη του στόχου φαίνεται πως απέχει περισσότερο από ποτέ. Τίποτα ουσιαστικό δεν αποφασίστηκε στις Κάννες ώστε να βοηθήσει την σκοπό της επιβίωσης του ευρώ, όμως ελήφθη μια γιγαντιαία απόφαση που θα μπορούσε να καθυστερήσει τον θάνατό του: Η ανακοίνωση των Άνγκελα Μέρκελ και Νικολά Σαρκοζί ότι η Ελλάδα είναι ελεύθερη να φύγει από το ευρώ, άλλαξε τη φύση του κοινού νομίσματος».
«Οι ΗΠΑ πολέμησαν έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο τον 19ο αιώνα για να αποτρέψουν τις πολιτείες να αποσχιστούν από την Ένωση. Ωστόσο, οι ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας έχουν αποφασίσει ότι η ευρωζώνη θα είναι μια εθελοντική ένωση, όχι λόγο κάποιας εμμονής στην αρχή του εθνικού αυτό-προσδιορισμού, αλλά για να προστατέψουν την αρχή ότι οι χώρες της ευρωζώνης δεν θα πρέπει να θεωρούνται υπεύθυνες για τα χρέη των άλλων.
Η σημασία των διακηρύξεων των Μέρκελ και Σαρκοζί είναι τεράστια. Με μια κίνηση, έφεραν το ρίσκο του ξένου συναλλάγματος σε μια αγορά κρατικού χρέους που προσπαθεί ακόμα να συμβιβαστεί με το ότι τα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης εμπεριέχουν πιστωτικούς κινδύνους. Ακόμα χειρότερα, καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης, οι δυο ηγέτες δήλωναν ότι θα κάνουν ότι χρειαστεί για να σωθεί το ευρώ».
Σύμφωνα με τον κ. Nixon, οι διαβεβαιώσεις που έχουν δώσει δεν αξίζουν ούτε το χαρτί πάνω στο οποίο γράφτηκαν: πρώτα, δεν θα υπήρχαν χρεοκοπίες κρατών. Μετά, το πρώτο «κούρεμα» ελληνικών ομολόγων θα ήταν μια «μοναδική κατάσταση». Το δεύτερο «κούρεμα» ήλθε 12 εβδομάδες αργότερα. Τώρα, είναι πιθανές οι έξοδοι χωρών από την ευρωζώνη. Δεν είναι να απορεί κανείς γιατί οι αγορές δεν δανείζουν και η Κίνα δεν επενδύει στα ταμεία διάσωσης της Ευρώπης. Ό,τι και να πουν αυτοί οι δυο ηγέτες, πλέον δεν έχει καμία αξιοπιστία.
Όλα αυτά που μπορούν να οδηγήσουν στην λήξη της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους φαίνεται να απομακρύνονται. Χωρίς τους κατάλληλους μηχανισμούς μεταφοράς κεφαλαίων, οι μικρότερες σε μέγεθος οικονομίες θα αναγκαστούν λόγω των προβλημάτων τους να προχωρήσουν σε μεγαλύτερη λιτότητα, πλήττοντας την ανάπτυξη και οδηγούμενες σε καθοδικό σπιράλ».
Θα φέρει αποτέλεσμα η αλλαγή ηγεσίας;
«Στην απελπισία της η Ευρωζώνη φαίνεται αποφασισμένη να εξαναγκάσει σε αποχώρηση τους πρωθυπουργούς της Ελλάδας και της Ιταλίας, ελπίζοντας ότι αυτοί ενδεχομένως θα αντικατασταθούν από κυβερνήσεις που θα επιταχύνουν τον ρυθμό των μεταρρυθμίσεων και θα τονώσουν την ανταγωνιστικότητα. Οι κ. Παπανδρέου και Μπερλουσκόνι προτίμησαν να ενδώσουν στις επιθυμίες της πολιτικής τους βάσης αντί να προχωρήσουν σε σοβαρές δομικές μεταρρυθμίσεις, καταστρέφοντας έτσι τις όποιες ελπίδες υπήρχαν ότι μπορεί η χώρα τους να μειώσει το χρέος της.
Είναι ωστόσο δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι η αλλαγή ηγεσιών θα φέρει στην εξουσία πιο αποτελεσματικές κυβερνήσεις.
Για την Ελλάδα, το καλύτερο σενάριο στο οποίο μπορεί να ελπίζει κανείς είναι η κυβέρνηση συνεργασίας να επιβιώσει τόσο ώστε να επικυρώσει τα αποτελέσματα της συνόδου της 26ης Οκτωβρίου, εξασφαλίζοντας την επόμενη δόση και αποφεύγοντας τη χρεοκοπία τον επόμενο μήνα.
Πιθανότατα, η απειλή της χρεοκοπίας θα αναγκάσει τα μεγάλα κόμματα να στηρίξουν τη συμφωνία, αν και σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, το 60% της κοινής γνώμης διαφωνεί με αυτήν. Ωστόσο είναι δύσκολο να φανταστεί κανείς ότι μια τέτοια συμφωνία δεν θα καταστεί εκλογικό διακύβευμα. Άσχετα από το τι κυβέρνηση προκύψει στην Αθήνα θα πρέπει να ακολουθήσει τους όρους της συνθήκης, οπότε η απειλή άτακτης χρεοκοπίας θα εξακολουθήσει».
