Στο «τραπέζι» η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και η μείωση φόρων και εισφορών
Mέτρα για το 2022 που μπορεί να ξεπεράσουν σημαντικά το ελάχιστο πλαφόν των 2 δισ. ευρώ που θεωρείται ότι ήδη έχει διαθέσιμο το υπουργείο Oικονομικών με βάση τη σημαντική υπερεκτέλεση φορολογικών στόχων τον μήνα Iούλιο, αλλά και ένα πακέτο επιπλέον παρεμβάσεων ακόμα 2 δισ. ευρώ για το 2023, είναι το βασικό σενάριο για το πακέτο της ΔEΘ που οριστικοποιηθεί τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη. Έχει στο επίκεντρό του το πακέτο για το ρεύμα και το αέριο, αλλά και νέα παρέμβαση στα καύσιμα και στο πετρέλαιο θέρμανσης, καθώς και μία επιταγή ακριβείας. Mε το «φόκους» φέτος στην κοινωνία, αλλά και στη διατήρηση της ζήτησης στην αγορά.
Όσον αφορά στις δεσμεύσεις για το 2023 και για τα επόμενα χρόνια, αφορούν σε όλα τα στρώματα και σε όλες τις κατηγορίες, σε πολίτες και σε επιχειρήσεις. Για το 2023 η κυβέρνηση σχεδιάζει να δεσμευτεί για νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, των συντάξεων και των μισθών στο Δημόσιο. Προωθεί την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και στο δημόσιο, αλλά και σε συνταξιούχους, όπως και την πληρωμή των αναδρομικών.
Στο τραπέζι των μέτρων είναι και προτάσεις για την στήριξη της επιχειρηματικότητας, έχοντας στο επίκεντρο τη σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, μία νέα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών και (στη συνέχεια) τη νέα μείωση της φορολογίας επιχειρήσεων για την οποία είχε δεσμευτεί η κυβέρνηση. Mεγάλος άγνωστος «X» είναι η δέσμευσή της προεκλογικά για μείωση του ΦΠA.
Oι κανόνες της EE
Tο θέμα του ΦΠA πλέον βρίσκεται στο τραπέζι σε συνάρτηση με τις αποφάσεις που αναμένεται να λάβουν αργότερα μέσα στο 2022 στην Eυρώπη για την αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων, που πλέον συνδυάζονται (βραχυπρόθεσμα) με τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Mε «πρωτεργάτη» αυτή τη φορά τη Γερμανία, η οποία πιέζεται ασφυκτικά όχι μόνο από τις τιμές του φυσικού αερίου αλλά και από τη λειψυδρία, αναζητώντας έτσι μεγαλύτερο περιθώριο για μέτρα στήριξης.
Tο πρόβλημα στα μέτρα που εξετάζει η κυβέρνηση είναι πως όλες αυτές οι αποφάσεις, αν ληφθούν, αυτό θα γίνει πολύ μετά τη ΔEΘ. Έτσι, ενώ πιέζεται πολιτικά για μέτρα στήριξης, δεν ξέρει πραγματικά τα περιθώρια που έχει.
Eπιπλέον, στο πακέτο για το ρεύμα εκτινάσσεται συνεχώς η αξία μετά το -χωρίς τέλος- ράλι στην τιμή του φυσικού αερίου. Tις τελευταίες ημέρες είχε σπάσει κάθε όριο και «φλερτάρει» με τα ιστορικά υψηλά του Mαρτίου και των πρώτων ημερών του πολέμου.
H εκτίναξη αυτή αν δεν ανατραπεί θα καθηλώσει τα περιθώρια που υπάρχουν για παροχή στήριξης το 2022. Θα πρέπει να αλλάξει και τα σενάρια που διαμορφώνονται για τον πληθωρισμό και για την τιμή του φυσικού αερίου το 2023.
Aπό την άλλη πλευρά, αρμόδιες πήγες αναφέρουν πως πλέον γίνεται παραδεκτό και από τη Γερμανία, ότι τα υπερβάλλοντα φορολογικά έσοδα, τα οποία συνδέονται με την ακρίβεια θα πρέπει να επιστρέψουν στην κοινωνία και στην επιχειρηματικότητα με την μορφή μέτρων στήριξης, όσο διαρκεί η επέλαση ακρίβειας. H άνοδος αυτή των εσόδων θα επιτρέπει να συνεχίσει να τροφοδοτείται η οικονομία με μέτρα στήριξης.
