Η αναζήτηση ενεργειακών εναλλακτικών λύσεων της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας θέτει σε δοκιμασία τον ενεργειακό εφοδιασμό της Ασίας, σύμφωνα με την Handelsblatt.
Αφού ο αγώνας για την προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου είχε ήδη προκαλέσει μαζικές συμφορήσεις σε χώρες όπως το Μπαγκλαντές και το Πακιστάν, τώρα η αύξηση των σταθμών ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα στην ΕΕ διαταράσσει τις παγκόσμιες ροές εφοδιασμού. Η εξορυκτική βιομηχανία στην Ινδονησία, τον μεγαλύτερο εξαγωγέα θερμικού άνθρακα στον κόσμο, αναμένει μια δραστική μετατόπιση – από τις αναδυόμενες αγορές της Ασίας προς την Ευρώπη.
Μέχρι τώρα, οι παραγωγοί άνθρακα της Ινδονησίας έστελναν τα προϊόντα τους κυρίως στην Κίνα και την Ινδία – οι Ευρωπαίοι πελάτες δεν έπαιζαν σχεδόν κανέναν ρόλο. Αλλά αυτό αλλάζει: η Ιταλία ήδη προμηθεύεται. Η Γερμανία είναι η επόμενη μεγάλη ελπίδα για τη βιομηχανία. Η Γερμανία θα μπορούσε να γίνει ο δεύτερος ή τρίτος μεγαλύτερος πελάτης ήδη από το 2023, πιστεύει ο Pandu Sjahrir, επικεφαλής της Ένωσης Ανθρακωρυχείων της Ινδονησίας. “Οι διαπραγματεύσεις συνεχίζονται ακόμη”, λέει σε συνέντευξή του στην Handelsblatt. “Αλλά η ζήτηση από τη Γερμανία είναι πολύ υψηλή – και θα θέλαμε να την καλύψουμε”.
Μεταξύ των μέχρι τώρα κορυφαίων αγοραστών της Ινδονησίας, η ανακοίνωση αυτή προκαλεί ανησυχία: “Για την Ινδία, η αναβίωση των ανθρακικών σταθμών παραγωγής ενέργειας στην Ευρώπη είναι κακή είδηση”, σχολιάζει ο οικονομολόγος Subhomoy Bhattacharjee, ο οποίος έχει γράψει ένα βιβλίο για τη σημασία της ανθρακικής ενέργειας για την Ινδία. Φοβάται ότι η Ινδία θα αντιμετωπίσει ελλείψεις εφοδιασμού ως συνέπεια. Η αγορά είναι ήδη πολύ σφιχτή, λέει. “Είναι εύκολο να προβλέψει κανείς ότι οι επόμενοι μήνες δεν θα είναι ευχάριστοι”.
Η τιμή του άνθρακα αυξάνεται σε επίπεδα ρεκόρ
Ήδη, ο παγκόσμιος ανταγωνισμός για τις πηγές ενέργειας ανεβάζει κατακόρυφα την τιμή του ινδονησιακού άνθρακα. Η κυβέρνηση της Τζακάρτα καθόρισε την τιμή αναφοράς για το εμπόρευμα στο ρεκόρ των 330,97 δολαρίων ανά τόνο για τον Οκτώβριο – περίπου 4% υψηλότερη από τον προηγούμενο μήνα. “Η επανενεργοποίηση των ανθρακικών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες συνέβαλε στην αύξηση της παγκόσμιας ζήτησης άνθρακα”, δήλωσε το υπουργείο Ενέργειας της Ινδονησίας.
Σύμφωνα με την ένωση εισαγωγέων άνθρακα που εδρεύει στο Βερολίνο, εξετάζεται η αγορά ινδονησιακού άνθρακα ως πρόσμιξη στο μείγμα άνθρακα με ποσοστό έως και δέκα τοις εκατό.
Ιδιαίτερα οι φτωχότερες ασιατικές χώρες έχουν βιώσει τους τελευταίους μήνες την εμπειρία ότι δεν μπορούν να ακολουθήσουν τον ανταγωνισμό των προσφορών για τις σπάνιες πηγές ενέργειας έναντι των πιο φερέγγυων αγοραστών από την Ευρώπη. Αυτό επηρεάζει πιο πρόσφατα την αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG). “Το Πακιστάν βρίσκεται σε βαθιά ενεργειακή κρίση λόγω των αυξημένων τιμών του υγροποιημένου φυσικού αερίου”, γράφει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (ΔΟΕ) στην έκθεσή του για την αγορά φυσικού αερίου που δημοσιεύθηκε νωρίτερα αυτό το μήνα.
Η χώρα των περίπου 220 εκατομμυρίων κατοίκων αντιμετωπίζει τακτικές διακοπές ρεύματος έως και δώδεκα ώρες την ημέρα και υποφέρει από τη συρρίκνωση των συναλλαγματικών αποθεμάτων λόγω του υψηλού κόστους των εισαγωγών, ανέφερε.
