Η τιμή του ψωμιού μέσα σε έναν μήνα και συγκεκριμένα τον Απρίλιο αυξήθηκε κατά 5%, ενώ σε ετήσια βάση η αύξηση φθάνει στο 13,1% και ένα κιλό ψωμί τύπου «χωριάτικο» από 2,60 ευρώ έχει φθάσει να πωλείται 3,20 ευρώ. Τον Μάιο, τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι πιθανόν να δείξουν νέα ανατίμηση στο ψωμί η οποία αποδίδεται στο ράλι της τιμής τουσιταριού που καταγράφει αύξηση 40% από την αρχή του έτους και στο αυξημένο ενεργειακό κόστος.
Με την ακρίβεια και τον πληθωρισμό να έχουν πάρει «φωτιά» και να πλήττουν τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, το οικονομικό επιτελείο δέχεται πιέσεις για νέα μέτρα στήριξης. Ετσι βάζει ξανά στο τραπέζι των συζητήσεων το σενάριο της μείωσης του ΦΠΑ στο ψωμί και σε συγκεκριμένα τρόφιμα, αλλά με ημερομηνία λήξης. Πρόκειται για ένα μέτρο με ισχυρό δημοσιονομικό κόστος, καθώς η μείωση του ΦΠΑ από 13% σε 6% μόνο για το ψωμί κοστίζει στον προϋπολογισμό 140 εκατ. ευρώ τον χρόνο.
Αν και στο υπουργείο Οικονομικών εκτιμούν ότι από τον Ιούνιο θα υπάρξει κάποια σταθεροποίηση του πληθωρισμού και αποκλιμάκωσή του από τον Ιούλιο όταν θα τεθούν σε ισχύ οι παρεμβάσεις στα τιμολόγια του ηλεκτρικού ρεύματος, ωστόσο αρμόδια στελέχη σημειώνουν ότι όπως εξελίσσεται το πληθωριστικό φαινόμενο οι προβλέψεις εμπεριέχουν υψηλό ρίσκο και αβεβαιότητα, επισημαίνοντας ότι βρισκόμαστε σε διαρκή επιφυλακή για νέα πυροσβεστικά μέτρα.
Οι πόροι
Το μέγα ζητούμενο είναι πότε και πόσος δημοσιονομικός χώρος θα προκύψει έτσι ώστε να βρεθούν οι πόροι για τυχόν επέκταση και διεύρυνση του πακέτου των παρεμβάσεων για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας εμφανίζεται αισιόδοξος ότι θα βρεθεί και πάλι δημοσιονομικός χώρος λόγω της θετικής πορείας του προϋπολογισμού, αποφεύγοντας ωστόσο να αναφερθεί συγκεκριμένα σε κάποια μελλοντική παρέμβαση, ενώ ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και ΤροφίμωνΓιώργος Γεωργαντάς αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο μείωσης του ΦΠΑ στο ψωμί.
Το εύρος των παρεμβάσεων θα κριθεί από το εύρος του δημοσιονομικού χώρου, αλλά θεωρείται βέβαιο πως όσο μεγάλο και εάν είναι το πακέτο των μέτρων δεν επαρκεί για να σβήσει τη φωτιά της ακρίβειας.
Τα νέα «πυροσβεστικά» μέτρα αναμένεται να ανακοινωθούν μετά τα μέσα Ιουνίου και αφού το οικονομικό επιτελείο θα έχει στα χέρια του τα επίσημα στοιχεία για την πορεία των εσόδων του προϋπολογισμού τον Μάιο και θα έχει δει το νέο ρεκόρ που θα έχει σημειώσει ο πληθωρισμός. Στις 9 Ιουνίου, η ΕΛΣΤΑΤ θα ανακοινώσει νέο άλμα του εθνικού δείκτη τιμών καταναλωτή τον Μάιο και το κοντέρ αναμένεται να δείξει πάνω από 11%.
Τα έσοδα
Τα καλά νέα έρχονται πάντως από το μέτωπο των φορολογικών εσόδων. Τα πρώτα στοιχεία δείχνουν ότι ο Μάιος κλείνει με νέα υπέρβαση, λόγω της αύξησης των τουριστικών εισπράξεων σε μια χρονιά που θυμίζει 2019, όπως εκτιμούν οι παράγοντες της αγοράς.
Στο τετράμηνο, τα φορολογικά έσοδα ήταν πολλαπλάσια σε σχέση με τις εκτιμήσεις του προϋπολογισμού κατά 1,745 δισ. ευρώ, με την ηγεσία του υπουργείου να υποστηρίζει πως ο πρόσθετος δημοσιονομικός χώρος είχε ήδη αξιοποιηθεί με τις παρεμβάσεις που έχουν προηγηθεί (επιταγή ακρίβειας, fuel pass, επιδότηση ντίζελ κ.λπ.). Αν ο Μάιος αποδειχθεί τόσο καλός όσο και ο Απρίλιος διαμορφώνονται οι προϋποθέσεις για μια σημαντική παρέμβαση.
Τα καύσιμα
Το μεγαλύτερο πρόβλημα όμως είναι οι τιμές στα υγρά καύσιμα που έχουν πάρει «φωτιά» και καίνε τις τσέπες των καταναλωτών.
Η κυβέρνηση εξετάζει αντίμετρα τα οποία θα ενεργοποιηθούν από τον Ιούλιο υπό την προϋπόθεση ότι θα απελευθερωθεί δημοσιονομικός χώρος. Τα εναλλακτικά σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν:
– Συνέχιση της επιδότησης βενζίνης από 30 έως 50 ευρώ για όλους και μετά τον Ιούνιο που λήγει το ισχύον μέτρο.
– Παράταση της επιδότησης του πετρελαίου κίνησης στην αντλία με 15 λεπτά το λίτρο, μέτρο το οποίο ισχύει και για τον τρέχοντα μήνα.
– Διεύρυνση του μεταφορικού ισοδύναμου με το οποίο επιδιώκεται η εξίσωση του κόστους μεταφοράς με μέσα μαζικής μεταφοράς από την ηπειρωτική Ελλάδα σε νησί ή από νησί σε νησί με το κόστος που θα ίσχυε στην ηπειρωτική Ελλάδα για την ίδια απόσταση.
– Στοχευμένη και προσωρινή μείωση του ΦΠΑ στα καύσιμα σε συγκεκριμένα μικρά νησιά και με ορίζοντα τριών μηνών.
