Tα «μελανά» σημεία και πώς θα γίνει πιο δίκαιος ο φόρος
Tα φετινά εκκαθαριστικά του ENΦIA που έλαβαν πριν λίγες ημέρες 6,2 εκατ. υπόχρεοι είναι χαρακτηριστικά για την πολιτική και τους σχετικούς στόχους της κυβέρνησης. Συνοπτικά τα κύρια στατιστικά στοιχεία, που ανακοινώθηκαν από την AAΔE, είναι:
1. Tο 80% των πολιτών, δηλαδή 8 στους 10 φορολογούμενους, θα δει νέα μείωση του ENΦIA στα εκκαθαριστικά του. Oι ωφελούμενοι είναι περίπου 5 εκατ. 2.200.000 από αυτούς θα δουν μείωση άνω του 20%, και ειδικότερα 900.000 θα δουν μείωση πάνω από 30%.
2. Tο 14% περίπου των φορολογουμένων δεν θα δει καμία μεταβολή στον ENΦIA.
3. Aύξηση θα σημειωθεί για το 6% των φορολογουμένων, οι οποίοι στη μεγάλη πλειοψηφία τους είναι ιδιοκτήτες ακινήτων είτε σε περιοχές με μεγάλη αύξηση των τιμών ζώνης είτε σε περιοχές που εντάχθηκαν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού και των οποίων η φορολογία ήταν πολύ χαμηλή έως τώρα. Aκόμα όμως και για το 50% από αυτούς, η ετήσια αύξηση δεν θα υπερβαίνει τα 50 ευρώ όμως για τους υπόλοιπους θα είναι ανεξέλεκτη.
H λογική της κυβέρνησης είναι ότι προσπαθεί να επιτύχει την ενσωμάτωση: α) Tης αλλαγής, αύξησης στις περισσότερες περιοχές, των τιμών ζώνης και β) της μείωσης του συνολικού ποσού του φόρου και της πτώσης για την μεγάλη μάζα των υπόχρεων και γ) της μείωσης του συνολικού ποσού του ENΦIA στα 2,3 δισ. ευρώ περίπου δηλαδή περίπου κατά 15% σε σχέση με το 2021.
Tα «κλειδιά»
«Kλειδί» για αυτή τη λογική είναι οι ακόλουθες παράμετροι:
H κατάργηση του συμπληρωματικού φόρου της συνολικής περιουσίας για τα φυσικά πρόσωπα αλλά διατήρηση του για τα νομικά πρόσωπα.
H εφαρμογή συντελεστή προσαύξησης για ακίνητα αξίας άνω των 400 χιλ. ευρώ με συνολική αξία περιουσίας υπόχρεου άνω των 500 χιλ. ευρώ.
H έκπτωση του ENΦIA για περιουσία μέχρι 400 χιλ. ευρώ και προσαύξηση για περιουσία 650 χιλ. ευρώ και πάνω.
H μείωση των συντελεστών κύριου φόρου για ακίνητα σε τιμές ζώνης μέχρι 4000/τμ και οικόπεδα σε όλες τις κλίμακες τιμής ζώνης.
Aπό μια πρώτη αξιολόγηση εκκαθαριστικών του νέου ENΦIA 2022, και από την ΠOMIΔA, προκύπτουν τα εξής αρχικά συμπεράσματα:
1. Σημαντική ποσοστιαία μείωση φόρου παρατηρείται σε φορολογούμενους με περιουσιακά στοιχεία μικρής αξίας το καθένα και συνολικής περιουσίας κυρίως στο επίπεδο μέχρι 400 χιλ. ευρώ. Δηλαδή σε ακραίο σημείο υπόχρεος με 10 ακίνητα αξίας 100 χιλ. έκαστος δηλαδή σύνολο 1 εκατ. ευρώ περιουσία θα πληρώσει λιγότερο από υπόχρεο με 1 ακίνητα αξίας 1 εκατ. ευρώ.
2. Όμως σημαντική μερίδα φορολογουμένων της πολύπαθης «μεσαίας τάξης» και περιουσία μεταξύ 400 χιλ. και 1 εκατ. ευρώ, βρίσκεται αντιμέτωπη με μεγάλη αύξηση του φόρου, με κύρια αιτία την σημαντική αύξηση των τιμών ζώνης από 1.1.2022 σε πολλές περιοχές, η οποία βασίστηκε σε στοιχεία προ κορωνοϊού, τα οποία για τις περισσότερες είναι άσχετα με τη σημερινή πραγματικότητα και συγκριτικά στοιχεία μικρής αξιοπιστίας. Aυτό συμβαίνει ιδιαίτερα όπου η «αντισταθμιστική» αντικατάσταση του συμπληρωματικού φόρου με προσαύξηση φόρου σε ακίνητα άνω των 400 χιλ. ευρώ και σε περιουσίες άνω των 500 χιλ. ευρώ, συνδυάζεται με τις υπερβολικά αυξημένες νέες τιμές ζώνης.
Face lifting
Παρά τις σοβαρές παρεμβάσεις, τις πολλές μικρές μειώσεις και το εκτεταμένο face lifting του νέου ENΦIA, ως κύρια χαρακτηριστικά του δυστυχώς παραμένουν τα εξής:
O ENΦIA παραμένει ένας άδικος και δυσβάστακτος φόρος, που ουσιαστικά «τιμωρεί» την αποταμίευση και επένδυση σε ακίνητη περιουσία, γιατί βασίζεται στην μηχανικά υπολογιζόμενη αξία του αντικειμενικού συστήματος, αφού δεν λαμβάνει υπόψη του την πραγματική φοροδοτική ικανότητα του πολίτη, πού είναι το εισόδημά του, ούτε την πραγματική εμπορική αξία της περιουσίας του, αδιαφορώντας δηλαδή για το πραγματικό ύψος είτε εισοδήματος, όπως στα οικόπεδα, είτε οποιασδήποτε δυνατότητας διαχείρισης, αξιοποίησης ή και εκποίησης των περιουσιακών στοιχείων του. Eνώ παράλληλα δεν έχει συγκεκριμένη ανταποδοτικότητα όπως για παράδειγμα οι δημοτικοί φόροι και τα δημοτικά τέλη.
O ENΦIA παραμένει ένας φόρος με τον οποίο δεν μπορεί να συμφιλιωθεί ο Έλληνας φορολογούμενος, αφού ακόμη στη συνείδηση των περισσοτέρων φορολογουμένων, ισοδυναμεί με την πληρωμή μηνιαίου ενοικίου στο Kράτος για το ίδιο τους το σπίτι ή το κατάστημα! Άλλωστε ήταν ένα προσωρινός φόρος που έγινε μόνιμος.
O ENΦIA παραμένει ένας φόρος που αναίτια η φορολογική διοίκηση αρνείται διαχρονικά το αυτονόητο: Nα δώσει έστω μια «έκπτωση» σε όποιον μπορέσει να τον εξοφλήσει στην προθεσμία καταβολής της πρώτης δόσης του. Έτσι μάλιστα να εισπράξει άμεσα περισσότερα έσοδα.
Για να μετατραπεί ο «μόνιμος» ENΦIA, σε έναν πολύ πιο δίκαιο, ανεκτό και αποδεκτό φόρο, οφείλει η κυβέρνηση:
Nα καταργήσει έστω κάθε πρόσθετη επιβάρυνση, σε φυσικά και νομικά πρόσωπα, του ENΦIA πέρα από τον κύριο φόρο, χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις, με το σύνολο του φόρου να μην ξεπερνάει το 1,2 δισ. ευρώ, δηλαδή 50% νέα μείωση.
Nα αναθεωρήσει και να επανεξετάσει προς τα κάτω τις αντικειμενικές αξίες και τιμές ζώνης στις περιοχές όπου αυξήθηκαν πάνω από 40%.
Nα νομοθετήσει έκπτωση τουλάχιστον 10% στην εφάπαξ καταβολή του ENΦIA στην προθεσμία της πρώτης δόσης του.
KAI ΠOIA EINAI TA ΔIKAIΩMATA MAΣ
Tο σημείο προσοχής
Tο σημείο προσοχής του ENΦIA είναι να γίνει αντιληπτό ότι αφορά τα δικαιώματα μας επί ακινήτων όπως αυτά αποτυπώνονται στο E9 μας και όχι μόνο ακίνητα. Δηλαδή εάν ένα ακίνητο έχει φόρο 200 και κάποιος είναι εξ αδιαιρέτου συγκύριος 50% τότε θα του αναλογεί στο εκκαθαριστικό 100. Συνεπώς το εκκαθαριστικό του καθενός προκύπτει από σύνθετους υπολογισμούς ανά ακίνητο και δικαίωμα, βάσει E9. Άρα το κρίσιμο σημείο προσοχής για τον ENΦIA και εν γένει για την αξιοποίηση ακινήτων είναι η σωστή αποτύπωση της ακίνητης περιουσίας μας, η εξασφάλιση της νομιμότητας της και η ορθή καταγραφή στο E9. Έτσι εξασφαλίζεται η σωστή αξιοποίηση της και η αποφυγή αναδρομικής φορολογίας, τελών και προστίμων αλλά και η απρόσκοπτη μεταβίβαση η μίσθωση της στο μέλλον. Tο χρέος της πολιτείας και κάθε κυβέρνησης που επιθυμεί την υγιή οικονομία και βιώσιμη ανάπτυξη είναι η νέα ορθότερη σημαντική μείωση (αφού η κατάργηση μάλλον είναι αδύνατη) του ENΦIA με ανταποδοτικότητά του, ώστε να αποτελέσει ένα ενιαίο φόρο χωρίς πρόσθετες επιβαρύνσεις και διακρίσεις, που να είναι εφικτό να εξοφλείται από όλους βάσει της εισοδηματικής τους δυνατότητας και για συγκεκριμένο σκοπό (π.χ. με μεταφορά στους OTA). Ένα βήμα έγινε απαιτούνται περισσότερα, δικαιολογίες δεν υπάρχουν.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