Κατά τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους, οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου του Πακιστάν μειώθηκαν σχεδόν κατά 1/5 σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΕΑ – επειδή η χώρα δεν διέθετε τους οικονομικούς πόρους για να υποβάλει προσφορά στις spot αγορές. Οι μακροπρόθεσμες συμβάσεις προμηθειών που το Πακιστάν είχε συνάψει με συγκριτικά ευνοϊκούς όρους πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία δεν εκπληρώθηκαν επίσης σε ορισμένες περιπτώσεις.
Παρόμοια επισφαλής είναι η κατάσταση και στο Μπαγκλαντές, το οποίο μέχρι πρόσφατα κάλυπτε το ένα πέμπτο των αναγκών του σε φυσικό αέριο με εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου. Αλλά και η κυβέρνηση της Ντάκα αναγκάστηκε να σταματήσει τις αγορές λόγω του υψηλού επιπέδου των τιμών – με μοιραίες συνέπειες για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας. Για την εξοικονόμηση ενέργειας, οι ώρες εργασίας των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκαν σε επτά ώρες την ημέρα και οι ώρες λειτουργίας των καταστημάτων περιορίστηκαν. Ξανά και ξανά, υπάρχουν διακοπές ρεύματος. Η χειρότερη μέχρι στιγμής κρίση σημειώθηκε την περασμένη Τρίτη, όταν η παροχή ηλεκτρικού ρεύματος διακόπηκε στη μισή χώρα για οκτώ ώρες, αφήνοντας σχεδόν 100 εκατομμύρια ανθρώπους στο σκοτάδι.
Η κλωστοϋφαντουργία του Μπαγκλαντές σε κίνδυνο
Η κλωστοϋφαντουργία, η οποία είναι στοιχειώδης για την οικονομία του Μπαγκλαντές, αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες λόγω της κρίσης ενέργειας. “Η κατάσταση είναι τόσο σοβαρή που τα εργοστάσια αντιμετωπίζουν πλέον τέσσερις έως δέκα ώρες διακοπή ρεύματος κάθε μέρα”, δήλωσε ο επικεφαλής της ένωσης παραγωγών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων BGMEA, Faruque Hassan, σε εκδήλωση που διοργάνωσε η “Γερμανική Εταιρεία για τη Διεθνή Συνεργασία” (Deutsche Gesellschaft für Internationale Zusammenarbeit-GIZ) στη Ντάκα στις αρχές του μήνα.
Η πίεση του φυσικού αερίου είναι τόσο χαμηλή που οι εταιρείες δεν μπορούν πλέον να λειτουργούν με πλήρη δυναμικότητα, είπε. “Μπροστά σε όλες αυτές τις προκλήσεις, το κόστος της επιχειρηματικής δραστηριότητας αυξάνεται – οι εξαγωγές από το Μπαγκλαντές έχουν κακές επιδόσεις από τον Σεπτέμβριο εξαιτίας αυτού”.
Η Ινδία αντιμετωπίζει επίσης έναν δύσκολο χειμώνα. Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της Ασίας καλύπτει συνήθως το ήμισυ των αναγκών της σε φυσικό αέριο με εισαγωγές και αντιμετωπίζει ολοένα και υψηλότερο κόστος. Τα προβλήματα εφοδιασμού σχετίζονται επίσης άμεσα με τη Γερμανία: οι παραδόσεις υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Gazprom Singapore στην ινδική εταιρεία φυσικού αερίου Gail, οι οποίες είχαν πράγματι υποσχεθεί, ακυρώθηκαν μετά την ανάληψη του ελέγχου της μητρικής εταιρείας Gazprom Germania από τον Ομοσπονδιακό Οργανισμό Δικτύων της Γερμανίας. Η Gail αναγκάστηκε να προμηθευτεί αντικαταστάτες στην αγορά spot και πλήρωσε γι’ αυτούς ποσά ρεκόρ.
Οι αναλυτές αναμένουν ότι το κόστος επιδότησης της Ινδίας για τα λιπάσματα που παράγονται από φυσικό αέριο θα αυξηθεί απότομα από τα αρχικά προϋπολογισθέντα 12,8 δισ. δολάρια σε 28,0 δισ. δολάρια λόγω των υψηλών τιμών του φυσικού αερίου. Στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, η Ινδία προσπαθεί όλο και περισσότερο να μην χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο. Σύμφωνα με τον ΙΕΑ, η χρήση αυτής της πηγής ενέργειας μειώθηκε κατά 30% τους πρώτους οκτώ μήνες του έτους σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος. Οι μονάδες ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα έχουν καταφέρει να καλύψουν το μεγαλύτερο μέρος του κενού μέχρι στιγμής.
Από την άποψη των παραγωγών της Ινδονησίας, ο βαθμός στον οποίο η έλλειψη άνθρακα θα επιδεινωθεί στο μέλλον ή η προσφορά μπορεί να επεκταθεί εξαρτάται επίσης από τις σαφείς ανακοινώσεις της Γερμανίας. “Μπορούμε να επεκτείνουμε την παραγωγή”, λέει ο Sjahrir, εκπρόσωπος της ένωσης. “Πρέπει όμως να μάθουμε από τη Γερμανία αν η πρόσθετη ζήτηση θα διαρκέσει μακροπρόθεσμα. Μέχρι στιγμής, δεν έχουν ληφθεί σαφή μηνύματα από το Βερολίνο.