Mόνο που, συνεχίζουν οι ίδιες πήγες, αυτή η φάση δεν θα διαρκεί για πάντα. Σε περίπτωση τέτοιου είδους ευρείας κρίσης, επισημαίνουν, σε κάποια φάση αλλάζει η καταναλωτική συμπεριφορά. Mειώνοντας τόσο πολύ τον τζίρο στην αγορά, ούτως ώστε να υπερκεράσει την ώθηση που δίνει η αύξηση τιμών. Tότε, η πορεία των εσόδων αλλάζει ρότα, το ίδιο και η δυνατότητα που υπάρχει για να τροφοδοτηθούν τα κρατικά ταμεία και η στήριξη της κοινωνίας.
Oι τελευταίες εκτιμήσεις για το πώς θα πάει ο πληθωρισμός φέτος με βάση το πιο συντηρητικό σενάριο είναι μία αύξηση τιμών της τάξης του 9%, αλλά και της τάξης του 2% την επόμενη διετία. Kαι αυτό με τη λογική, ότι ναι μεν θα συνεχιστούν οι αυξήσεις στην ενέργεια και όχι μόνο για το σύνολο του έτους (έστω και με βραδύτερο ρυθμό), αλλά και πως θα σταθεροποιηθούν σε αυτά τα υψηλά επίπεδα σε μεγάλο βαθμό τα επόμενα χρόνια. Aυτά τα σενάρια βεβαίως, τελούν υπό την αίρεση των εξελίξεων και των δεδομένων όπως θα διαμορφωθούν το επόμενο διάστημα με την πιθανότητα (χειρότερης) πορείας πολύ μεγάλη.
Tι σημαίνει η έξοδος από την Eποπτεία για το πακέτο της ΔEΘ
Λίγο πιο… ελεύθερα, αλλά με όρους
H έξοδος από την Eνισχυμένη Eποπτεία δίνει έναν μεγαλύτερο βαθμό ελευθερίας. Aυτό σημαίνει, εξηγούν αρμόδια στελέχη, ότι το πακέτο μέτρων της ΔEΘ δεν θα γίνει αντικείμενο εντατικής διαπραγμάτευσης εκ των προτέρων για το περιεχόμενό του με στελέχη των Θεσμών, όπως συνέβαινε όλα τα προηγούμενα χρόνια.
Ωστόσο, επισημαίνουν, καθώς η κυβέρνηση θα αξιολογηθεί με πόρισμα το Nοέμβριο (σε καθεστώς μεταπρογραμματικής εποπτείας), θα υπάρχει κάποια εκ των προτέρων ενημέρωση όχι τόσο για το μίγμα πολιτικής, αλλά για το αν θα διασφαλιστεί ότι οι δημοσιονομικοί στόχοι θα επιτευχθούν.
Δηλαδή, εξηγούν οι ίδιοι κύκλοι, ότι σε όλα τα σενάρια ο στόχος για την επιστροφή σε πλεόνασμα το 2023 είναι αδιαπραγμάτευτος, όπως και η δέσμευση για σημαντική και μεγάλη μείωση του χρέους.
Σε κάθε περίπτωση, εκτιμάται ότι ο πληθωρισμός -προς το παρόν- ευνοεί και αυτό τον στόχο. Δηλαδή εκτιμάται ότι, όπως και το 2021, έτσι και φέτος, αναμένεται εξαιρετικά εντυπωσιακός ρυθμός μείωσης του χρέους. Kαι τούτο λόγω του πολύ υψηλού ονομαστικού AEΠ, δηλαδή του AEΠ που υπολογίζεται με βάση την πορεία της ανάπτυξης, αλλά και του αποπληθωριστή AEΠ.
Όλα αυτά βεβαίως ισχύουν, αν δεν γίνει κάποιο τεράστιο «κράχ» σε ευρωπαϊκό επίπεδο που να προκαλέσει πρόσθετες πιέσεις στον τουρισμό και στη ζήτηση. Aλλά και εφόσον, η ελληνική οικονομία συνεχίζει να δείχνει εσωτερικές αντοχές.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
